This is page 491 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

REIKA -- REITR. 491

REIKA, að, to wander, take a walk; Þrándr reikaði eptir fjörunni, Fms. ii. 93; Björn reikaði framm með sjónum, Ld. 6; Gautr reikaði á gólfinu, Fær. 242; konungr reikar ofan til strandar, Fas. iii. 456; eptir máltíðina dagliga reikaði hann fyrst, Bs. i. 848. 2. to swagger; rasa eðr reika, Lil. 92; ok reikaði hans hugr mjök, Fms. viii. 12: to totter on one's legs, þá reikaði Þórir á fótunum, vii. 12; meir reikandi en gangandi, Mar.; reikar á fótum, Band. 8, Bs. i. 338, Lv. 81; reikendr, part. pl. the wanderers, i.e. the planets (GREEK), Rb. (1812) 4.

reikall or reikull, adj. wandering, unsettled: a nickname, Gullþ.

reikan, f. a strolling, wandering; r. hugrenningar, a wandering of the mind, Greg. 6l; sumar fóru úr borginni til reikanar, some went out of the town for a walk. Hom. (St.) COMPDS: reikanar-maðr, m. a land-louper, Rb. 274, Ísl. ii. 243, Sturl. ii. 149. reikanar-samr, adj. wandering, Sturl. iii. 199.

reikan-ligr, adj. wandering, Mar.

reikna, að; this word occurs in writers of the 13th and 14th centuries, but scarcely earlier, for in Hdl. 44 reikna is an error for rekja, q.v.; [A.S. recnan; Engl. reckon; Germ. rechnen; Dan. regne] :-- to count, calculate; hann reiknaði sik hundraðfaldan ávöxt hafa fengit á því sama ári, Stj. 162; 'perfecta fortitudo' hvat er reikna má algörvan styrkleik, Fb. ii. 534; aðrir sex þeir er Styrmir reiknar í sinni bók, 68; item hefir gefisk, síðan biskup Michel reiknaði, eitt hundrað vaðmála, 22; reiknaði hón jörð eiga geldfjár-rekstr. Dipl. v. 7; biskupinn reiknaði Koðrán í banni ... var sú sök hans reiknuð, at ... reiknaði hann at þat væri mikit góz at þeir höfðu eytt, Bs. i. 830; þrgar tók hann þá eptir at reikna framferði manna, 840; reikna e-t við sik, to make up an account of, 784. II. reflex., láta reiknask eignir klaustranna, to keep an account of the glebes, H.E. i. 476; reiknuðusk þeir þá við um frændsemi, they reckoned up their relationship, Fms. ii. 19; þeir reiknuðusk viðr um kærlig ok bróðurlig viðskipti biskupanna sinna forverara, Dipl. ii. 11, passim; reiknaðisk portio ecclesiae þrjú hundruð, was reckoned, amounted to three hundred, Vm. 19; reiknaðisk í fatabúri rósir þrettán ok tuttugu, Dipl. iii. 4; Þorlákr reiknask eilíflega milli þeirra biskupa, sem ..., Bs. i. 280, Fs. 121.

reiknan, f. a reckoning, N.G.L. ii. 429.

reikning, f. calculation, Stj. 150, 151.

reikningr, m. a reckoning, account, Fms. xi. 441 (v.l.), Dipl. ii. 12, iii. 4, v. 18, Vm. 137, 140, Rb. 196, Ann. 1348, Bs. i. 910, Skíða R. 38; reiknings bréf, a bill of account, Dipl. iii. 4; reiknings brestr, a deficit, ii. 3. 2. arithmetic, passim in mod. usage; reiknings-bók, -fræði, -list. reiknings-skapr, m. a reckoning, account, Dipl. v. 18, Pm. 35.

reik-stjörnur, f. pl. the planets, (mod.)

reikuð, f.(?); only in the phrase, færa e-n í reikuð, to handle roughly, of a mob or crowd, Fms. vi. 203, Rd. 306, Fs. 150, Bárð. 43 new Ed.

REIM, f., pl. reimar, [Germ. rieme], a lash, thong, Bjarn. 19 (of a garter = hosnareim).

reima, að, to string, fasten on a thong. II. [a different word, see reimt]. mun af reimask meir en eina nótt, the haunting, the ghost, will leave off for more than one night, Grett. 82 new Ed.

reimir, m. a 'thong,' poët, a snake, Edda (Gl.)

reim-leikr (-leiki), m. the being haunted by ghosts; eptir þetta görðusk reimleikar miklir, Eb. 270; reimleikar ok aptrgöngur, 278, 280, Fms. iv. 27, Bs. i. 598, Grett. 113, 140, 142.

