This is page cv_b0552. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
552 SKJÁLFRA -- SKJÓTA.
skjálfra, ð, to shiver, shake; hann skjálfraði allr, Fms. x. 314. skjálf-raddaðr, part. with faltering voice. Skjálfti (skálpti), a, m. a shivering, shaking, Orkn. 326 (shivering from cold), Gullþ. 8: pass., land-s., jarð-s., an earthquake. COMPDS: skjálfta-fullr, adj. shivering, Fms. i. 162, Bs. i. 39. skjálfta-lauss, adj. not shaking, Bs. ii. 159. skjálg-leiki (spelt skjágleiki), m. wryness, Rb. 476. skjálgr, adj. [Engl. shallow, although in an altered sense] :-- wry, oblique; með skjálgum skotum, Sks. 383: the phrase, skjóta augum í skjálg, to look askance, Fbr. 71. 2. squinting, as a nickname, Þórólfr Skjálgr (Fms.), the father of Erling Skjálgsson (Ó.H.), whence it became a pr. name; fé-skjálgr. see fé. skjálgr, m. the crescent moon, Edda (Gl.) II. the name of a fish, Edda ii. 564. SKJÁR, m. (the older form was prob. ské, analogous to lé, klé, q.v.) :-- a window (the opening). In old dwellings the openings were round, fitted with a hoop or frame (called skjá-grind), which had a membrane (skjall) stretched over it, and this was used instead of glass, and could be taken out at pleasure-; such windows are still found in Icel. farm-houses, all such openings being in the roof, not in the walls, cp. Nj. ch. 78 (init.); and when the frame was taken out, these openings served as outlets for smoke. In some instances skjár seems to be used synonymously with ljóri (q.v.); the hlið-skjár (q.v.), or 'side-skjar,' would then answer to the window or opening in mod. Icel. dwellings; hristust skjáir (chimney-pot = mod. strompr. q.v.)á húsum sem fyrir vindi hvössum, Ann. 1341; Þorbjörn þreif upp stokk ok reisti undir skjáinn ok fór þar út, Gullþ. 19; taka af skjána ok láta leggja út reykinn, Fbr. 99 new Ed.; ef menn sitja í húsum þeim er skjáir eru á, þá er svá ljóst inni, at hverr maðr kennir annan, Sks. 47 new Ed.; konungr hafði gört skjá fyrir stofuna, Fms. vii. 34; fara upp á stofuna ok taka af skjáinn (i.e. the frame), Fbr. 170; hann kastaði því inn um skjáinn, Fas. ii. 81; brutu þeir stofuna um skjána, Sturl. i. 168; hlið-skjár, Sturl. ii. 85; hann hlörar við hliðskjáinn er á var stofunni, Bs. i. 628: the phrase, nú gengr eigi skjall á skjá, N.G.L. i. 384 (see skjall); krumminn á skjá, skjá, skekr belgi þrjá, a nursery rhyme. COMPDS: skjá-gluggi, a, m., opp. to a glass window. skjá-grind, f., see above. skjá-vindauga, n. a skjá window, Sturl. i. 168, Orkn. 250. skjáta, u, f. a piece of scorched skin; skinn-s. skjátla, að, impers. mér skjátlar, one falters, misses; see skjóplast. skjóð, f. a skin bag, N.G.L. ii. 248. skjóða, u, f. [akin to skauð], a small skin-bag, H.E. i. 473, Edda ii. 314, 430; nafra-s., skjóðu skrúð, Fms. vi. 374, freq. in mod. usage. skjóðu-pungr, m. a skin-purse, Þjorf. Karl. 374. SKJÓL, n. [Dan. skjul], a shelter, cover, Fms. iii. 112, xi. 36; in Icel. also used of any cover or hollow under a fence, a stone, or the like, where sheep seek shelter against storm and cold: the phrase, nú er fokit í öll skjól, all shelters are covered with snow, no refuge is left, the metaphor being taken from a snow-storm, Nj. 258; kirkja á fjöru-tigi sauða höfn í Múlafjall, ok skjól í Máríu-helli, Vm. 65; reka skal smala þaðan til skjóla í Vatns-hlíð jafnan er vill, Pm. 110; í mitt skjól ok húsa-skyggni, Stj. 121; flýja undir skjól e-s, Fms. i. 264; skjóta skjóli yfir, to give shelter, Ld. 40, Gísl. 40, Fs. 37: in mod. usage also, skjóta skjóls-húsi yfir e-n. skjóls-maðr, m. a shelterer, protector, 655 xxiii. 1. skjóla, u, f. [North. E. and Scot. skeel or skeil, a milk-pan], (gen. pl. skjólna, Dipl. v. 18, Lv. 98) :-- a pail, bucket, Sturl. ii. 86, Dropl. 