This is page cv_b0388. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
lið-sinni, n. help, assistance, Fms. iv. 159, Stj. 139, Fs. 33. liðsinnia-
maðr, m. a helper, Lv. 79, Ó. H. 34.
lið-skipan, f. an array of troops, Hkr. ii. 362.
lið-skortr, m. lack of men, Al. 41.
lið-skylft, n. adj. requiring many people; vér höfum skip mikit ok
liðskylft, requiring a numerous crew, 0. H. 134; cp. fo-skylft.
liðugliga, adv. willingly, readily, Fms. iii. 119.
liðugr, adj. [Germ, ledig] , ready, willing, 655 xxxii. 2: free, unhin-
dered, lauss ok liðugr, Stj. 59; skal Grettir fara íiðugr þangat sem hann
vill, Grett. 147; lotið mér liðugan gang! Safn i. 69: unoccupied, disen-
gaged, Fs. ii. 80, Sturl. iii. 244, H. E. 1. 422: free of payment, B. K. 119,
Jb. 256; kvittr ok liðugr, Dipl. iii. I, v. 21: easy, flowing (of language),
með liðugri Norrænu, Bs. ii. 121: yielding, Fms. v. 299: agile, alert, in
mod. usage.
Liðungar, m. pl. the men from Lið in Norway, in the county Vik,
near to Oslo (Christiania), Ann. 1308; cp. Ltâ-vîcingas in the old Anglo-
Saxon poem Widsith.
lið-vani, adj. lacking means (men), Landn. 84.
lið-vaskr, adj. doughty, valiant, Lv. 24.
lið-veizla, u, f. the granting help, support, Fms. i. 129, iv. 216, passim.
liðveizlu-maðr, m. a supporter, Nj. 178, Fms. x. 258.
lið-þroti, a, m. = liðvani, K. Á., Sighvat.
lið-þurfi, adj. = liðsþurfi, Grett. 102 A.
lif, f., see lyf.
LIFA, pres. lifi; pret. lifði; imperat. lif, lifðú, an older form lifi,
655 iv. I, Stj. 445; neut. part, lifat, masc. lifðr, Hm. 69: there was a strong
verb lifa, leif, liiu, lifinn, of which leifa is the causal, but of this word
nothing now remains except the part. acc. lifna (vivos), Hkv. 2. 27, and
dat. lifnum(i/ i w)), 45: [Ulf. lifan = (tfv; A. S. lifan; Engl. live; O. H. G.
leban; Germ, leben; Swed. lefva; Dan. leve; a word common to all
Teut. languages, the original sense of which was to be left, and so akin to
leifa, = Lat. superstes esse, which sense still remains in some Icel. phrases;
cp. also lifna.]
A. To be left; þóat einn hleifr lifi eptir, although one loaf''lives'
behind, i. e. i s left, N. G. L. i. 349; skal þat atkvæði þeirra vera í hverju
mali sem þá lifir nafnsins eptir, er or er tekinn raddar-stafr or nafninu,
Skálda (Thorodd); þá er þat atkvæði hans í hverju mali sem eptir lifir
nafnsins, er or er tekinn raddar-stafr or nafni hans, id. 2. of the day,
night, or season; þá er þriðjungr lifir dags, when a third of the day i s left,
N. G. L. i. í); þá er ellefu nætr lifðu eptir April is nuínaðar, 655 iii. 3; laugar-
daginn áðr lifa átta vikur sumars, Grág. i. 122, K. þ. K. 70; er mánuðr
lifir vetrar, Grág. (Kb.) ii. 186; fúru þeir brott er mikit lifði nætr, Fms. i.
99; en er þriðjungr lifir nætr, mun hringt at Bura-kirkjn, Kb. i. 204; en er
þriðjungr lifði nætr, vakti jborsteinn upp gesti sína, Fms. i. 7O- 3.
in old sayings this sense is still perceptible, to remain, endure; atkvæði
lifa lengst, Ísl. ii. (in a verse); lifa orð lengst eptir hvern, Fms. viii. 16:
as also in old poems, hvat lifir manna (what of men will be left?), cr
hinn mæra fimbul-vetr líðr? Vþm. 44; meðan old lifir, while the world
stands, Vsp. 16; lifit einir cr, ye alone are left to me, Hom. 4; otherwise
this sense has become obsolete.
B. To live; this sense has almost entirely superseded the old.
The primitive word denoting life or to live in the Teut. languages
was from the root of kvikr (q. v.), of which the verbal form has been
replaced by lifa; meðan lifir, whilst he lives, Hm. 9, 53; meðan hann lifði,
while he lived, Nj. 45; hann hélt vel trú meðan hann lifdi, Fms. xi. 418;
meðan þeir lifði (subj.) báðir, vi. 27; ek hefi lifat ok verit kallaðr bóndi
nokkurra konunga æfi, 192; at sér lifanda, Lat. se vivo, íb. 18, Grág. i.
