This is page cv_b0427. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
MIÐLAN -- MIKILL. 427
Stephano væri lofat at bæta sem brotið var, Sks. 144 new Ed. :-- with acc., m. mál, to make a compromise; ok miðlum svá mál millim þeirra, Bs. i. 24: m. spor, to move, make a movement; stöndum fast ok miðlum ekki spor vár (but fótsporum, dat., Fb. iii. l.c.), Mork. 116. II. recipr., miðlask e-t við, to share with one another, Grág. ii. 333; miðlask mál við, to make a compromise, Fms. x. 300. miðlan, f. a partaking, sharing with another, Fms. viii. 153; bauð ek fátækum m. míns auðar, Sks. 632: a compromise, göra m. á um e-t, Grett. 104 A. miðlunar-mál, n. pl. a compromise; göra m., Grett. 175 new Ed.; urðu engin m. með þeim, they came to no compromise, Sturl. i. 133. miðlung, f., or miðlungr, m. the middle, only in adverb, phrases: miðlungar, f. gen. middling, i.e. not over-much, ironically; miðlungar snotr með úsnjallri tungu, i.e. middling-wise, foolish, Hom. 142: as also miðlungi, adv., miðlungi góðgjarn = wicked, Rd. 254, 275; miðlungi réttorðr, Sturl. ii. 185; miðlungi vinsæll, Fbr. 13 new Ed.: miðlung, acc., þykkisk hann þá vera miðlung staddr (in a hard plight) slyppr maðr ok sárr mjök, 93 new Ed.; dugir miðlung þat, 'tis not worth much, it wont do much, Fms. xi. 353 (in a verse). mið-mundi, a, m. the middle, the metaphor being taken from scales: loc. midway, þá er Sköðuborgará (in Jutland) á miðmunda, the river S. is midway (between Hedeby and Wiborg), Symb. 32 :-- with gen., þá er sól miðmunda norðrs ok landnorðrs, when the sun is midway between north and north-east, Grág. ii. 283; þá er miðmunda sólhvarfanna, the mid-time between the two solstices, Rb. 94; lét hann sól þann dag upp koma í miðmunda-stað austrs ok landsuðrs, en setjask í miðmunda-stað útsuðrs ok vestrs, id.; í miðmunda-stað vestrs ok útnorðrs, id. 2. moment, weight, importance; guldu þeir allir nokkut er þar vóru ok nokkur miðmundi var at, all who were of any moment, Sturl. i. 181; þú skalt bera fé undir lenda menn í Noregi ok alla þá menn er nokkurr miðmundi er at, Mork. 4. II. in a temp. sense, as a mark of time, when the sun is midway between midday (twelve o'clock) and nón (three o'clock), half-past one, see Sturl. l.c.: this measure of time is still used in Icel., þat var nær miðjum degi (i.e. about twelve o'clock) er þeir fundusk, en fyrir miðmunda hófsk orrostan, en konungr féll fyrir nón, en myrkrit hélzk frá miðmunda til nóns, Ó.H. 223; Þórsdaginn um miðmunda-skeið, Fms. viii. 210; um miðmunda-skeið miðs dags ok nóns, in the middle between midday and the 'nones,' i.e. halt-past one P.M., Sturl. ii. 153. MIÐR, mið, mitt, adj. with a suppressed radical j, which appears before a vowel, miðjan, miðja, miðjar, miðjum; [Ulf. midjis = GREEK; A.S. medel; cp. Engl. mid, midst, middle; Hel. middi; O.H.G. mitti; etc.; Lat. medius; Gr. GREEK] :-- the middle; á miðjum pöllum, Nj. 150; nær miðri inni vestri bygð, Landn, 105; kóm á hann miðjan, hit him in the middle (in the pit of the stomach), Nj. 96; í mitt lær, Fs. 53; áin var opin um mitt, in the middle, 52; þeir stefndu mitt leiðar-sundit, Fms. viii. 131. 2. in a temp. sense: mið nótt, midnight; þá var mið nótt, Edda 30; at miðri nótt, ... of miðja nótt, 29; þá er dró at miðri nótt, Grett. 140: miðjan dag, midday, Vsp.; nær miðjum degi, about midday, Ó.H. 223; allt til dögurðar máls eða miðs dags, Sks. 20: miðr aptan, 'mid-eve,' six o'clock p.m., Fb. ii. 128, Hrafn. 9; miðs aptans tíð, 625. 177: miðr morgun, 'mid-morning,' six o'clock a.m.; milli miðs morguns og dagmála; sofa fram yfir miðjan morgun: mitt sumar, midsummer, Nj. 4; at miðju sumri: miðr vetr, midwinter, miðs vetrar nótt, a midwinter night, Fms. i. 33; miðs vetrar blót, Fb. ii; um miðjan vetr, at midwinter; at miðjum vetri, Ó.H. 104. 