|
|
|
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0660, entry 1 View original page image as: [TIFF] [PNG] [View previous entry] [View next entry] |
[Comment on this entry] [View comments] |
The following entry has been hand-corrected once. |
Eg. 373. ú-fritt, n. adj. unpeaceful; e-m er úfritt, one's life is without rest, Landn. 295. ú-fríðleikr, m. ugliness, Sturl. i. 1. ú-fríðr, adj. ugly; hvárrki minni né úfríðari, Fær. 153: of payment in kind, opp. to cattle (see fríðr II); þar á móti bauð Bjarni úfritt virðingar-fé, Üipl. iii. 13; hundrað úfrítt, Vm. 11; hit úfríða, Grág. i. 221, H.E. i. 561. ú-frjáls, adj. unfree (cp. Swed. frelse och ufrelse); en úfrjálsa ættin, the unfree, the slaves, Fms. ii. 69. ú-frjóleikr, m. unfruitfulness, barrenness, Stj. 78, 203. ú-frjór and ú-frær, adj. barren; ófrjóvari, Stj. 6l; öngan hlut úfræan (ufrean Cod.), 20; úfreóm, 195; úfræ, Rb. 354; akr úfrær, Glúm. 340. ú-frjósamr, adj. unfertile, unproductive, Sturl. i. 101. ú-frjósemi, f. infertility. ú-fróðleikr, m. want of knowledge, Sks. 554, Fms. x. 288. ú-fróðliga, adv.; spyrja ú., to ask foolishly, Sks. 283, Edda 13. ú-fróðligr, adj. uninteresting, Sks. 519, Fms. xi. 117, Hkr. ii. 83. ú-fróðr, adj. ignorant, Kormak; ú. ok úvitr, Fms. ix. 55; ú. ok heimskr, vi. 113; eigi úfróðari, not worse informed, Sks. 503. ú-frómr, adj. dishonest, thievish. ú-frýnn, ú-frýnligr, adj. frowning; see offrýnn. ú-fræði, f. ignorance, lack of information, Hkr. iii. 96. ú-frægð, f. discredit, Stj. 430 (v.l.), H.E. i. 463. ú-frægja, að, to defame, Th. 14, Skálda 208. ú-frægr, adj. inglorious; eigi úfrægari, not less famous, Fas. i. 347. ú-frækn, adj. unwarlike, Bær. 16. ú-frændsamliga, adv. unkinsmanlike, Finnb. 304. ú-frær, adj. = úfrjór. ú-fullr, adj. not full, Pm. 22, 37. ú-fundinn, part. unfound, -undiscovered, Landn. 173, Grág. ii. 384, Jb. 329. ú-fúinn, part. unrotten, Ld. 100, Sd. 191. ú-fúss, adj. unwilling; ú. e-s, Nj. 198, Fms. vii. 272, viii. 145, xi. 375. ú-fylginn, adj. not following; Grettir var honum ú., Grett. 76. ú-fylliligr, adj. insatiable, Hom. 25. ú-fyrirlátsamr, adj. intractable, headstrong, Grett. 91, 144. ú-fyrirlátsemi, f. obstinacy, ú-fyrirleitinn, adj. intractable, reckless, Fms. iii. 206, Orkn. 290. ú-fyrirleitni, f. recklessness, Fas. i. 52. ú-fyrirsynja, u, f. a thing not to be endured;þat má þykkja mikil ú. ..., ok þykki mér þat úþolanda, Ísl. ii. 420: esp. in the adverbial phrase, úfyrirsynju, wantonly, for no purpose, Lv. 28, Ísl. ii. 141, H.E. ii. 80; þessi seta þótti úfyrirsynju, Fms. viii. 455, v.l.; úforsynju konungr, Fb. i. 28. ú-fægðr, part. uncleansed, Hom. 70. ú-fæliliga, adv. undauntedly, Fas. iii. 75. ú-fælinn, adj. undaunted, Lex. Poët., Fms. vi. 216, Sks. 382 B: mod. úfeilinn, Sturl. 1. 