This is page 360 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

360 KUTIZA -- KVEÐA.

kutiza, u, f. a nickname, Fms. vii.

KÚA-, gen. pl. of kýr, q.v.

kúði, a, m. akin to kóð, q.v.: in local names, Kúða-fljót, Landn.

kú-drekkr, m. a cow sucker (pilferer), N. G. L. i. 253.

kúfa, að, to heap, fill over the brim; kúfaðr, overfilled, of a measure.

kúfóttr, adj. convex; kúfótt hvel, Sks. 63 B.

KÚFR, m. the heap above the brim of a vessel.

kúfungr, m. the shell of the sea snail, Eg. 152: a nickname, Bs.

KÚGA, að, [Engl. cow, which is prob. borrowed from the Norse word] :-- to cow, force, tyrannise over, Nj. 185; ek man ekki kúga hann til nökkurra hluta, Fms. ii. 260; at sá manndjöfull kúgi oss, Fs. 36; kúga e-t af e-m, to press out of one, Ld. 146, Bs. i. 490, Band. 4; láta kúgask, to let oneself be cowed into submission, Fms. ii. 46, Hkr. i. 279: part. kúgandi, k. högg, feeble blows, Sks. 382.

kúgaðr, m. a nickname, Sturl.

kúgan, f. tyranny, hectoring; hafðu í frammi k. við þá uppi við fjöllin, Ísl. ii. 215; þeir buðu mönnum kúgan, Bs. i. 5; með k. eða ránum, Fbr. 13 new Ed.; vil ek heldr dauða þola en nokkurs manns k., Fms. ii. 266; pintingar ok k., Fb. ii. 65; k. lífs ok lima, Karl. 551.

kúgari, a, m. a tyrant, Jón Þorl.

kúgi, a, m. a nickname, Orkn. Kúga-drápa, u, f. a poem, Skálda 198.

kú-gildi, n. a cow's value, Grág. i. 145, 502, Fb. i. 524; kúgildis-hestr, -hross, a horse worth a k., Vm. 136, 149; kúgildis skaði, the loss of a cow's value, Grág. i. 130.

kú-gildr, m. of a cow's value, Vm. 159.

kúka, að, cacare: kúkr, m. merda.

KÚLA, u, f. [Germ. kugel, whence mod. Dan. kugle], a ball, knob; tjald-kúla, blý-kúla: the phrases, göra nú at þeim kúlur á hermanna hátt, Bs. i. 519; marka kúlur í höfði e-m, to make balls in one's head, i.e. to beat soundly, Band. 13 new Ed., prob. from some game; gor-kúla, a kind of fungus: medic. a hump. COMPDS: kúlu-bakr, m. a humpback, kúlu-nefr, m. hump-nose, a nickname, Sturl.

kú-neyti, n. 'cow-neat,' cows, opp. to geldneyti, Ld. 98, Eb. 320.

KÚPA, u, f. a 'cup,' bowl, basin; smjör-kúpa, a butter box; haus-kúpa, the skull, cranium.

kúpár, adj. bowl-formed, convex.

kúra, að, [akin to kyrr], to sleep, doze; kæra barn mitt, korri-ró, kúrðu vært og sofðu lengi! a ditty.

kú-reki, a, m. the primrose, primula, Hjalt.

Kúrir, m. pl. the inhabitants of Kurland (Courland), Fms., Eg.

kúrur, f. pl. complaints; göra kúrur sín á millum, Fms. v. 102; á-kúrur, reprimands.

kú-skel, f. the 'cow shell,' cyprina Islandica, Mag. 63, see Itin. 69.

kút-magi, a, m. a fish's maw.

kútr, m. a cask for liquor, blöndu-kútr; dala-kútr, a cask of money.

kút-veltast, t, dep. to roll like a cask (slang), Jónas 196.

kvabb, n. a begging; bæna-kvabb, id.

kvabba, að, to beg, (conversational.)

kvaða, u, f. [kveða, kveðja], a request, claim, demand, esp. as a law term, Gþl. 481. COMPDS: kvöðu-dómr, m. a court for settling a claim, N. G. L. i. 219. kvöðu-váttr, m. a witness in a case of claim, Grág. i. 124, N. G. L. i. 219. kvöðu-vitni, n. = kvöðuváttr, N. G. L. i. 32: testimony in a case of k., N. G. L. i. 86.

kvaðning, f. a greeting, Fms. iii. 95: order, command, Hkr. ii. 2.

kvaðrantr, m. [for. word], a quadrant, Rb. 446, 464.

kvak, n. a twittering; fugla-kvak, Bb. 2. 10: bæna-kvak, praying.

