This is page cv_b0360. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
kutiza, u, f. a nickname, Fms. vii.
KÚA-, gen. pl. of kýr, q.v.
kúði, a, m. akin to kóð, q.v.: in local names, Kúða-fljót, Landn.
kú-drekkr, m. a cow sucker (pilferer), N. G. L. i. 253.
kúfa, að, to heap, fill over the brim; kúfaðr, overfilled, of a measure.
kúfóttr, adj. convex; kúfótt hvel, Sks. 63 B.
KÚFR, m. the heap above the brim of a vessel.
kúfungr, m. the shell of the sea snail, Eg. 152: a nickname, Bs.
KÚGA, að, [Engl. cow, which is prob. borrowed from the Norse word] :-- to cow, force, tyrannise over, Nj. 185; ek man ekki kúga hann til nökkurra hluta, Fms. ii. 260; at sá manndjöfull kúgi oss, Fs. 36; kúga e-t af e-m, to press out of one, Ld. 146, Bs. i. 490, Band. 4; láta kúgask, to let oneself be cowed into submission, Fms. ii. 46, Hkr. i. 279: part. kúgandi, k. högg, feeble blows, Sks. 382.
kúgaðr, m. a nickname, Sturl.
kúgan, f. tyranny, hectoring; hafðu í frammi k. við þá uppi við fjöllin, Ísl. ii. 215; þeir buðu mönnum kúgan, Bs. i. 5; með k. eða ránum, Fbr. 13 new Ed.; vil ek heldr dauða þola en nokkurs manns k., Fms. ii. 266; pintingar ok k., Fb. ii. 65; k. lífs ok lima, Karl. 551.
kúgari, a, m. a tyrant, Jón Þorl.
kúgi, a, m. a nickname, Orkn. Kúga-drápa, u, f. a poem, Skálda 198.
kú-gildi, n. a cow's value, Grág. i. 145, 502, Fb. i. 524; kúgildis-hestr, -hross, a horse worth a k., Vm. 136, 149; kúgildis skaði, the loss of a cow's value, Grág. i. 130.
kú-gildr, m. of a cow's value, Vm. 159.
kúka, að, cacare: kúkr, m. merda.
KÚLA, u, f. [Germ. kugel, whence mod. Dan. kugle], a ball, knob; tjald-kúla, blý-kúla: the phrases, göra nú at þeim kúlur á hermanna hátt, Bs. i. 519; marka kúlur í höfði e-m, to make balls in one's head, i.e. to beat soundly, Band. 13 new Ed., prob. from some game; gor-kúla, a kind of fungus: medic. a hump. COMPDS: kúlu-bakr, m. a humpback, kúlu-nefr, m. hump-nose, a nickname, Sturl.
kú-neyti, n. 'cow-neat,' cows, opp. to geldneyti, Ld. 98, Eb. 320.
KÚPA, u, f. a 'cup,' bowl, basin; smjör-kúpa, a butter box; haus-kúpa, the skull, cranium.
kúpár, adj. bowl-formed, convex.
kúra, að, [akin to kyrr], to sleep, doze; kæra barn mitt, korri-ró, kúrðu vært og sofðu lengi! a ditty.
kú-reki, a, m. the primrose, primula, Hjalt.
Kúrir, m. pl. the inhabitants of Kurland (Courland), Fms., Eg.
kúrur, f. pl. complaints; göra kúrur sín á millum, Fms. v. 102; á-kúrur, reprimands.
kú-skel, f. the 'cow shell,' cyprina Islandica, Mag. 63, see Itin. 69.
kút-magi, a, m. a fish's maw.
kútr, m. a cask for liquor, blöndu-kútr; dala-kútr, a cask of money.
kút-veltast, t, dep. to roll like a cask (slang), Jónas 196.
kvabb, n. a begging; bæna-kvabb, id.
kvabba, að, to beg, (conversational.)
kvaða, u, f. [kveða, kveðja], a request, claim, demand, esp. as a law term, Gþl. 481. COMPDS: kvöðu-dómr, m. a court for settling a claim, N. G. L. i. 219. kvöðu-váttr, m. a witness in a case of claim, Grág. i. 124, N. G. L. i. 219. kvöðu-vitni, n. = kvöðuváttr, N. G. L. i. 32: testimony in a case of k., N. G. L. i. 86.
kvaðning, f. a greeting, Fms. iii. 95: order, command, Hkr. ii. 2.
kvaðrantr, m. [for. word], a quadrant, Rb. 446, 464.
kvak, n. a twittering; fugla-kvak, Bb. 2. 10: bæna-kvak, praying.
