This is page cv_b0754. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
754 ÞYKKJA -- ÞYNNING.
þessir menn færir, Hrafn. 17: with the notion of presumption or pride, ok þykkisk hann mjök fyrir öðrum, he thinks himself much above others, Ld. 38; þó þykkisk ér þjóðkonungar, Skv. 3. 35; hann þykkisk einn vita allt, Nj. 32: with the notion of appearance, not reality, þá þóttisk hann rista henni manrúnar, he deluded himself. Eg. 587: with the notion of vision, to dream that, Njáll mælti, undarliga sýnisk mér nú, ek þykkjumk sjá um alla stofuna (ok þykki mér sem undan sé gaflveggrinn), Nj. 197; þat dreymdi mik at ek þóttumk ríða fram hjá Knafahólum, þar þóttisk ek sjá varga marga, ... ok þóttumk ek þá eigi vita hvat mér hlífði ... en ek þóttumk verða svá reiðr, at ..., 95; hann þóttisk játa því, 121; ek þóttisk staddr at Lómagnúpi, Nj.; dreymt hefir mik í nótt ... þar þóttumk ek vera staddr er eigi þótti öllum einnog, ok þóttumk ek hafa sverðit ... en ek þóttumk kveða vísur tvær í svefninum, Ísl. ii. 352; þat dreymði mik at ek þóttisk heima vera at Borg, ... álpt eina væna ok fagra ok þóttisk ek eiga, ok þótti mér allgóð ..., 194; hón þóttisk sjá tré mikit í rekkju þeirra Grímkels, 14; úti þóttumk ek vera stödd við læk nokkurn, ... ek þóttumk vera stödd hjá vatni einu ... ok þóttumk ek eiga ok einkar vel sama, ... ek þóttumk eiga gullhring, ... er ek þóttumk þá bera hjá mér þann hug, ... þá þótumk ek sjá fleiri brestina á ... ek þóttumk hafa hjálm á höfði ... ek þóttumk eiga þá görsemi, Ld. 126, 128; hvat er þat drauma? ek þóttumk fyr dag rísa, etc., Em. (begin.) In the first person the ancients use the form þóttumk þykkjumk much more frequently than þykkist þóttisk, which is the mod. form. II. the subject being different, he or it seemed to me, a middle form, this use is rare, and only occurs in poetry; gott þóttumk þat, er ek þögn of gat, it seemed good to me, I was glad that I got a bearing, Höfuðl. 19; úlfar þóttumk öllum betri, ef þeir léti mik lífi týna, the wolves seemed all the better friends if they would let me lose my life, Gh. 11. þykkja, u, f. a thought, liking, sentiment, disposition; fann hann, at stórlangt var í millum þeirra þykkju, that their thoughts (likings) were wide apart, Eb. 24; fóru þykkjur þeirra saman, their sentiments went together, Grett. 113 new Ed.; þer munut ráða ... en ek mun ráða þykkju minni, Fbr. 15; var konungr mjök sér einn á þykkju (self-willed), þvi at hann vildi ..., Bs. i. 781; honum þótti mestu varða um yðra þykkju (goodwill), Fms. iii. 138. 2. denoting discord; hann hvað úvarligt at fara þannig einsliga við slíkan þykkju-drátt (discord) sem þeirra í milli var, Finnb. 284. 3. denoting dislike; þóttusk menn þat sjá, at hvárir-tveggi lögðu á mál þessi mikla þykkju, Sturl. iii. 272; þótti mörgum mönnum við of, ok lögðu þykkju á Þorgrím þar fyrir, Vígl. 18, and so in mod. usage; sundr-þ., ú-þykkja. COMPDS: þykkju-lauss, adj. good-tempered, thoughtless, careless, easy, Mag, 45. þykkju-mikill, adj. choleric of temper; Halldórr var þ. sem aðrir Íslendingar, ok þótti ílla er hann fékk eigi þat er hann beiddi, Fb. i. 167; þ. ok þungr, Grett. 92 A. þykkjask, t, dep.; þ. við e-t or e-n, to take offence at, get angry with; Þórir bað konung eigi þ. við vist þeirra bræðra, Eg. 254, v.l.; þá þykktisk sá við er betr gékk ok sló sinn pústr hvárn þeirra, Vígl. 17; and so in mod. usage, þú mátt ekki þykkjast við þó eg segi þér satt, thou must not take offence though I tell thee true. þykk-leikr (-leiki), m. thickness; hann vildi forvitnask um þykkleik haussins, Eg. 769; þar við mátti ekki jafnask at hæð né þykkleik nökkurs manns hár, Fms. x. 177; þykkleiki mannsins, Stj. 57. þykk-liga, adv. thickly. 