99 (paper MS.) ú-færa, u, f. an impassable place; ár eða úfærur, N.G.L. i. 64: impracticability, a desperate task, hlaða skip til úfæru, to overload a ship, Bs. i. 276; ek kalla þat úfæru at berjask við þá, Fms. vii. 258; þeim var ú. þangat at fara, ix. 479; vera í úfæru, to be in a critical state, 404, Hkr. ii. 279; er ú. at komask þar yfir, Edda 5; var þat en mesta ú., þvíat þegar mundi hann keyra öxina í höfuð þér, Ld. 324; þat er en mesta ú. at ..., it is sheer rashness, Orkn. 360, 474; at þeirri úfæru var komit, at þeir mundi brenna skip þeirra, Bret. 60; úfæru-vegr, an impassable road, Al. 51. ú-færð, f. impassableness, esp. from snow; lagði á snjáva ok úfærðir, Fms. ii. 97; svá miklar úfærðir at þeir fengu eigi brotið snjáinn, ix. 234; mér er leitt at rekask í úfærðum, Lv. 26. ú-færðr, part. unbrought, Ísl. ii. 329, Grág. i. 247. ú-færi = úfæra; hlaða skip til úfæris, Gþl. 427; meiða til úfæris, to disable, Sturl. iii. 68 C. ú-færiligr, adj. impracticable, not to be done, Grett. 110: impassable, Sturl. iii. 160. ú-færr, adj. impassable, Nj. 63 (v.l.), Edda 3; ú. vegr, Fms. iv. 218: impossible, at honum mundi ekki úfært, vi. 400: improper, i. 83: of a person, disabled, Ísl. ii. 247, Orkn. 264, Grág. i. 142; drekka sik úfæran, Fms. ix. 23, Hkr. ii. 108, Eg. 206, 551. ú-fölr, adj. 'unsallow,' not pale; úfölvan belg, Þorf. Karl. 424. ú-för, f. a disastrous journey, disaster; hvárigan ykkarn mun hann spara til at hljóta úförna, Fms. xi. 113: esp. in plur., úfarar, a disaster, defeat, ill-luck; er hann sér úfarar sinna manna, Fær. 74, Sks. 551, Fms. vii. 204, 212: ill-treatment, úfarir ekki góðar, Ld. 278; úfara-ár,sumar, an ill season, bad summer, Ann. 1392, Sturl. i. 123; úfara-Hrói, H. the unlucky, Fms. v. 253. ú-gagn, n. an 'ungain,' 'unprofit,' hurt, harm, Hkv. 1. 37, Hom. 151, Fms. viii. 312, Grág. ii. 57, Edda 41: úgagn-auðigr, adj. unprofitable, Stj.: úgagn-vænligr, adj. id., Fb. i. 432. ú-gaman, n. no pleasure; væri eigi ú., Grett. 134 new Ed., Fas. ii. 414. ú-gangr, m.; úgangs-maðr(= úgagns-maðr), an aggressor, N.G.L. i. 171. ú-gaumgæfi, f. inattention, Sks. 280. ú-gaumgæfr, adj. heedless, 673. 61. ú-gá, f. sloth; liggja í úgá ok í drykkju, Fms. viii. 106, 320: inattention, fáfræði ok úgá, Bs. i. 137. ú-gát, n. = úgá, thoughtlessness; göra e-ð í ógáti, það var af ógáti. ú-geðligr, adj. disagreeable, Bs. i. 537. ú-gefinn, part. not given away, Nj. 29 (unmarried): vacant, Bs. i. 778. ú-gegn, adj. unreasonable, self-willed; þegiðu, Þórir, þegn ertú ú., Fms. vi. (in a verse); örorðr ok ú., Eb. 104; ú. ok heimskr, Clem. 44: ú-gegnliga, adv. improperly; ílla ok ú., Glúm. 330. ú-gegnd, f. unreasonableness: ú-gegndarliga, adv. unreasonably. ú-geigvænligr, adj. (-liga, adv.), not dangerous, Ísl. ii. 305. ú-genginn, part. not gone, K.Á. 152. ú-gengr, adj. unfit to walk on, of ice, Bs. i. 356: unable to walk, 443. ú-getinn, part. not begotten, Gtág. ii. 170: the phrase, láta sér úgetið at e-u, to be displeased at, Ld. 164. ú-geyminn, part. heedless of, Stj. 633, Grett. 169 new Ed. ú-gildi, n. 