202; lifa langan aldr, Nj. 62; the saying, þeir lifa langan aldr (mod.
lengst) sem með orðum eru vegnir, = Engl. words break no bones, 252:
lifi konungr, long live the king! (cp. Lat. vivat rex), Stj. 445; lifi heill
þú, konungr ! 655 iv. I. 2. lifa við, to live on, feed on; lifa við vín,
Gm. 19; þat eina er ver megim lifa við, Al. 133; ok lifðu nú viðr reka,
smádýri ok íkorna, Fs. 177: mod., lifa á e-u, to feed on, live on. 3.
in a moral sense, to live, conduct one's life; hafði hann ok lifat svá
hreinliga sem þeir Kristnir menn er bezt eru siðaðir, Landn. 38; lifa
dy'rligu lifi, Hom. 147; lifa vel, ilia, to live a good, bad life, passim: lifa
eptir e-m, to indulge a person, 656 C. 37, 42. 4. also used of fire, t o
live, be quick; svá at þar mátti lifa eldr, Fas. ii. 517, freq. in mod. usage,
the Icel. say, eldrinn lifir, Ijósið lifir; (cp. also, drepa Ijosit, to kill, quench
afire, a light; eldrinn er dauðr, Ijosit er dautt, the fire, the light is dead;
eldrinn lifnar, i s kindled;) for this interesting usage cp. also kvikr and
kveykja, denoting life andyf re. II. part, lifandi and lifandis,
indecl. living; lifandis maðr, Mar.; lifandis sálar, Stj. 31; lifandis manna,
39; lifandis skepnu, 57; lifandis hlut, 7, 5; but better, lifandi, pl. lif-
endr, a live, as also the living; i lifanda lifi, in one's living life, opp. to a
deyjanda degi (o none's dying day) at vér sum dauðir heimi en lifendr
Guði, Hom. 79; lifcndra (mod. gen. pl.) og dauðra, the living and the
dead; dæma lifendr ogdauða(' the quick and the dead, ' in the Creed). 2.
part, lifðr; betra er lifðum en so úlifðurn, better to be living than lifeless,
i. e. while there is life there is hope, Hm. 69; úlifðan, deceased, Hkv. 2.
lifna, að, [Ulf. af-lifnan -- TTfpiKiiirfuOai; Swed. lamna; Dan. levne] : -- to be left; en þeir er lifnuðu (those who were left alive) iðruðusk löir-
brota, Sks. 675 B; engir afkvistir munu þar af lifna (to be left) í þessu
landi, Fb. ii. 299; en þóat einn leifr lifni eptir, N. G. L. i. 371. XI.
to come to life, revive, K. |x K. 14, Hkr. i. 102, MS. 623. 26: to remain,
Alg.
lifnaðr, m. life, conduct of life, Stj. 55, 223, freq. in mod. usage:
ó-lifnaðr, a wicked life. 2. convent life, a convent, Ann. 1231,
Fms. xi. 444, Bs. i. 857, ii. 151.
LIFR, f., gen. sing, and nom. pl. lifrar: [A. S. lifer; Engl. liver;
Germ, leber] :-- the liver, Fbr. 137, Édda 76, Stj. 309, Grett. 137, passim:
blóð-lifr, coagulated blood.
lifra, u, f., poet, a sister, Bragi.
lifraðr, part, stewed with liver, Snót.
lifri, a, m., poi. it. a brother, Edda (til.)
lifr-rauðr, adj. livercoloured, dark red.
lif-steinn, m., see lyfsteinn.
LIGGJA, pres. ligg, pl. liggja; pret. la, -2nd pers. látt, mod. last;
subj. lægi; imperat. ligg and Hggðú; part, leginn: [Ulf. ligan -- Kfiadat;
A. S. licgan; Chauc. to ligge; North. F3. and Scot, to li g'; Engl. to lie;
Germ, liegen; Dan. ligge\ :-- to lie; ör liggr þar úti á vegginum, Nj.
115, Fas. i. 284; þeir vógu at honum liggjanda ok úvörum, 332;
hann liggr á hauginum, Fb. i. 215; la hann inni meðan þeir börðusk,
Nj. 85; legsk hann niðr í runna nokkura ok liggr þar um stund, 132;
Rafn lá í bekk, Sturl. i. 140; sveinar tveir er lengi höfðu úti legit á
fjöllum, to lieout in the cold, Fms. ii. 98; sumir lágu úti á fjöilum meô
bd sin, lay out on the fells with their cattle, Sturl. iii. 75: of robbers, cp.