34, N.G.L. ii. 248 (v.l.), passim in old and mod. usage: of a measure, Lv. 98, Grág. i. 501, Dipl. v. 18; katlamáls-s., see ketill. 2. of a Constellation, Rb. skjól-eygr, adj. [A.S. sceôl-eâge; Dan. skel-öjed], goggle-eyed, squinting, Bárð. 178. skjól-garðr, m. a sheltering fence, Vm. 64. skjól-góðr, adj. giving good cover, warm, of cloth. skjól-samr, adj. sheltering, Merl. skjómi, a, m. [Ivar Aasen skjoma = to flicker], a flickering light. 2. metaph., skjómi daltangar, the 'ray of the hand,' i.e. a drawn sword, Landn. (in a verse): a sword, Lex. Poët.: a nickname, Fb. iii. skjóni, a, m. a pieball horse, i.e. black and white [see skjóttr]; skjóna, u, f. of a mare. skjóplask, að, dep., not to be spelt skjöplast, as is seen both from the spelling of the vellum (o, not au, or ?? UNCERTAIN), and also from the mod. popular form skjátla, which is a corruption from skjápla, a form which occurs in Norske Saml. v. 158 :-- to be upset, fail, at eigi skjóplisk, Sks. 86 new Ed.; at engi skjóplisk í einorðinni við annan, Ó.H. 6l; svá at aldri skjóplaðisk (skjöpl- Ed.) okkur vinátta, Fms. vii. 64; kvað Sigmundr hann skjóplaz (skjöpl- Ed.) hafa í ferðinni til Noregs, ii. 114; mun Óðinn vilja skjóplaz í sigrgjöfinni við mik, Fas. i. 380; aldri síðan skal ek skjóplask í yðvarri þjónustu, Fms. via. 369. skjór, m. [Dan. skjære] , the magpie, corvus pica, Edda (Gl.), Karl. 460. SKJÓTA, skýt, pret. skaut, skauzt (skauztu rhyming with laust, Fms. vi. in a verse), skaut, pl. skutu; subj. skyti; imperat. skjót, skjóttú; part. skotinn: [A.S. sceôtan, scyttan; Engl. shoot and shut; Dan. skyde; Germ. schiessen.] A. To shoot with a weapon, the weapon being in dat.; skjóta öru (örum), spjóti, fleini, skutli, kesju, kólfi ..., Fms. i. 44, x. 308, 362, Eg. 380; þeir þykkjask eigi hafa skotið betra skot, Fms. vii. 211; vera skotinn spjóti í gögnum, shot through with a spear, Nj. 274: the object shot at in acc., skjóta dýr, fugla, sela, Edda 16, Nj. 95, Ld. 56, Fms. x. 356, 362, and passim: also, s. til e-s, to shoot at; s. til fugls, Orkn. 346; s. til hæfis, to shoot at a mark, Fms. ii. 268; s. kesju at e-m, Eg. 380; allir skutu at Baldri, Edda 37. II. to shoot, to push or shove quickly; skjóta loku fyrir (or frá) hurðu (dyrum), to shoot the bolt, lock the door; s. frá lokum, to unlock, Lv. 60; hann lagðisk niðr ok skaut fyrir loku, Eg. 601; skaut hann þá frá lokum, Fms. vi. 189; þeir lögðu hann í kistu ok skutu síðan fyrir borð, and shot the chest overboard, Eg. 127; skaut Egill yfir brúnni, E. shot the bridge over the ditch, 531; s. brú af, to draw the bridge off or away, Fms. xi. 370; s. skipum á vatn, to launch the ships into water, ix. 501; s. báti, to launch a boat from the shore, Nj. 133; s. útan báti, to shove out a boat, 272; brauð þat er hón hafði í ofninn skotið, Hom. 114; menn er í ofn vóru skotnir, 117; var þeim skotið í eld brennanda, Eg. 232; then in all kinds of relations, s. hesti uudir e-n, to put a horse under one, mount him, Eg. 397, 602, Fms. vii. 21; var mér hér skotið á land, I was put ashore here, Nj. 45; s. e-m upp á land, id., Fms. i. 131; s. barni heim af fóstri, to send back a bairn from the fóstr, Grág. i. 276; s. e-m brott, to let one escape, Fms. ix. 420; s. e-m undan, id., vi. 116, vii. 250; s. niðr úmaga, to leave a pauper behind, place him there, Grág. i. 296, 297; s. fé á brott (undan), to abstract, embezzle money, 334; þetta líkar Þórdísi ílla ok skýtr undan peningunum, Korm. 150; skjóttú diametro sólarinnar í tvá staði, divide it into two, Rb. 462; þá skaut Guð því ráði í hug þeim, put this rede into their mind, 655. 