This is page cv_b0527. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
527 SIFT -- SIGHGJALD.
N.G.L. i. 187; en ef þau skiljask fyrir þann sifskap, at karlmanns völd hafa til komit, Jb. 127. sift, f. affinity; see karlsift, kvennsift. sifuni, a, m. [cp. Ulf. sipoueis = a disciple], a companion(?) = sifjungr, a GREEK., Þd. SIG, n. [síga], a rope which is let down; fóru þá sigin ofan í gröfina, en Þoroddr upp, Ó.H. 152, Þjal. S: also of the rope by which a fowler is let down precipices, as described in Bs. ii. 111. 2. in Icel. ropes with weights, put over hayricks, boats, or the like, to keep them safe (láta sig á hey); whence siga-keppr, m. a log fastened as a weight to a rope's end: metaph. of a log-like, slow fellow; þú ert einsog sigakeppr! sig, n. [sigr], a victory, Edda (Gl.), Lex. Poëtt, passim, but never in prose: in poët. compds as. sig-björk, a weapon; sig-freyr, a warrior; sig-máni, a shield; Sig-föðr, of Odin, Lex. Poët.: cp. the pr. names, Sigi, Sigarr, Sig-fastr, Sig-björn, Sig-fúss, Sig-hvatr, Sig-mundr, Sig-valdi, Sig-tryggr, Sig-urðr; of women, Sig-ný, Sig-ríðr, Sig-vör, Landn. siga, að, = sígá; þá sigaði svá at honum ('it sank over him,' i.e. he fainted away) ... ok lá náliga milli heims ok helju, Grett. 85 new Ed. siga, að, to excite dogs by shouting rrr! siga or siga hundum, Fas. i. 88, Art., Mag. 64, see Gramm. p. xxviii. SIGÐR, m., in mod. usage sigð, f.; in eastern Icel. (Skaptafells-sýsla) it is still used masc., þat verkfæri kallask fyrir austan mela-sigðr, en af öðrum mela-sigð, en sigðrinn má vera svá beittr ... með sigðinum ..., sigðinn (acc.), Fél. ii. 140, 141, of the year 1781: [ A.S. sicol; Engl. sickle; O.H.G. sihila; Dutch zikkel; Dan. segel] :-- a sickle; gref, leá ok sigða (acc. pl. sigðar v.l.), N.G.L. iii. 15; þrir sniðlar, item í nöfrum öxum ok sigdum, D.N. i. 321, Post. 26, Boldt 112: the word is now fem., beitt dauða-sigðin sárbeitt sker sóltögr blómstrin væn, Hallgr. sigg, n. [akin to seigr, sigi?], = Lat. callus; hans hörund er svá hart sem sigg villi-galtar, Þiðr. 180, 297; þat var hart sem sigg ok ekki blóð í, Fbr. 77 new Ed., freq. in mod. usage. Sigg, f., gen. Siggjar, the name of an island in Norway, Munch. Sigga, u, f., Siggi, a, m., dimin. from Sigríðr and Sigurðr. sigi, a, m. = segi, q.v. SIGLA, ð or d, [segl], to sail; sigla ok róa. Eg. 86, Grág. ii. 130; s. af landi, to stand off the land, Landn. 26; s. at landi, to stand in to land; s. með landi, to sail along shore; s. rétt í vestr, í norðr, Eg. 86, Landn. 25; s. út ór ánni, Þórð. 26; s. í haf, á haf, or til hafs, to stand out to sea, Ld. 32, Nj. 4, Fms. vi. 359; en er þeir höfðu um siglt, sailed by, Fms. v. 305; freisia ef þeir sigli svá um oss fram, Orkn. 402; s. undan, to sail away, id.; s. meira, to sail faster, Ó.H. 182; s. eptir e-m, id.; sigla djarfliga. Fms. vii. 67; s. á skip, to strike against, x. 76: the distance or course in acc., sigla þeir sunnan fyrir Stað tuttugu vikur sævar, xi. 122; þá mun siglt vera tylpt fyrir sunnan Ísland, then the course will be a 'tylpt' south of Iceland, Landn. 25; segla menn, at Skopti hafi fyrstr Norðmanna siglt Njörva-sund, that S. is the first Northman that sailed by N., Fms. vii. 66; s. lítinn byr ok fagran, ii. 182; sigla þeir góða byri, x. 260; sigldi hann inn um Agðanes vá mikinn storm, at ..., ix. 314: sigldi hann ór Suðreyjum svá mikla sigling. at ..., he sailed so famous a voyage, that..., Landn. 214; þeir sigla norðr um Sognsæ byr góðan ok bjart veðr, Eg. 12O; sigli þér sælir! (Gr. GREEK), Am. 32. 