This is page cv_b0383. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
LEIKSLOK -- LEMJA. 383
Collection in Copenhagen); thus, bruar-leikr, skolla-1., risa-1., hufu-1., felinga-1., and many others, leiks-lok, n. pl.; at leikslokum, jî nally. -leikr, m. an inflexion or termination, see Gramm. p. xxxiii, col. I. leik-skáli, a, m. a play-shed, Eb. 216. Leik-skálar, m. pl. local name, Landn.; see leikr above. leik-stefna, u, f. = leikmut, Clem. 31. leik-sveinn, m. a playmate, Stj. 578, Fs. 130, Vígl. leik-vald, n. the lay-power, laity, Bs. ii. 21. leik-völlr, m. a play-ground, Fas. ii. 407, Skálda 170, Bær. 7, Tistr. 3. LEIPTR, f., pl. leiptrir, Hkv. 1. 15; gen. sing, leiptrar, 2. 29; but in mod. usage neut. :-- lightning, Sks. 203, passim in mod. usage. 2. in poetry; hræ-L, ' carrion-lightning' = a sword; or vig-1., ' war-lightning, ' id.; alnar-1., ' arm-lightning' -- gold; enni-Ieiptr, the ' brow-lightning' -- the eye, see Lex. Poët.; leiptra hrót, the ' lightning-roof = the sk y, Harms.: leiptr is the name of a sword, Edda (G'l.) II. the name of a myth, river, cp. the Gr. Hvpi(p\tytotiw, Gm.: an oath sworn by this river, Hkv. 2. 29. leiptr, m., gen. leiptrs, a kind of whale or dolphin, Dan. lyft, Edda (Gl.); hnisa ... eða leiptr er eigi verðr lcngri en sjau ulna, Sks. 203, Lex. Poët. leiptra, að, to flash, of lightning, but also of the twinkling of stars, the eyes, and the like, Fas. ii. 368, Karl. 542. LEIR, n., as in leirinu, Stj. 72, 414; með góðu leiri ok seigu, Sks. 417; Icirit, Fms. ix. 511, v. 1. In mod. usp. ge leirr, m., which also occurs in Fms. ix. 511 (leirrinn); grár leirr, Orkn. 374 (in a verse); leir- inum, Fb. i. 354, Orkn. 336, but leirinu öllu two lines below; Icirnum, Fas. iii. 583; Icirinn, Orkn. 374 (Fb.); thus the older vellums prefer the neut., the later the masc.; [Dan. leer; Swed. ler; Scot, l a ir] :-- clay, earth, loam, but also mud, esp. on the beach, passim, see the refer- ences above: in plur. lcirar = leira (cj. v.) II. metaph. and poet., arnar leir, 'eagle's mud' -- bad poetry, referring to the legend told in the Edda 49, alluded to in Gd. 2, Sturl. ii. 56 (in a verse); as also in mod. usage, whence leir-skáld, n. a poetaster: local names, Leir-a, Leir-vik, etc. COMPOS: leir-bakki, a, m. a clayey bank, Fms. v. 252. leir-blót, n. a c lay idol, N. G. L. i. 383. leir-bolli, a, m. an earthen bowl. leir-brúsi, a, m. an earthen pot. leir-burðr, m. bad poetry. leir-búð, f. a c lay booth, Bs. i. 249, ii. 157. leir- depill, in. a loamy spot, O. H. L. leir-gata, u, f. a loamy path, Nj. 84. leir-gröf, f. a loam-pit, Nj. 84, v. 1. leir-jötunn, m. the c l a y giant, Edda 58. leir-kelda, u, f. a loam-pit, Bs. i. 577. leir-ker, m. a n earthen pot. leirkera-smiðr, m. a palter, N. T. leir-krukka, u, f. an earthen 'crock, ' Ver. 25. leir-ljós, adj. grayish, of a horse. leir-maðr, m. a clay-man, Edda ii. 298. leir-pottr, m. an earthen pot, Sks. 543. leir-skáld, n. a poetaster. leir-sletta, u, f. a blot of mud, Róm. 259. leir-smiðr, m. a potter, Matth. xxvii. 7. leir-stokkiim, part, mud-splashed, Hrafn. 