2. frequently; en þá er þat varð eigi svá þjökkliga sem hann vildi, Bs. i. 431 (jafnliga, v.l.) II. proudly, sulkily; svara þykkliga, Fb. i. 209. þykk-mikill, adj. [þykkr, m.], threatening, sulky, of weather; var veðr þykk-mikit, Sturl. ii. 65. þykkna, að, to thicken or become stout; loptið þröngvisk ok þykknar af vætum, Stj. 17; þá tók veðrit at þ., Fb. ii. 210; þar til er þykknaði (of a fluid), A.A. 275. ÞYKKR, m. [cp. A.S. þaccian; Old Engl. (Chaucer) thack; Engl. thwack = to strike; see also þjökka and þjaka] :-- a thwack, thump, blow, a hurt; hann görði meyjunni þann þykk, at hón grét þegar, eu sveininn lék hann miklu harðara, Sd. 141; verðr nú við hann skapfátt ok veitir honum áverka svá næsta mikinn, at honum var þat gildr þykkr (a severe hurt) ok eigi banvænligr, Ísl. ii. 321 (Heiðarv. S.); þykkjar verðr, worthy of a thwack, Eg. (in a verse); fékk Gunnarr mikinn þykk af eins manns spjóti, Dropl. (major), cp. Njarð. 378. ÞYKKR, adj. [the older form in ancient vellums is þjokkr or þjökkr, or even, esp. in Norse vellums, þjukkr, whence is derived the mod. Swed. and Norweg. tjok or kjok, but Dan. tyk; a v follows kk before a vowel, but even there is often dropped; compar. þykkvari, þykkvastr, or contr. þykkri, þykkastr: A.S. þicc; Engl. thick; Germ. dick: on the other hand, Germ. dicht, Engl. tight answer to Icel. þóttr.] A. Thick, stout, in substance; skjöld víðan ok þykkvan, Eg. 285; þykk spöng, Fms. ii. 310; öx þykk ok hvöss, vi. 29; eirskjöld þykkan ok víðan, Stj. 461; þjukkar brynhosur ... þjukkr ok þolinn, Þiðr. 97; garðr svá þjukkr, N.G.L. ii. 122; hann hefir skó þjökkvan, Edda 17; víðr ok þjokkr, 58; garðr fimm feta þjokkr, Grág. ii. 262; þjukkan (þykkvan) skugga, Sks. 11 (new Ed. v.l. 7), 405 B; þykkum bylgjum, id.; fjogurra álna þykkvir, 40 new Ed.; húð góð ok þykk til reipa, 41; þjökkva leggi, Jd. 33; þykkr í andliti, Sturl. iii. 111: þykkara lopt, Stj. 17; veðr var þjökkt, Bs. i. 442; þykkt veðr ok regn, Eb. 204; veðr var þykkt ok drífa, Fms. v. 341; þykk þoka, viii. 83, v.l.; þjukkr mjörkvi, Sks. 47 new Ed. II. thick, thronged, of a number of objects, e.g. trees; í skoginum þar sem þjukkastr var, Barl. 9; í skóginn þar sem þykkvastr var, Fms. i. 72; þykkr skógr, 136, Ó.H. 36; skógr mikill ok þjokkr, Nj. 130, v.l.; þykkt hár, Eg. 305; þar var þykkost fylking, Mork. 113, v.l.: neut, svá stóðu þjökkt spjót á Aroni, Bs. i. 528; féilu Varbelgir þar svá þykkt, at ..., Fms. ix. 522; hann bað menn sína fylgjask vel ok standa þykkt, Eg. 288; hann hopaði aptr þar til er liðit stóð þykkra, 296 (þykkvast, v.l.); var þar þykkt fylkt en þynnst við díkit, Fms. vi. 406; ef þrír menn ganga þjukt ok eigi fleiri, Gþl. 108; ef þjukkara er gengit en nú er sagt, 109 (of the thickness of a rank of men); menn hljópu svá þykkt yfir hann, at hann mátti eigi upp standa ... meðan menn hljópu þykkast yfir hann, Fms. viii. 75; ok fylkja á skipinu allt á millum stafna ok svá þykkt, at allt var skarat skjöldum, Ld. 78; skipa skjöldum þjokkt við stafna, Mork. 180. III. in local names, Þykkvi-bær, -skógr, Landn. B. COMPDS: þykk-byrt, n. part., in the phrase, hafa þykkbyrt, to have thick, stout armour, Fms. vii. 264. þykk-býlt, n. part. thick-set, studded with hamlets, Orkn. 300. þykk-farit, n. part.; hón heilsar þeim ok kvað þá þ. göra, to make frequent visits, Eb. 94. þykk-leitr, adj. thick-faced, Ld. 276. þykk-röggvaðr, part. thick-furred, Lv. 41. þykk-settr, part. thick-set, thick-ranked, Mar. þykk-skipat, part. thickly-manned, Bs. i. 526. þykk-skýjaðr, part. thick-clouded, Sks. 227. þykk-varraðr, part. thick-lipped, Fms. ii. 20. þykk-vaxinn, part. thick-set, stout of growth; þjökk-vaxinn, Edda i. 258 (in a verse). þykkt and þjokkt, f. thickness; breidd, lengd, þykkt, hæð, MS. 544. 