REIMT, n. adj. [the root or origin of this word and its derivatives is not known, perh. qs. vreimr, akin to Dan. vrimmel -- a swarm] :-- haunted; in the phrase, þar er reimt, a place is haunted by ghosts; þar var reimt mjök, Grett. 110; þótti þar reimt jafnan síðan, Fs. 59: reimt þykir þar síðan vera hjá kumlum þeirra, Ísl. ii. 115; þar þótti mönnum reimt mjök sakir trolla-gangs, Grett. 140, Fas. ii. 115; ok þótti þar reimt fyrir er Sigrflugan var á lopti, Fms. viii. 374, v.l.

reimuðr, in. a GREEK; r. Jötun-heima, the haunter of Giant-land = a giant, Haustl.

reimun, f. winding. reimunar-kefli, n. a winding-stick to wind thread on (as a clew), Krók. 41 C.

REIN, f., dat. reinu, e.g. mark-reinu, kaup-reinu, Gþl. 460, 485; sef-reinu, Lex. Poët.; pl. reinar; [Scot. rins] :-- a strip of land, freq. in mod. usage; mark-rein, skógar-rein (q.v.), a strip of woodland; kaup-rein, a market-place: poët., ragna rein, the heavenly strip, i.e. the rainbow. Hd.; geð-rein, the mind's strip, i.e. the breast; svana flug-rein, swan's pinion-strip, i.e. the sky, Harms. 44: in circumlocutions, baug-rein, rein steina, = a woman, Lex. Poët.

REINI, a, m., qs. vreini, [A.S. wræne; Swed. vrensk-hest = a stallion; cp. Swed. vrenska, Dan. vrinske, = to neigh] :-- a stallion; reini mun ek þér þykkja ... þótt þú hafir reina rödd, Hkv. Hjörv. 20, 21; vilda ek at Steingerðr væri gömul jalda í stóði, en ek reini, Kormak; the word is else obsolete, see Bugge 407 note.

REIP, n., mod. reipi, [Goth. raip; A.S. râp; Engl. rope; Scot. raip; O.H.G. reif; Dan. reb; Swed. rep] :-- a rope, Fms. iv. 335, Grág. ii. 361; hann sleit í sundr reipin, Edda 26; láta reip á háls hverjum þeirra, 623. 33; fyrir hví gáfut ér oss eigi eins reips jörð, Stj. 361; þat er gyrði töng eða reipi, N.G.L. i. 349; reips hald, a rope's hold, Sturl. ii. 139; heljar reip, Sól. 27; festa reipin upp á hestana, Eb. 180; göra upp reipi, to tie up a rope; ólar-reip, band-reip, hrosshárs-reip. 2. of a ship's tackle; drífa til reipa, Fms. vii. (in a verse); reipa reiði, rigging, tackling, vi. 308: compds, drag-reip, hjálp-r., kjal-r., skaut-r., þrá-r., q.v. :-- the phrase, við raman reip at draga, from the game of two persons pulling a rope, Nj. 10, Fms. ii. 107, Fs. 75. reipa-knútr, m. a kind of cross-knot.

reipa, að, to fasten with a rope: naut., var reipat tréit á skipinu, the mast was rigged, Fms. ix. 480, v.l. 2. reflex., ef þú reipask við at fara, if thou refuse to go, Fms. xi. 113. II. in Dan. rebe, to 'rope' a field, to measure land with a rope.

reipari, a, m. a rope-maker, N.G.L. ii. 204.

reip-rennandi, part. 'rope-running;' in the phrase, lesa, kunna e-ð r., to read or know by heart without a knot, i.e. fluently.