7. leir-tjörn, f. a loam- pit, El. leir-vaðill, m. a shallow mud bank, Stj. 135. leir-vik, f. a muddy creek, Hkr. ii. 196: a local name = Lerwick in Shetland. Leir- vör, f. the name of an ogress, Edda. leira, u, f. a ' loam field, ' the muddy shore at low water mark, Fms. viii. 315, ix. 44, 405, x. 138, O. H. L. 14, 15, Orkn. 336, Eb. 84 (v. 1.) new Ed.: a nickname, Fb. iii: local names, Leiru-lækr, Leiru-vágr, Landn., Fs. COMPDS: leiru-bekkr, m. a muddy brook, Fms. viii. 421. leiru-vik, f. = leirvik, Fms. iv. ^153. Leira, u, f. the river Loire in France, O. H. leirigr, adj. loamy, muddy, Fms. v. 230, Stj. 291. leir-ligr, adj. of clay, Bs. ii. 157. LEISTR, m. [Ulf. laists: = ÏXVQS; A. S. last; Engl. cobbler's last; Dan. lŒ st; cp. Germ, leisten, prop. = to follqw in the footsteps] :-- the foot below the ankle, Edda no. 2. a short sock; hefir flagnað framan af fætinum öðrum skinnit með nöglunum á þann hátt sem leistr, Bs. i. 618; ok brann í gegnum skóinn ok leistinn (v. l. hosuna), ok fótrinn brann, þiðr. 358, v. 1.: mod., há-leistr, a ' hough-last, ' a sock reaching to the ankle: poet., hyrjar-Ieistr, Yt. 20; leista tre, the leg, Edda 100. COMPDS: leista-brækr, f. pl. breeks with stockings fastened to them, long hose, Eb. 242, Nj. 212, Ísl. ii. 218. leista-lauss, adj. without afoot- piece, Fms. vi. 205. LEIT, f. a search, exploration, as also an exploring party, expedi- tion; jarl var sjálfr í leitinni, Nj. 131; fóru þrír í hverja leit, Eg. 220; konungr mun seint af hyggja um leitina, Fms. vi. 381; skipta þeir liði sínu í helminga til leitar í skóginum, x. 218; þeir spurðu at hestum þeim, er þeir vóru â leit komnir, the horses which they were ' laiting' come in search of, Ísl. ii. 349: plur., hvers þú á leitum ert, w hat art tbou seek- ing ? Fsm.: in a local sense, skulu vér fara dreift, þvíat leitin er víð, Fms. i. 70: in plur. leitir, ' sbeep-laiting, ' the search for sheep in the mountain pastures in autumn. LEITA, að, prop, a causal from lita, [Ulf. wlaiton = irtpíp\íirfcr9ai; North. E. to lait; Dan. led e] :-- to seek, search, with gen. leita e-s, 01 with prep, leita at e-u, or absol., hóraðsmenn lcituðu hennar ok fundu hana eigi, Nj. 14; leita lands, Fms. ii. 214; Hængr sigldi í haf ok leitaði Islands, Eg. 99, Landn. 27, 32, Fms. i. 27, 71; leita e-m kvánfangs, Eg. 22, passim: metaph., ef yðar er ilia leitað, if you are challenged, rudely r\ treated, Nj. 139; þótt hans væri eigi vel leitað, Fb. ii. 73 :-- hón leitaði i eina hirzlu, Fms. iv. 37; leituðu þeir um skóginn allan, i. 72; Njáll leitaði Höskuldi um manna-forráð, Nj. 149: leita at e-m, to seek for, Fms. ix. 218; ok leiti þér at honum Hoskuldi, Nj. 171, passim in mod. usage: leita eptir e-m, id., Fms. i. 69: the phrase, leita sér staðar, to go on one's business, cacare, Hm. 113, Fær. 197. II. metaph. to seek for help; vil ek at þú leitir aldri annarra en min ef þú þarft nokkurs við, Nj. 74; leita sér heilla, Landn. 33; leita Isekninga, to seek for healing, to call in a physician, Johan. 26; leita ráða, to seek for advice, Nj. 75. 2. to enquire, examine, Sks. 638, Hom. 65. 3. with prepp.; leita á e-n, to offend in word or deed, be aggressive, Nj. 16, O. H. 222, (a-leilinn); leita á við e-n, to contest, call in question, Grág. i. 36; leita á um e-t, to try, attempt; hvar skulu vér ú leita? Nj. 3; en þat ræð ek, at þú leitir eigi optarr á hreysti inina, that th o?^ dost not a^- ain question my valour, Orkn. 402: leita eptir e-u, t o ' lait after, ' seek for, passim; leita eptir mali, to follow a case, take it up, Nj. 75; leita eptir við e-n, t o entreat a person, Fbr. 117; leita eptir um e-t, to enquire into, Eg. 536: leita upp, t o s eek ow t, Germ, anfsuchen, Fms. x. 71 :-- leita við, to try, endeavour, Nj. 21, Sturl. i. 17, Rb. 382, Eg. 606, Jb. 382; leita við for, to try to get away, Grág. i. 91: leita til e-s, to try for, F'b. ii. 309. III. in a local sense, to try to go, make ready to go, proceed on a journey; ef Eirekr konungr leitaði vestan um haf með her sinn, Fms. i. 26; hann kvaðsk aptr mundu leita til vina sinnu, ii. 214; ef hann leitaði aptr Í land, v. 32; leita braut or landi, to go abroad, 