2. in Icel. sigla also means to travel, like Fr. voyager; hann sigldi þrysvar, went thrice abroad; kálfr sigldi, kom út naut, kusi lifð' og dó 'ann, a ditty; hence sigldr, part. travelled, and ó-sigldr, untravelled. II. metaph. phrases; sigla á veðr e-m, to get to windward of one, take the wind out of his sails; engi maðr mun meirr hafa siglt á veðr jafnmörgum höfðingjum, Band. 39 new Ed.; sigla milli skers ok báru, between the skerry and the billow, between Scylla and Charybdis, Fms. ii. 268, Fb. iii. 402; þeir höföu sigr er ú-vænna þóttu út sigla, they won the race who were thought to have the least chance at the start, Sturl. iii. 251; þótt þér þykki eigi úvænt út sigla, though the chance be small at the start, 237. 2. to go as with sails; sigldi hann millum limanna á annat tré, of a squirrel leaping from tree to tree, Ó.H. 85. III. rccipr., þeir sigldusk nær í sundi einu, Korm. 230: part. gerund, siglanda segltækt, fit for sailing; siglanda væri þetta veðr fyrir Jaðar, ef ..., Ó.H. 138; ú-siglanda veðr, weather not fit for sailing. sigla, u, f. the mast; fyrir framan siglu, Eg. 33; fyrir aptan siglu, þeim megin siglu, Grág. ii. 137; stóð maðr við siglu, Nj. 125, Fms. vi. 359. COMPDS: siglu-biti, a, m. the step of the mast(?), Fas. ii. 442. siglu-rá, f. the sail-yard, Fas. iii. 659. siglu-skeið, n. the part near the mast, midships. Fms. ii. 323. siglu-toppr, m. the mast-head, Rb. 468. siglu-tré, n. the mast-tree, Kb. i. 532, Fms. xi. 143. sigli, n. [A.S. sigele], a necklace, Ls. 20; hroðit s., Skv. 3. 47; sigli-sága, 'necklace-fairy,' a lady, Korm. sigli, n. [Lat. sigillum], a seal; in inn-sigli, q.v. sigling, f. sailing; þegar þeir sá s. yðra, Eg. 49; Skalla-grímr var hverjum manni skygnari, hann sá s. þeirra Hávarðs, 120; þá sá menn Knúts konungs siglingina, Ó.H. 170; sjau dægra sigling, seven days' sail, Landn. 25: a voyage, tóksk þeim siglingin ógreitt, Ld. 56; hafa kaupskip í siglingum, Nj. 3 :-- in specific Icel. sense, a journey abroad, passim in mod. usage. II. the sailing, the pace of the ship, lét Sveinn þá minnka siglingina, S. shortened sail, Orkn. 402; minnka s. ok svipta, Fms. vii. 67; sigla svá mikla sigling, Landn. 214 :-- sailing, navigation, meðan þar væri s. at sem mest, Grett. 103 A. COMPDS: siglingar-austr, m. the pumping a vessel, Jb. 407. siglinga-maðr, m. a sea-faring man, seaman, Symb. 15, Grett. 93. siglinga-skip, n.; gott s., a good sailing ship. signa, að, [siga, síga], to glide down; hann hafði band fjrir augum, ok hafði signat nokkut frá augunum, Bret. 90. SIGNA, in pres. signi; pret, signdi, but also signaði; part. signt and signat. This word occurs in one of the oldest heathen poems, and is applied to a northern heathen rite; it is common to all Teut. languages except Gothic; yet as no 'laut-verschiebung' has taken place, it may be borrowed from the Latin, and perhaps came in with the earliest missions, cp. the remarks s.v. prim-signing: or sigr and signa may possibly be kindred words? [Hel. seginon; Germ. segnen; Lat. signare] :-- to sign, consecrate; signa e-m e-t: I. in a heathen sense, see the remarks on hamarr; signa full, to sign the goblet with the sign of the hammer before drinking, Sdm. 8; enn er hit fyrsta full var skenkt, þá mælti Sigurðr jarl fyrir, ok signaði Óðni ... Sigurðr jarl mælti, konungr görir svá sem þeir göra allir, er trúa á mátt sinn ok megin, ok signa full sitt Þór, hann görði hamars-mark yfir áðr hann drakk, Hkr. i. 143; en sá er görði veizluna ok höfðingi var, þá skyldi hann signa fullit ok allan blótmatinn, 139; signdi Bárðr fullit, Eg. 210 (öl þat er Bárróðr signdi, in a verse, l.c.); þar vóru minni öll signuð Á;sum at fornum sið, Ó.H. 102; þá blætr hann heiðnar vættir, ef hann signir fé sitt öðrum en Guði, K.