'unvalue,' of a thing that may be destroyed or damaged with impunity or without liability to compensation; aldrei gengr fénaðr sér til úgildis, Gþl. 397. ú-gildr, adj., see gildr; í engu var hann ógildari maðr, less brave, Eb. 200: as a law term, invalid, i.e. for whom no weregild is to be paid; vera ú., Nj. 56; falla ú., to be slain with impunity, without liability to weregild, of one slain in the act or the like; falla úgilda á sjálfra sinna verkum, Eg. 502; falla ú. fyrir újafnað sinn, Háv. 57; munum vit verða at hluta með okkr eða ella mun matrinn úgildr, or else no weregild will be got, Nj. 86. ú-gipta, u, f. ill-luck, haplessness, mischief, Fs. 99, Nj. 20, Fms. ii. 6l, Sks. 26; úgiptu bragð, an ill-boding countenance, Fms. x. 232; úgiptu-ár, a hapless year, ix. 535; úgiptu-verk, id.: úgiptu-liga, adv. haplessly, Ld. 252: úgiptu-ligr, adj. of luckless appearance, Ísl. ii: úgiptu-maðr, m. a luckless person, Nj. 66: úgiptu-samliga, adv. haplessly, Ld. 154: úgiptu-samligr, adj. hapless-looking, evil-boding, Fs. 31. ú-giptr, part. not given away, unmarried, Nj. 22, Fms. x. 115, Js. 59; in mod. usage also of a man. ú-girniligr, adj. (-liga, adv.), undesirable; verra kost ok úgirnilegra hlut, Fms. x. 260. ú-gjarn, adj. unwilling, Lex. Poët. ú-gjarna, adv. unwillingly. ú-glaðr, adj. 'unglad,' cheerless, gloomy; verða ú. við e-t, Hkr. i. 243; göra sik úglaðan, Sks. 446; ef hann sá þá úglaða, Fms. vii. 103; hvárt sem at hendi kom, þá varð hann eigi glaðari ok eigi úglaðari, Hkr. iii. 97. ú-gleði, f. 'un-gladness,' sadness, melancholy, Fms. ii. 146; sjá ú. á e-m, Hrafn. 10; taka ú., Eg. 322, Fms. vii. 103, passim; úgleðis-klæði, a mourning dress, Sks. 549 B; but úgleði-kyrtill, 228 B. ú-gleðja, gladdi, to make 'unglad,' distress; þarf þik þetta eigi at ú., Fms. ii. 193; lát þik meirr þat ú., ef ..., Sks. 447 B: impers., þá úgleðr Íslending, he turned sad, Mork. 72: reflex., hann tók at úgleðjask, Fms. ii. 193; Ólafr úgladdisk er á leið vetrinn, Ld. 72, Fms. vii. 355; þeir úglöddusk er þeir sá sik í herfiligum klæðum, 623. 20; þá tekr austan-vindr at úgleðjask, Sks. 225. ú-glíkindi, n. pl. (spelt ú-líkindi), improbability, Finnb. 216, Fas. iii. 77; með miklum atburðum ok ólíkindum orðit hafa, Háv. 51, Sturl. iii. 132: a sham, dissimulation, göra e-t til úlíkinda, Sturl. i. 80; þat hafði verit gört til úlíkinda at teygja þá út, Hkr. ii. 110. ú-glíkliga, adv. (spelt ú-líkliga), improbably; taka á öngu ú., Nj. 40; er þat ú. mælt, Hkr. ii. 229; spyrja ú., Ld. 268. ú-glíkligr, adj. (spelt ú-líkligr), unlikely, Nj. 113, Eg. 107, 127, Fms. vii. 173, Bjarn. 11; eigi úglíkligt, Ísl. ii. 387; úlíkligra, Fms. vii. 161. ú-glíkr, adj. (spelt ú-líkr), unlike, Nj. 183, Fms. vi. 204, xi. 57, Edda 12, Háv. 50; nú er þat úglíkt (two different things) at hafa með sér góða drengmenn eðr einhleypingja, Ísl. ii. 325; ok er þá úglíkt (thus to be emended) hvárt þú ferr í lofi mínu eðr leynisk þú, Fs. 22. ú-glíminn, adj. not good at wrestling, Grett. 