3. a kind of local gen.; miðrar brautar, 'midways,' in the middle of the road, Rm.; miðra fletja, miðra skutla, miðrar rekkju, in the middle of the bed, table, benches, id. II. in local names, Mið-á, Mið-berg, Mið-dalir, Mið-engi, Mið-fell, Mið-garðr, Mið-fjörðr (whence Mið-firðingar, m. pl.), Mið-hóp, Mið-hús, Mið-jökull, Mið-skáli, etc., Landn.; Mið-bæli, D.I. B. COMPDS: mið-aptann, m. mid-eve, see miðr (2), Fms. viii. 89. mið-bik, n. the middle, centre; see dik. mið-breytis, adv. in the middle of the road, Fas. ii. 181. mið-byrði, n. 'mid-board,' balk-head(?); skipit var lítið til skutanna en breitt um miðbyrðit, Grett. 88 A. mið-bær, m. a farm lying in the midst (of three), Nj. 257. mið-dagr, m., Fms. xi. 425; see miðrdagr. mið-degi, n. midday (= hádegi = miðr dagr = twelve o'clock), so always in mod. writers, and distinguished from miðmundi, q.v.; at morgunmáli milli miðdegis ok dagmála, Ísl. ii. 335; miðdegis skeið, Fms. vii. 69, viii. 374 (v.l.), Stj. 216, Hkr. ii. 175, Fms. xi. 425, Gþl. 87, Jb. 200 (but better miðr dagr in two words); but in mod. usage miðdegi is used in the same sense as miðmundi, q.v. mið-digr, adj. stout in the waist, Grett. 135, Fms. iii. 96. mið-dægri, n. = miðdegi, Rb. 1812. 39. mið-fasta, u, f. mid-Lent, Ann. 1273, Gþl. 409. mið-firðis, adv. in the middle of the fjord, Fms. xi. 13. mið-fylking, f. the middle of the line in battle, Fms. x. 403. mið-garðr, m., q.v. mið-heimr, m. the centre of the world, Symb. 30. mið-herðar, f. pl. the mid-shoulders, Bs. i. 453. mið-hjalli, a, m. the middle shelf on a hill-side, Finnb. 348. mið-hlíðis, adv. along the middle of the mountain side, Ann. mið-hlutr, m. the middle, midst, 625. 189, Stj. 76. Mið-jarðar-haf, n. the 'Midland,' Mediterranean Sea, Sym. 11, A.A. 288, Al. 117, Edda 147 (pref.) mið-jarðar-sjór, m. id., A.A. 286. mið-kafli, a, m. the middle piece, Gísl. 88. mið-kvísl, f. the middle branch of a stream, Nj. 161. mið-langr, adj. a nickname, Fb. iii. mið-leiðis, adv. half the way, Eb. 94: in the middle, Ísl. ii. 347, Stj. 289. mið-lektia, u, f. the middle lesson, 625. 169. mið-messa, u, f. the 'middle mass,' matins, Hom. 41. mið-mjór, adj. slender in the waist, Fms. x. 151. miðr-morgun, m., see miðr (2). mið-mundi, q.v. mið-nætti, n. midnight, Hkr. i. 68, Orkn. 244, Eg. 397; miðnættis skeið, Fms. viii. 229. mið-pallr, m. the middle bench in the lögrétta, Grág. i. 4, Nj. 150, 190, v.l. mið-skammr, adj. short-waisted, Eg. 710. mið-skeið, n. the middle course, Alg. mið-skip, n. the midship, waist of a ship, Fms. i. 158, xi. 102; miðskips ár, N.G.L. i. 59; cp. Engl. midshipman. mið-skipa, adv. amidships, Fms. ix. 287 (v.l.), Bær. 19. mið-sumar, n. midsummer, Grett. 104 new Ed., Rb. 42, 568, Grág. i. 147; miðsumars helgi, a midsummer Sunday, Sturl. iii. 223, Rb. 566: a feast day, miðsumars skeid, midsummer time, Fms. vii. 99. miðsumars-vaka, u, f. midsummer night, the 24th of June, D.N. mið-syndis, adv. in 'mid-sound,' in the middle of the sound, Fas. ii. 355. mið-uppnám, n. a Norse law term, a second instalment, N.G.L. i. 76. mið-veröld, f. = miðheimr, Edda 147 (pref.) miðr-vetr, m. midwinter, in miðs-vetrar-blót, the heathen blót at midwinter, Fb. ii. 185. mið-vika, u, f. the mid-week, in miðviku-dagr (proncd. miðku-dagr), mid-week-day, i.e. Wednesday; cp. Germ. mittwoche, (for this use see the remarks s.v. dagr), Rb. 102, Orkn. 322, K.Á. 188, Ó.H. 223, Sturl. ii. 153, D.N. v. 505: mið-viku-aptan, -morgin, -nótt, f. Wednesday eve, morning, night, K.Þ.K. 124, K.