KVAKA, að, [Engl. quack], to twitter, of a swallow, Eg. 420; fuglinn kvakadi, Hkv. Hjörv. 94; örn einu settisk hjá álptinni ok kvakaði við hana blíðliga, Ísl. ii. 195; bí bí og blaka! álptirnar kvaka, a ditty: metaph., Rb. 174.

kvak-samr, adj. whining, querulous, Hkr. iii. 454.

kvalari, a, m. [kvelja], a 'killer,' tormenter, 623. 13, 44, Pass. 35. 1.

kvalning, f. torment.

kval-ræði, n. torments, Sól. 10, Post. 191, freq. in mod. usage.

kval-samligr, adj. (-liga, adv.), tormenting, Sks. 524.

kval-samr, adj. painful.

kvanta, að, to molest; ó-kvantaðr, unmolested, Bs. i. 806.

kvantr, m. molestation; Súlla spyrr nú kvant (the massacre?) sinna manna, Róm. 158.

kvap, n. jelly or jelly-like things; see hvap.

KVARA, að, kvorra, mod. korra, to emit a rattling sound, as if about to be strangled; hann var svá rámr ok kvarraði svá at ekki nam hvat hann mælti, Fms. x. 279; hann kippir honum niðr undir sik svá at kvorar í honum, Fas. iii. 308.

Kvaran, m. nickname of a Norse king in Dublin, prob. Gaelic, Fb. iii.

kvarði, a, m. [the Dan.-Swed. kaarde = a dirk is prob. the same word; Swed. quard = selvage] :-- a yard-wand, Grág. i. 497, freq. in mod. usage: the phrase, setr nú at honum kvarða, Skíða R.; mæli-kvarði, a measure, proportion, of a map; cp. also á-kvarðá, to measure, fix, determine.

KVARTA, að, to complain; k. um e-t, to complain of, Fas. ii. 370, Háv. 52.

kvartan, f. complaining.

kvartill, m., mod. kvartél, n. [for. word; Germ. viertel], a quarter: the fourth, of time in music, Rb. 460: a quarter of an ell, Dipl. iii. 4: in mod. usage, of the moon, fyrsta, síðasta kvartil.

kvart-samr, adj. querulous, whining, Fms. vii. 322.

kvaterni, n. [Lat. quaternio], a kind of protocol, N. G. L. iii. 67, Boldt, Rétt., Bs. i. (Laur. S.)

kváða, mod. kvoða, u, f. = hváða, resin, N. G. L. iii. 119.

KVÁMA, u, f., mod. koma, a coming, arrival; Flosi varð feginn kvámu hans, Nj. 254, Fms. vii. 108, N. G. L. i. 410, Landn. 306, passim; at-kváma, arrival; heim-k., coming home, kvámu-maðr, m. a comer, stranger, Fms. ii. 229, Fbr. 168, passim.

KVÁN, f. (kvæn, Ls. 26, 56, Þkv. 8, Am. 6, Gkv. 3. 7), [see kona; Goth. quêns; A. S. cwên; Engl. queen; Scot. quean; Hel. quân] :-- a wife, but never used in the general sense = a woman; an obsolete and poetical word, a 'queen,' wife, nú færit mér Freyju at kván, Þkv. 22; honum var brúðr at kván of kveðin, Fsm. 42, 46; svá beið hann sinnar kvánar, Vkv. 5; kván frjá sína, Skv. 3. 8; Héðins kván, the queen of Hedin = Hilda, Korm. 4, Ó. H. (in a verse); Óðs kván, the queen of Od, Hkr. i. (in a verse); kván Niðuðar, N.'s queen, Vkv. 28; bróðir hans kvanar = his wife's brother, brother-in-law, Am. 28; ok kynvið kvánar minnar, Stor. 20: plur. kvánir, Skv. 3. 14; bið kván, a beloved wife, Lex. Poët.; ósk-kván, id.; Viðris kvæn, Odin's wife, Ls. 26; Byggvis kvæn, 56; kvæn konungs, a king's queen, Gkv. 3. 7; nema færi mér Freyju at kvæn, Þkv. 8, but kván, 11, 22; kvæn var hón Högna, Am. 6. COMPDS: kvánar-efni, n. one's future wife, Fas. iii. 61, Mag. 37. kvánar-mál, n. matrimonial affairs. kvánar-mundr, m. a dowry, Nj. 146, Grág. i. 172, Bs. i. 462.

kván-bænir, f. pl. wooing, Ísl. ii. 215, 216, 239 (where it is sing.), Fas. iii. 144, 595.