26 new Ed. ú-glöggleikr, m. lack of insight, Rb. 446. ú-glöggr, adj. not 'gleg' or clever (see glöggr); sá úglöggt í andlit honum, Grett. 123 new Ed.; vita úglöggt, Hkr. ii. 63, Ísl. ii. 321. ú-glöggþekkinn, adj. not clearly seeing, Mag. 5. ú-gnógligr, adj. (-liga, adv.), insufficient, Ld. 322. ú-gnógr (ú-nógr), adj. insufficient, not enough; úgnógr fjárhlutr, Bs. i. 265; úgnógt fé, Glúm. 350; sér únógr, Fms. vi. 368 (the vellum Hulda); úgnægra, Fms. x. 107, v.l.; únægra, Stj. (MS. 227, col. 518); únægri, Fas. ii. 489 (a vellum of the 15th century), ú-goldinn, part. unpaid, Grág. i. 399, Fms. xi. 30. ú-góðgjarn, adj. not benevolent, spiteful, Greg. 6. úgóðgjarn-liga, adv. spitefully, Greg. 5. úgóðgjarn-ligr, adj. spiteful, id. ú-góðr, adj. 'ungood,' bad, wicked; úgótt ráð, Fms. iii. 22; úgótt, Hm. 28, Ls. 31; göra sér úgótt at e-u, to be displeased at it, Ld. 134. ú-grandværi, f. unwariness, Hom. 86. ú-grand-værr, adj. unwary. ú-grátandi, part. not weeping, without tears. Lex. Poët. ú-greiddr, part. not combed, of the hair; not paid, of money, Fms. ii. 116. ú-greiðfærr, adj. difficult to pass over, Eg. 149. ú-greiði, a, m. an impediment, difficulty, Fas. ii. 518; ú. stendr af e-u, Bs. i. 736. ú-greiðr, adj. unexpeditious; ú. söngr, Hkr. iii. 270; ef þat er úgreitt, Grág. ii. 274; e-t teksk úgreitt, Hkr. ii. 41; þeim fórsk úgreitt, Fs. 52; fara úgreitt, Clem. 40; úgreiðara, Fas. ii. 518. ú-greiniligr, adj. (-liga, adv.), indistinct, Skálda. ú-grimmliga, adv. (-ligr, adj.), not fiercely, Fas. iii. 77. ú-grimmr, adj. not blood-thirsty, not cruel, humane, Bs. i. 665; úgrimmari, Fms. iv. 65, Mar. ú-grunnr, adj. not shallow, deep, Lex. Poët. ú-grunsamliga, adv. decidedly; vinna ú. at e-u, Sturl. iii. 282. ú-grunsamligr, adj. decided, Nj. 185, v.l. ú-grynni, n. boundlessness; in the phrase, ú. fjár, Eg. 42, 59, 179, Fms. i. 28; ú. hers, ii. 294; ú. liðs, viii. 48 (v.l.), xi. 29; ú. manna, Hkr. iii. 354, Fas. ii. 514. ú-gylldr, part. ungilt, Fms. x. 147, Dipl. iii. 4, v. 18. ú-gæfa, u, f. = úgipta, Nj. 8, Sks. 338, 350: as a nickname, Landn. 148: ú-gæfufullr, adj. unlucky, Ísl. ii. 37: ú-gæfumaðr, m. a luckless fellow, Fms. vii. 227: ú-gæfusamliga, adv. lucklessly, Fms. iii. 217: ú-gæfusamligr, adj. luckless-looking, Nj. 132, 181. ú-gæfr, adj. luckless; var þat mælt at mönnum yrði úgæfra veiði-fang ef úsáttir yrði, Ld. 38: unruly, húskarl ú. ok vinnu-lítill, Grett. 101 new Ed. ú-gæfungr, m. a luckless fellow. ú-gætiliga, adv. (-ligr, adj.), heedlessly; fara ú., Grág. ii. 336; mæla ú., Fms. vi. 283. ú-gætinn, adj. heedless, Fms. viii. 292. ú-gætni, f. heedlessness. ú-göfugleikr, m. lack of nobleness, Greg. 64. ú-göfugr, adj. not of noble extraction, common; úgöfgum, Fas. ii. 466; göfgan ok
Germanic Lexicon Project (main page)
This search system was written by
Sean Crist
Please consider
volunteering
to correct the data in these online dictionaries.
No rights reserved. Feel free to use these data in any way you please.