Þ.K.; þeir eru gumnar goðum signaðir, Hdl. 27; skylda ek Vikar goðum of signa. Fas. iii. (in a verse); nú eru hér tólf hreinbjálfar er ek vil þér gefit hafa hefi ek þá svá signaða ok magnaða (charmed and bewitched) at engan þeirra mun járn bíta, Fb. iii. 245. II. to sign with the cross; sem páfinn leit þá, signaði hann þá, Karl. 303; páfinn signdi matinn, 20; gengu þeir undir borð ok signdu mat sinn, Eb. 268; áðr matrinn var signdr, Fms. vii. 159; er hann signdi Dróttinn várn með sinni hendi, 625. 63 (of the sign of the cross in baptism) :-- signa sik, to sign oneself with a cross on the forehead and breast; þau signdu sik ok sveininn, Nj. 201, Barl. 207; sign þik eigi, Th. 3; þá er hann hefir signt sik, 655 xi. 4; ekki frá ek hann signdi sik, Skiða R. 44; hón signdi sik ok mælti, þetta er úfæra, Grett. 150 new Ed.; Þorsteinn vakti hana, biðr hana signa sik, ok biðja Guð hjálpar, Þorf. Karl. 396. 2. [Germ. segnen; Dan., Swed., and Norse signe, signa], to bless; henni mun ek bleza ok hana signa, Stj. 115; er Guð signdi ok þangat sendi, Karl. 289; Guð signi yðr! Art.; signi Guð ykkr báða, Skíða R. 118; vel ert þú signuð af sjálfum Guði, Stj. 424; komi þér, vel signaðir (Dan. vel-signet), til míns Föður ríkis, Hom. 156; hins signaða Magnúss, the blessed Magnus. Magn. 512; hans signuðu móður, Th. 25, Rb. 422; signaðr Ólafr, Fms. v. 222; hans signaði líkamr, Th. 28: van-signdr, cursed, Mar.: the word in this sense has been superseded by bleza, q.v. signan, f. a blessing. Mar., Hom. 149; far í Guðs signan., Karl. 180. signet, n. [for. word], a signet-ring. signing, f. the making the sign of the cross. 2. blessing, 655 viii. 2. SIGR, m., the r is radical, gen. sigrs, dat. sigri, plur. not used; a gen. sing. sigrar occurs in sigrar-merki, Karl. 356, 365, 366; and sigrar-óp, 365, 368; sig without the r is used in poets and in pr. names: [Ulf. sigis= GREEK; Hel. sigi; O.H.G. sigu; Germ. sieg; Dutch zege; all without the r; A.S. sige, but usually sigor (see Grein), answering to the double form sig and sigr in the Scandin.] A. Victory; hafa, fá, vinna sigr, to win a victory; hann átti þar hina þriðju orrostu ok hafði sigr, Hkr. i. 80; Haraldr konungr fékk sigr, 79; bera sigr af öðrum, to gain the day, Ó.H. 109; ráða sigri, Fb. ii. 337; mun auðna ráða sigri, fate will decide the victory, Ó.H. 209, Nj. 43, Fms. v. 273, Hkr. iii. 400, Barl. 163, in countless instances; þar með hamingju at vega sigrinn, Hkr. i. 254, Al. 83; ráða sigri, Fb. ii. 428; drekka Óðins full til sigrs ok ríkis konungi sínum, Hkr. i. 140; gaf hann sumum sigr, 10; þá nótt ina sömu gekk Eirekr í hof Óðins ok gafsk honum til sigrs sér, ok kvað á tíu vetra frest síns dauða, Fb. ii. 72; fagna sigri, to rejoice over a victory gained, to triumph (but not in the technical Roman sense, which is not Teutonic); hrósa sigri, id.; sverði hælir þú þar en eigi sigri, Edda 89. B. COMPDS: sigr-auðigr, adj. fated to victory, victorious, Ísl. ii. 319. sigr-bákn, n. a 'beaconing' of victory; þetta kalla menn s. í út-löndum, Fms. vi. 313. sigr-blástr, m. the trumpet-blast of victory, Stj. 534. sigr-blómi, a, m. a beam of victory, a halo; veit ek at konungr mun ráða sigrinum, Hví veiztú þat? þvíat konungr er bjartr at ek má eigi sjá í móti honum, ok ætla ek þat sé s. hans, Fb. ii. 337. sigr-blót, n. a sacrifice for victory, Hkr. i. 13. sigr-byrr, n. a fair wind boding victory, Fms. ix. 505. sigr-fórn, f. an offering for victory, Stj, 444. sigr-för, f. a victorious journey; fara s., Eg. 21, Ó.H. 107. sigr-gjald, n. a war-contribution, Fms. v. 161.