3; s. upp hvítum skildi, to hoist a white shield, Fms. x. 347; s. upp vita, to light up the beacon, Hkr. i. 148; þá varð engum vita upp skotið, Orkn. 266; vita-karlinn skaut eldi í vitann, lighted up the beacon, Fms. viii. 188; s. land-tjaldi, to pitch a tent, Nj. 157; var skotið um hann skjaldborg, 274; s. á skjaldborg, to draw up a s., Fms. vii. 70; s. á fylking, to draw up in battle array, Ó.H. 209; s. á húsþingi, to call a meeting together, Eg. 357; s. á eyrendi, to make a speech, Fms. i. 215; skýtr or skýtsk mjök í tvau horn um e-t, see horn B.I. 2; s. fótum undir sik, to take to one's heels, to run, Fms. viii. 358; hann skaut sér út hjá þeim, shot out, escaped, vi. 189; harm hljóp upp á altarit, ok skaut á knjám sínum, ix. 462; barnit skaut öndu upp, the bairn began to breathe, Hkr. ii. 199; s. skildi fyrir sik, to put a shield before one, Eg. 378, Nj. 156; s. skjóli yfir e-n, to protect (see skjól); Máriusúðin skaut lykkjunum, she (the ship) shivered, Fms. viii. 199; þá segisk, at hann skyti í fyrstu þessu orði, eldisk árgalinn nú, he is said to have let this word slip, to have said, vi. 251; s. e-u of öxl, to throw it off one's shoulder, Gg. 6; s. e-u á frest, to put off, delay: skjóta augum, to look askance, Eg. (in a verse), from which the mod. gjóta augum is a corruption. III. metaph. to shift or transfer a case to another, appeal; skutu þau til ráða Ólafs, Ld. 74; s. þrætu til ór skurðar e-s, Fms. vii. 203; því skýt ek til Guðs, i. 3; s. sínu máli á Guðs vald, x. 103; s. þessu máli til Frosta-þings ..., þeir skutu þangat sínu máli, i. 32; vér tólf dómendr, er málum þessum er til skotið, Nj. 188; s. máli á fylkis-þing, N.G.L. i. 21; skýt ek því til Guðs ok góðra manna, Nj. 176; menn þá er hann skaut ráðum undir, whom he took as his counsel, Fms. vii. 308. IV. [A.S. scot; Engl. shot, scot, see skot, I and II] :-- to pay; rétt er at fimm búar virði gripinn, ok skal hann þá skjóta í móti slíku, er þeir virða gripinn dýrra enn hans skuld var fyrir öndverðu, Grág. i. 412; skjóta fé saman, to club money together, make a collection, Mar.; þeir skutu saman fjár-hlutum sínum hverr eptir efnum, Hom, 123 (samskot); hann skaut einn fyrir sveitunga sína alla (he paid their scot) þá er þeir sátu í skytningum, Ld. 312 (see skytningr). V. impers., e-u skýtr upp, it shoots up, emerges, comes forth; upp skýtr jörðunni þá ór sænum, Edda 44; skaut upp jörðu dag frá degi, the earth appeared day by day (as the snow melted), Fms. ii. 228; þó at þér skyti því í hug, though it shot into thy mind, occurred to thee, Band. 37 new Ed.; þeim skaut skelk í bringu, they were panic-stricken, Ld. 78, Eg. 49, Fb. i. 418 (see skelkr); mjök skýtr mornar vakri, she is much tossed, Hallfred; sveita skaut á skjaldrim, the shield-rim was blood-shot, blood-stained, Orkn. (in a verse); sem kólfi skyti, swift as a dart, Fms. ii. 183. B. Reflex. to shoot, start, move, slip away; Skíði frá ek at skauzt á fætr, S. started to his feet, Skíða R. 52; Björn skauzk aptr síðan at baki Kára, B. shot or slipped behind Kári's back, Nj. 262; at menn hans skytisk eigi frá honum, lest they should slip away, abscond, Fms. vii. 49; vildi . ljósta Gretti, en hann skautzk undan, started away from the blow, Grett. 91 A; þeir fálmauðu af hræðslu, ok skutusk hingað ok þingat undan geislum hans, Niðr. 5; þó at fé hans skjótisk fyrir garðsenda, to slip through by the end of the fence, Grág. ii. 263; nú skýzk maðr undan tali (evades,) N.G.L. i. 97; kemr í hug, at hann mun skotisk hafa undan, ok vilja eigi fara, Ísl. ii. 334: skjótask yfir (impers.), to skip, slip over; mér hefir skotisk yfir að telja hann, þeim hafði yfir skotisk um þetta, they had made a false calculation, Ld. 100; þá skjótumk ek mjök yfir, then I am much mistaken, Skálda (Thorodd); skýzt þeim mörgum vísdómrinn sem betri ván er at, Grett. 25 new Ed.: skjótask