156; á þykktina, in the thickness, Fms. ix. 522; eigi meirr en fimm menn á þyktina, Fms. vii. 275 (þjokktina, Hkr. iii. 400), Eg. 277. þykkt, f. = þykkja, resentment, displeasure, Bs. i. 745. ÞYLJA, pres. þyl, þylr; pret. þulði or þuldi; subj. þylði; part. þulit; [þulr] :-- to say, read, chant, in one continuous tone, without either stopping, or any intonation; mál er at þylja þular-stóli at, of a sage saying his saws, Hm. 111; hygg vísi at hve ek þylja fat, ef ek þögn of gat, of a bard chanting his lay, Höfuðl. 3; þyl ek grunnstrauma Grimnis, Þd.; vel samir enn of eina ölselju mér þ., Jd. 3; þylja um sigr, to chant the victory, Fms. vi. (in a verse); þær þyt þulu (þulðu ?), they sang their songs, accompanied the whirling mill with their song, Gg. 3. 2. to chant or murmur in a low voice, as one saying charms, prayers, or the like; hann (Njáll) fór opt frá öðrum mönnum einn saman ok þuldi, Nj. 156; sat Geitir, faðir bónda á palli, ok þuldi í feld sinn, murmured into his cloak, Fb. i. 253; það er svo mart og það er svo mart þulið í feldinn gráa, | sem ei er bert og ekki vert eptir neinum að hváa, Grönd. 160; Þórir sat einn samt í öndugi ok þuldi í gaupnir sér, Fas. iii. 153; hann lá þar ok horfði í lopt, ok gapti bæði munni ok nösum, ok þujdi nökkut (of spells), Þorf. Karl. ch. 7; þulði uðr, the wave murmured, Skáld H. 4. 32. II. reflex., þyljask um, þylsk hann um eða þrumir, to murmur sulkily, Hm. 17. þyna, u, f. [akin to þön, þenja?], the withers(?); en er hann sá uxann, þá var hlaupin ofan bógrinn ok slitin þynan (wither-wrung? but of an ox), fýstu flestir at drepa skyldi, Bs. i. 370: or is þyna = the peritoneum, mod. líf-hinna? 2. a nickname; Þorbjörn þyna, Landn. þyngð, f. [þungr], heaviness, weight; freq. in mod. usage, tvær vættir að þyngð; eðlis-þyngð, specific gravity. II. metaph. illness, sickness; á mér liggr þyngð nokkur, Fms. xi. 68; Helga tók þá ok þ. ok lá þó eigi, Ísl. ii. 274. 2. troubles; síðan er vér mistum skipa várra er oss hefir öll þyngð af staðit, Fms. viii. 181. þynging, f. a burden, heaviness, H.E. i. 407. ÞYNGJA, ð and d, [þungr, Dan. tynge], to weigh down, burden, make heavy, Hom. 53; mun mér eigi þ. þetta erviði, it will not encumber me, Eluc. 3; augu þeirra þyngðusk (pass.) af tárum, 623. 60. 2. impers. he grows heavy, with dat. of manner; en sóttinni þyngði (the illness grew worse) eigi því síðr, ok andaðisk hann, Fms. x. 73; þá þyngdi honum mjök (it grew very heavy with him, i.e. he grew heavy from sleep), ok lagðisk hann niðr ok svaf, v. 222; þyngja tekr máli ok minni, Skáld H. 5. 16. II. reflex., tekr nú bardaginn at þyngjask, to grow heavy, adverse. Fas. i. 105; honum tók þá at þyngjask (he sank) sem á leið daginn, Fms. viii. 445. þyngjan. f. =þyngð, Mar., H.E. i. 408. þyngsl (mod. þyngsli), n. pl. (þyngslir, f. pl., Barl. 44), a burden; göra e-m þ., to be a burden to one, B.K.; vera e-m til þyngsla, id.; meðr banni eðr öðrum þyngslum, at ganga undir þeirra álögur, MS. 126. 178. 2. heavy affliction; mér þykkir íllt at menn hljóti svá mjök þ. af mér, Eb. 264; er öll þyngsl hafa af staðit, Fms. viii. 181, v.l. ÞYNNA, t, [þunnr], to make thin; þynna þoku frá augum e-m, Barl. 172, passim: impers., en sem þat kóf tekr at þynna, the fog begins to lift, Sks. 47, v.l. new Ed. II. reflex. to grow thin; þynntisk skipanin á borðunum, Fms. ii. 327, Orkn. 72. 2. þynntr, beaten thin. þynna, u, f., in half-þynna, a kind of axe, see p. 243. þynning, f. a nickname, = þyna(?), Landn. 117.