REISA, t, a causal to rísa; pret. reisði or raisþi is freq. in the older Runic stones, see Rafn; [Goth. raisjan; Engl. raise, etc.] :-- to raise; takit nú ok reisit viðuna, Fms. vii. 310; þá lét hann reisa viduna ok draga seglit, Ó.H. 170; r. niðstöng, Fs. 54; r. af dauða, Rb. 82 :-- reisa e-n upp, to raise up, Fms. i. 10; hann reisti hann upp ok kyssti, 148; r. upp af dauða, to raise up from the dead, 623. 22 (upp-risa, resurrection): to raise up, put up, Fms. x. 411; reisti hann upp (restored) lög í landinu, xi. 296; upp mun Guð r. spámann mikinn, 655 xiii. B. 4 :-- r. dýr, to spring a deer, a hunting term, Gþl. 447: r. net, to lay a net, of a bird-net, Barl. 55. 2. to raise, erect, build, of ships and houses; Ólafr enn Helgi reisti kaupstaðinn, Ó.H. (pref.); reisa bæ, Ld. 96, Fs. 19; r. kirkju, O.H.L. 23, Bs. i. 20, MS. 63. 14; r. hof, Gullþ. 55; r. stein, to raise a stone, set up a monumsnt, is a standing phrase on the Runic stones, -- N.M. raisþi, or lét raisa stain þansi, Baut.; er þeir höfðu reistan laup kirkjunnar, Fms. ii. 234: r. skip, lét hann reisa skip inn undir Hlað-hömrum ... Þorbergr var höfuðsmiðr at reisa, 217, 218; lét Olafr konungr r. langskip mikit á Eyrunum við ána Níð. 50; um vetrinn reisti Þórðr ferju niðr við Miðfjarðar-ós, Þórð. 10 new Ed.: r. upp hús ..., to restore, Ó.H. 37. 3. to raise, start, begin; hvernok r. skal frá upphafi þessa ráða-görð, Ó.H. 32; reisa úfrið. to raise a rebellion, make a rising, Fms. i. 84; r. ferð, to start on a journey, ix. 344; reisa bú or búnað, to set up a household, Sturl. iii. 166, Bb. 2. 19; þau vóru með freku reist, they were roused, startled by violence, Sturl. i. 105; þeim málum, er Haraldr hafði með freku reist, Fms. x. 409. 4. the phrase, reisa rönd við e-m, to raise the shield against, to withstand, Eg. 587, Al. 7, Fms. xi. 318 (in a verse). II. reflex. to arise, be raised, or raise oneself; hón (the river) reisisk á þá leið, Stj. 69; þá reistisk hann upp, Fas. i. 346; þann er upp vildi reisask á móti honum, Sks. 681; r. móti konungi, to rebel, H.E. i. 469 (upp-reist = uprising, rebellion); reistisk hann þá upp ór rekkjunni, MS. 4. 12.

reisa, u, f. [from the Germ. reise], a journey; this word, which is very rare in mod. usage (ferð and för are the vernacular words), appears at the end of the 15th century, Bs. i. 900 (Laur. S. the second recension); var svá hörð reisan þeirra, Fms. viii. 32 (v.l., an error for reiðan, in a vellum of the latter part of the 15th century, but shewing that the transcriber knew the German word); in Norway it occurs in a deed of 1344: in mod. usage Icel. say ferða-reisa, vera á ferða-reisu :-- í þrjár reisur, thrice, Bs. ii. 474. reisu-móðr, adj. journey-weary, Jón Þorl.

reisa, t, [Germ. reisen], to travel, (mod.)

reisa, adj. indecl., of cattle so starved or old that they cannot rise, but must be lifted up, reisa af hor.

reisi-fjöl and reisi-súð, f. a wainscotted roof.

reist, f. rising; in upp-reist, mót-r., við-r.

REISTA, t, qs. vreista, [Engl. wrest; Dan. vriste], to wrest, wring, bend; var skipit svá reist ok hrist, at í sundr brotnuðu brandarnir, Fms. viii. 247; lagðisk litt sverðit, en síðan reisti hann þat í glugg einum, i.e. the sword was soft and he bent it straight in a window, Fas. ii. 465.

reisting, f. a bending, twisting, Fas. ii. 465.

reistr, m., gen. reistar, qs. vreistr, [cp. Engl. wrist], a twist; jarðar reistr, the 'earth-twist,' 'earth's curl,' poët, a serpent, Bragi, see Bugge in Philol. Tidskr. :-- a nickname, Landn., whence the local names, Reistar-á, Reistar-gnúpr, Landn., map of Icel.

reisuligr, adj. high, stately; r. bær, Sturl. iii. 166, Háv. 58, Hrafn. 22.

REITA, t, qs. vreita, [akin to ríta; Germ. reissen, reizen; Swed. reta]:-- to scratch, prop. to irritate, stir up, excite one's anger, Fs. 46; reita forlögin, Al. 55; reita þinn skapara, N.G.L. ii. 416; r. Guðs reiði, Stj. 54, 449; r. hug e-s, Barl. 96, 114; hví hefir þú reitta Philisteos í mót oss, Stj. 414: to charm, sú er mik reitir, Gísl. (in a verse). II. reflex. reitask or rætask; reitisk á um e-t, to be stirred up; mun á bardaga reitask, will there be a fight? Fms. x. 392; reittisk á um tal ok kossa, iii. 144; reittisk þá á um vist hans, then he was well seen there, vii. 112; þá reittisk ekki af (á) um talit, the conversation dropped, Glúm. 336; mun þá skjótt á rætask um gleði manna, Fms. vii. 119; þat tal þótti Agli gott ok rættisk af vel, Eg. 686; mál-reitinn.

reiting, f. irritation, offence, Pr. 452: anger, Mar.

reitinn, adj. irritating, offensive. Lex. Poët.

REITR, m., qs. vreitr, acc. pl. reitu, Grág. i. 65, but usually reita;