0. H. 130; leita á fund e-s, to visit a person, Eg.; haltú vörð á, ef hann leitar (trie s to escape) út um munninn, Fms. vi. 351: leita undan, to go back, fly, Stj. 479. IV. reflex, to seek; leitask um, to explore; þá leituðusk þeir um hvar líkast var út at komask, Eg. 233; leituðusk heir þá um ok fundu hurð í gólfinu, 234, Stj. 479: leitask fyrir, id., H. E. i. 245, Sks. 706: leitast við, to attempt, mod. = leita við. The reflexive is more freq. in mod. than in old usage. leiti, n. [from lita], a hill or elevation on the horizon hiding the view, Eg. 220, Grág. i. 433, Fms. viii. 147, Orkn., Stj. 401; leiti berr á milli, Nj. 263, Fbr. 55 new Ed.; fara svá at á sinu leiti er jafnan hverr, Mar.; ef hann saei nokkurn maim ríða um leitið fram, Glúm. 363, Bjarn. 25 (in a verse), Edda (Gl.); Oðinn hleypti svá mikit, at hann var á öðru leiti fyrir, Edda 57; þeir riðu undîr leiti nokkut, en þeir sásk aldri síðan, Nj. 279; varð fyrir þeim leiti nokkut nijuk halt, Fms. vii. 68: freq. in mod. usage, esp. in Icel. local names. leiti, n. [hlutr], a share, part; see hleyti. -leitr, adj. [lita], looking so and so, in compds, see Gramm. p. xxxiv, col. I. (IX.) leizla, n, f. = leiðsla, q. v. LEKA, pres. lek; pret. lak, láku; part, lekit; a weak part, lekat occurs, Fms. ix. 345; [A. S. leccan; Engl. leak; Dan, l cc kke] :-- prop, t o drip, dribble; af þeim legi er lekit hafði or hausi Heiðdraupnis, Sdm. 13: -- to leak, of a ship or vessel, en hón lak eigi heldr enn it þéttasta kerald, Bs. i. 596; var mjök lekat skipit, Fms. ix. 345; leka eins og hrip, freq. in mod. usage: of milch kine, en á öðru kvikfé ef þat lekr, Jb. 366. leki, a, m. a leakage, leak; kúmu þá lekar at skipinu, Grett. 96: the phrase, sjá við þeim leka, to see toa future leak (emergency). lekr, adj. (compar. lekari, N. G. L. i. 199), leaky, Grett. 94, Jb. 378, Fms. ix. 381, Stj. 367, N. G. L. i. 304. lek-stólpar, m. pl. 'leak-beams, ' prob. a kind of pump, Edda (Gl.) lektari, a, m. [eccl. Lat. lectoriuni] , a lectern, reading desk, Vm. 10, 52, Dipl. v. 18, Bs. i. 797. lektía, u, f. [Lat. word], a lesson, 625. 169, Vm. 38. lektor, m. [Lat. word], a reader, Ver. 49. lé-ligr, adj. (-liga, adv.), vile, of little worth; this word does not occur in old writers; the etym. is dubious, cp. lúmagna, lébarn, etc. lemba, d, [lamb], to lamb; lembd ær, a ewe with lamb, Stj. 185, Grúg. i. 502. lemd, f. lameness, from a blow, N. G. L. i. 30, 67. lé-meginn, adj., mod. le-magna, indecl. faint, exhausted; lémegit Ijos, a faint light, Stj. 16. lem-heyrðr, part, deaf, Anecd. 2 new Ed. LEMJA, pres. lem; pret. lamði; part, lamiðr, Glúm. 342; imperat. lem, lemdu, Skíða R. 131; lamdr, and mod. also laminn, Mar. 637: [A. S. lieman; provinc. Engl. lam = to thrash; Germ, l ti hmen] :-- t o thrash, flog, heat, so as to lame or disable; urðu þar áttjún menn sárir en margir lamðir, Fms. ix. 355; lemja mun ek bogann fyrir honum ef ek ma, x. 362; jporbjörn bað hann starfa betr, ella kvaðsk hann mundu lemja hann, Grett. í 20; þeir lörnðu hann núliga til bótleysis, 154; lamðan til heljar, Am. 41; ok lemða (subj.) alla í liðu, Ls. 43; ok ætt jötuns alia lamði, Þkv. 31; munu eigi oil úlamið (neut. pl.), Glúm. 340; leinja í smátt, to smashT Mar.; lamða (lame), halta ok blinda, Greg. 28; fugli með lamðum vængjum, Hom. 142: lemja á e-m, to 'lam into one, ' give one a thrashing, Skíða R. 135. II. metaph. to suppress; skuhi bændr taka frá segl ok lemja (to upset) svá for þeirra, N. G. L. i. 103; hann ætlaði svá at lemja fyrir þeim smíðina, Stj. 312; viðvörun hræðslu . Jemr holdið, Hom. 14: lemja niðr, to beat down, suppress, Fms. ii.