kván-fang, n. 'queen-fetching,' wife-taking, as also a match, wife; leita e-m kvánfangs, Eg. 22; leita á um k., Nj. 66; fá gott k., Fms. i. 11; virðuligt k., vi. 57; Brynjólfr hafði gefit honum þat k. er hann hafði áðr átt, Eg. 36; Æsir tóku sér kvánföng (married) þar innanlands, Edda 152 (pref.); gefa e-m til kvánfangs, D. N. kvánfangs-eiðr, m. a wedding oath, as to the forbidden degrees, Grág. i. 319.

kvánga, að, I. act. to make a man marry; eigi á faðir-eða móðir at kvánga son sinn eðr gipta dóttur sína með meira fé heiman en slíkt komi á hlut þeirra er eptir eru, ef þá væri erfðum skipt, N. G. L. i. 81; this form however is not usual; but, II. reflex. kvángask, to marry, take a wife, of a man, (but giptast, to be given away, of a woman), Nj. 39, Ísl. ii. 214; ef karlmaðr kvángask en kona giptisk fyrir útan frænda ráð, N. G. L. ii. 77, passim: part. kvángaðr, married, Eg. 83, Nj. 88, passim.

kvángan, f. the taking a wife, Post. 645. 78.

kván-lauss, adj. wifeless, unmarried, Fas. i. 184, Fs. 21: widowed, Korm. 56, Fms. vi. 104.

kván-ríki, n. uxoriousness, Nj. 214, N. G. L. i. 340, Fas. i. 232.

Kvásir, m. a mythol. person, the hostage given by the Vanir to the Ases, whose blood when slain was the poetical mead, see Edda 47; Kvásis dreyri, the blood of Q = the poetry, 52.

kvátra, u, f., mod. kotra, [Fr. quatre], a kind of backgammon, still used in Icel. and recorded in the 13th century as a favourite game, Sturl. i. 173, ii. 184, Bs. i. 596. kvátru-tafl, n. id., Karl. 470, 486.

KVEÐA, sing. kveðr, pret. kvað, 2nd pers. kvatt, kvattú, Fms. vi. 386, pl. kváðu, kvóðu, and kóðu, Ls. 24, Hom. 12, Ó. H. 48, Fms. viii. 71, xi. 107; pret. subj. kvæði; imperat. kveð, kveð-þú, kvettú, vi. 361, mod. kveddu; with neg. suff., pres. kveðk-a-ek, I say not, Ýt. 7: [Ulf. qiþan = GREEK, GREEK, GREEK; A. S. cweðan; Engl. quoth; O. H. G. quedan; Swed. quäda; Dan. kvæde; cp. Lat. in-quit] :-- to say; né því er kveðr kona, nor what a woman says, Hm. 83; at þú Frey kveðir úleiðastarr lifa, Skm. 19; kveða (dicunt) Heimdal valda véum, Gm. 13: in an epic sense, to say, orð kvað þá Vingi, Am. 37, 38; Glaumvör kvað at orði, 30, 32; ok hann þat orða, alls fyrst um kvað = Homer's GREEK ..., Þkv. 2, 3, 9, 12; or, þá kvað þat Heimdalr; Þá kvað þat Þórr; þá kvað þat Þrymr, 15, 17, 18, 20, 22, 25, 30; Egill fékk úgleði mikla svá at hann kvað eigi orð, Eg. 518; k. gleði-orð, to say a cheerful word, Vígl. 89 new Ed.; þeir kvóðu ekki gott orð at honum, 655 vii. 3; er hann hafði þat mælt, þá kvað hann úti annat orð, Fms. xi. 16; hverr þessa stafa, ef hann verðr í nef kveðinn, if he is nasal in sound, Skálda 162; lýsingar-váttar Marðar kváðu svá at orði, Nj. 233; til báls ok til brands kveðr at fornu máli, as it is said in old saws, N. G. L. i. 50; Rannveig kvað vel at hann færi útan, Nj. 111 :-- with infin., hón kvad þar eigi kvenna-vist, Fms. vii. 274; kveðum þá mæla (let them speak) á várar tungur, 656 C. 6: the pret. kvað (proncd. kvu) as adv. or absol., 'tis said, they say, það kvað (kvu) vera, they say so. 2. with prep.; kveða at, adverb. so to say; svá mátti at kveða, id., Fms. xi. 72; er svá mun mega at k. at líf manna lægi við, Nj. 78; kveðr svá at, it is so said, Ver. 83; þá er svá at kveðit, 3; lögsögumaðr skal ráða ok at kveða (determine) hvar hvergi dómr skal sitja, Grág. i. 27: gramm. to pronounce, sound, Skálda 165; mikill harmr er at oss kveðinn, mickle harm