úti-legu-maðr, an 'outlying-man, ' outlaw; 1. úti ú fjoilum, Ld. 250: of
freebooters, vikingar tveir, ok lagu úti baeði vetr ok sumar, Grett. 83;
1. í hernaði, víkingu, to be out on a raid, Fs. 120, Eg. i, Fms. xi. 44 :-- t o
lie, r e s t, þú skalt liggja í lopti hjá inér í nútt, Nj. 6; 'águ þau þar tvau
ein í loptinu, 7; þú skalt ríða um nætr en liggja (but lie abed) um daga, 34;
Gunnarr lá mjük langa hríð, 94; þeir lágu úti urn nóttina, lay ou t by
night, Fms. ix. 364: the phrase, liggja á gólti, to lieon the floor, to lie in
labour, Fb. ii. 263: of carnal intercourse, to lie with, hefir Guðrún
dóttir mín legit hjá þér, Nj. 94; lá ek hjá dóttur þhmi, 130: Hggja
með e-m, id., Grág. i. 128; hón hefir legit sekt í garð konungs,
N. G. L. i. /58: with acc., liggja konu, síuprare, Gþl. 203, N. G. L.
i. 20; at þú hafir legit dóttur Isólfs, Lv. 78: of animals (rare), en
veðrarnir ok bukkarnir lágu þær, Stj. 178 :-- to lie s i c k, hann liggr
sjúkr heima at búð..., lá hann sjukr um allt þingit, Nj. 80; Þórólfr
ok Bárðr lágu í sárutn, l a y si c k of their wounds, Eg. 34; Helga tók þá
ok þvngd ok lá þó eigi, H. lay sick, but not bedridden, Ísl. ii. 274; ef
griðmaðr liggr af verkum sinuni, lie s sick from his work, Grág. i. 154; ef
hann liggr í helsótt, 201 :-- to lie, be buried, Björn liggr í Farmanns-haugi,
Fms. i. 12; her liggr skald, Fb. i. 215 (in a verse) :-- to lie at anchor,
Bs. i. 713; þar lagði hann til hafuar ok la þar um hríð, Fms. i. 145;
lagu langskip konungs með endilöngum bryggjum, ix. 478; þeir lágu þar
nokkura hríð undir nesi einu, Nj. 43; hann lá í Gautelfi austr, 122; par
la fyrir í höfninni knörr einn mikil!, Eg. 79; en er hann kom fyrir Elfina
þá lágu þeir þar ok biðu nætr, 80; Haraldr konungr lá liði sum ut fyrir
Hreinsliittu, Fms. i. 12; liggja til byrjar, to lie by for a fair wind, 135;
liggja til hafs, id., Bs. i. 66, Bjarn. 4, Gísl. 7, Landn. 223: 1. veðr-fastr,
to lie weather-bound: -- lágu hvelpar í huudunum, they were big with
whelps, Fms. xi. 10: 1. í kafi, t o s ink deep; þá liggr í hestrinn undir þeim,
sank in a quagmire, Fs. 65; Gregorius hi í isinuin, Fms. vii. 273; also,
lágu hestarnir á (i) kafi, Eg. 546. II. to be covered with ice, ice-
bound (cp. leggja); vötnin lagu oil, Fbr. 13; til Vigra-fjarðar, ok la hann
allr, Eb. 84 new Ed.; lágu allir firðir, 306. III. to lie idle, of
capital; enda er heimting til fjarias, hversu lengi sem liggr, Grág. i. 209;
enda liggr feit her alldregi, 220; erfðir liggi sem áðrer skill um, Gþl. 254;
liggja uslegit, to lie unmown, Grág. ii. 284; lata sum orð liggja (to let them
lie, leave out) þau er mali eigu at skipta, þat er ljugvitni, i. 43; 1. niðri, to
lie down, lie dormant, lie untold, or the like, Fagrsk, 126, Nj. 88, 0. II.
233, Grett. 192 new Ed.; opt ma satt kyrt liggja, t rw th may often be
left alone, a saving: liggja eptir, to be left behind, untold, Fms. viii. 4:
spec, usages, liggja lauss fyrir, to lie l oos e, lie atone's hand; fylg þú nú
virðing þiimi er þér liggr laus fyrir, Boll. 360; þótti eigi svá laust fyrir
liggja sem þeir hugsuðu, Fms. viii. 357: liggja undir e-m (or e-n), of
power, lands, to belong t o; jörðu þeirri er legit hefir undir oss langfeðrum,
Gþl. 296; þat er mikit ríki, ok liggr undir biskup í Skáni, Fms. xi.
231. IV. to take, hold, of a measure; vatns-ker þau er í lagu
matskjólur tvennar, Hom. (St.): the phrase, liggja í miklu, litlu rumi,
to take a great, a little space, metaph. to think much, little of a thing, Ld.
210, Al. 152; liggja í liittu rumi, to care little for: e-m liggja vel (ilia)
orð til e-s, to speak well (ill) of a thing or person, Konr.; honum lagu
vel orð til hans, he s poke favoitrably of him, V. to lie, be situated,
of a place, road, of direction; slá er lá um þvert skipit, Nj. 125; liggja
saman garðar, Gísl. 10; liggr sá steinn þar enn, Eg. 142, Gm. 4, 12;
þær (the Scilly Islands) liggja vestr í hafit fra England!, Fms. i. 145; at
garði þeim sem liggr ofan eptir mýrinni, Dipl. v. 25; er sagt er at liggi
sex daegra sigling í norðr frá Bretlandi, Landn. (begin.); en Finnmörk