Á. 22, Ísl. ii. 346, Sturl. iii. 83. mið-þriðjungr, m. the middle division of a thing in three parts, D.N. mið-þröngr, adj. tight in the waist, Fas. ii. 343. miðr, adv. = minnr, less; see minni, minnr. mik, pers. pron. acc. me; see ek (B). MIKILL or mykill, adj., mikill, mikil, mikit; gen. mikils, mikillar, mikils; dat. miklum, mikilli, miklu; acc. mikinn, mikla, mikit: plur. miklir, miklar, mikil; gen. mikilla; dat. miklum; acc. mikla, miklar, mikil: with a suff. neg. miklo-gi, Grág. i. 209, Ísl. ii. 360 (Heiðarv. S.), see -gi (C). The spelling also varies between i and y; the latter form is represented by the Swed. mycka and mycket; Ivar Aasen mykjen and mygje; A.S. mycel; Old Engl., Scot., and North. E. have both muckle and mickle; Engl. much; early Dan. mögel. Some Icel. MSS., e.g. the Flatey-book (first hand), make a difference by spelling i in the uncontractcd forms, but y in the contracted, e.g. mikill, but myklir, myklar, myklum; this however was prob. a Norwegianism, for the poets in their rhymes use i throughout, sik miklu, sikling miklum, Hallfred, agreeably with the mod. pronunciation: compar. meiri, superl. mestr, see meiri: [Ulf. mikils; A.S. mycel; Hel. mikil; O.H.G. mihil; Scot. mickle; Dan. megen; Lat. magnus; Gr. GREEK.] B. Great, tall, of stature; maðr m. ok sterkr, Nj. 2, Eg. 1; sveinn m. ok fríðr, Fms. i. 14; m. vexti, vi. 102. 2. great, large, in bulk or size; mikil ey ok góð, Eg. 25; m. nauts-húð, Fms. vi. 183; miklar hendr ok fætr, 429; jammikit, Grág. ii. 264; vatn vel mikit at vexti, Sks. 90; áin var mikil, swoln, Nj. 253; mikit hár, 2; höllina miklu, Fms. vii. 122; mikit ríki, vi. 148; mikil borg, id. 3. of quantity, great, much; mikil drykkjuföng, Sturl. iii. 289; mikill viðr, Nj. 45; mikit fé annat, Ld. 84; hafði mikit á græðsk, Nj. 10; mikit hunang, Rb. 572. II. metaph. great; skörungr mikill, Ld. 120; málafylgju-maðr mikill, Nj. i; svá m. atgörvi-maðr ok skörungr, Ld. 84; m. drykkju-maðr, Fms. vii. 175: eigi mikill þegn, Ísl. ii. 344; miklir eptirmáls-menn, Ld. 64; miklir atgörvi-menn, Fms. i. 17; göra e-n mikinn mann, Eg. 28; þá görði él mikit ok íllviðri, Fms. i. 175; vinds gnýr mikill, Ld. 326: vetr mikill, a hard winter, Rb. 572, Ld. 120; mikit ár, a good season, Hom. 68; mikla rausn, Sturl. iii. 289; um Dofra-fjall var mikil fór ór Þrándheimi, Fms. vii. 122; svá mikit metorð, x. 398; frost eru þá mikil, Edda 40; mikit úgagn, mikit mein, 41; með mikilli snild, Ld. 84; með mikilli vínáttu, id.; mikla virðing, id.; mikil tíðindi, 326; mikinn trúnað, 204; mikit tilkall, Eg. 266; mikit vald, Nj. 10; mikill fagna-fundr, Ld. 330; mikit (imposing) er þitt yfirbragð, Fms. ii. 161; mikit mannfall, Rb. 572. 2. acc. mikinn used as adv.; hann ríðr mikinn, Nj. 55, 125, Gullþ. 64, Grett. 29 new Ed.; þeir fóru mikinn. Fms. ix. 511; mikinn tekr þú nú af, vi. 206; hann tók mikinn af því at þat væri eigi, x. 148. III. neut. as subst., much; skipta miklu, to be of great importance, Ld. 308; hversu mikit, how much, id.; vera til mikils ferr, 655 xi. 3; mikils verðr, Ísl. ii. 327, Njarð. 372; e-m er mikit í skapi, of emotion, anger, Nj. 38; þykkja e-t mikit, to think much of it, be sorry, angry for, or the like, Eg. 539. 2. dat. miklu with a compar. much, by far, cp. Lat. multo; muni vera miklu fleiri ván skipa, Ld. 78; miklu betr, 84; miklu hærra, Sks. 653; miklu meiri maðr en áðr, Fms. vii. 233; miklu meira háttar, i. 295. β. with superl., in poets; miklu mest, much the greatest; þá er unni mér miklu mest manna, Kormak, Hkv. 1. 49; miklu beztan, Ó.H. (in a verse); miklu maklegast, Nj. (in a verse); miklu daprastr, Fas. ii. 56 (in a verse); miklu lengst, Ó.H. (in a verse); miklu fegrst, Fm. 40. γ. in