KVAKA, að, [Engl. quack], to twitter, of a swallow, Eg. 420; fuglinn kvakadi, Hkv. Hjörv. 94; örn einu settisk hjá álptinni ok kvakaði við hana blíðliga, Ísl. ii. 195; bí bí og blaka! álptirnar kvaka, a ditty: metaph., Rb. 174.
kvak-samr, adj. whining, querulous, Hkr. iii. 454.
kvalari, a, m. [kvelja], a 'killer,' tormenter, 623. 13, 44, Pass. 35. 1.
kvalning, f. torment.
kval-ræði, n. torments, Sól. 10, Post. 191, freq. in mod. usage.
kval-samligr, adj. (-liga, adv.), tormenting, Sks. 524.
kval-samr, adj. painful.
kvanta, að, to molest; ó-kvantaðr, unmolested, Bs. i. 806.
kvantr, m. molestation; Súlla spyrr nú kvant (the massacre?) sinna manna, Róm. 158.
kvap, n. jelly or jelly-like things; see hvap.
KVARA, að, kvorra, mod. korra, to emit a rattling sound, as if about to be strangled; hann var svá rámr ok kvarraði svá at ekki nam hvat hann mælti, Fms. x. 279; hann kippir honum niðr undir sik svá at kvorar í honum, Fas. iii. 308.
Kvaran, m. nickname of a Norse king in Dublin, prob. Gaelic, Fb. iii.
kvarði, a, m. [the Dan.-Swed. kaarde = a dirk is prob. the same word; Swed. quard = selvage] :-- a yard-wand, Grág. i. 497, freq. in mod. usage: the phrase, setr nú at honum kvarða, Skíða R.; mæli-kvarði, a measure, proportion, of a map; cp. also á-kvarðá, to measure, fix, determine.
KVARTA, að, to complain; k. um e-t, to complain of, Fas. ii. 370, Háv. 52.
kvartan, f. complaining.
kvartill, m., mod. kvartél, n. [for. word; Germ. viertel], a quarter: the fourth, of time in music, Rb. 460: a quarter of an ell, Dipl. iii. 4: in mod. usage, of the moon, fyrsta, síðasta kvartil.
kvart-samr, adj. querulous, whining, Fms. vii. 322.
kvaterni, n. [Lat. quaternio], a kind of protocol, N. G. L. iii. 67, Boldt, Rétt., Bs. i. (Laur. S.)
kváða, mod. kvoða, u, f. = hváða, resin, N. G. L. iii. 119.
KVÁMA, u, f., mod. koma, a coming, arrival; Flosi varð feginn kvámu hans, Nj. 254, Fms. vii. 108, N. G. L. i. 410, Landn. 306, passim; at-kváma, arrival; heim-k., coming home, kvámu-maðr, m. a comer, stranger, Fms. ii. 229, Fbr. 168, passim.
KVÁN, f. (kvæn, Ls. 26, 56, Þkv. 8, Am. 6, Gkv. 3. 7), [see kona; Goth. quêns; A. S. cwên; Engl. queen; Scot. quean; Hel. quân] :-- a wife, but never used in the general sense = a woman; an obsolete and poetical word, a 'queen,' wife, nú færit mér Freyju at kván, Þkv. 22; honum var brúðr at kván of kveðin, Fsm. 42, 46; svá beið hann sinnar kvánar, Vkv. 5; kván frjá sína, Skv. 3. 8; Héðins kván, the queen of Hedin = Hilda, Korm. 4, Ó. H. (in a verse); Óðs kván, the queen of Od, Hkr. i. (in a verse); kván Niðuðar, N.'s queen, Vkv. 28; bróðir hans kvanar = his wife's brother, brother-in-law, Am. 28; ok kynvið kvánar minnar, Stor. 20: plur. kvánir, Skv. 3. 14; bið kván, a beloved wife, Lex. Poët.; ósk-kván, id.; Viðris kvæn, Odin's wife, Ls. 26; Byggvis kvæn, 56; kvæn konungs, a king's queen, Gkv. 3. 7; nema færi mér Freyju at kvæn, Þkv. 8, but kván, 11, 22; kvæn var hón Högna, Am. 6. COMPDS: kvánar-efni, n. one's future wife, Fas. iii. 61, Mag. 37. kvánar-mál, n. matrimonial affairs. kvánar-mundr, m. a dowry, Nj. 146, Grág. i. 172, Bs. i. 462.
kván-bænir, f. pl. wooing, Ísl. ii. 215, 216, 239 (where it is sing.), Fas. iii. 144, 595.
kván-fang, n. 'queen-fetching,' wife-taking, as also a match, wife; leita e-m kvánfangs, Eg. 22; leita á um k., Nj. 66; fá gott k., Fms. i. 11; virðuligt k., vi. 57; Brynjólfr hafði gefit honum þat k. er hann hafði áðr átt, Eg. 36; Æsir tóku sér kvánföng (married) þar innanlands, Edda 152 (pref.); gefa e-m til kvánfangs, D. N. kvánfangs-eiðr, m. a wedding oath, as to the forbidden degrees, Grág. i. 319.
kvánga, að, I. act. to make a man marry; eigi á faðir-eða móðir at kvánga son sinn eðr gipta dóttur sína með meira fé heiman en slíkt komi á hlut þeirra er eptir eru, ef þá væri erfðum skipt, N. G. L. i. 81; this form however is not usual; but, II. reflex. kvángask, to marry, take a wife, of a man, (but giptast, to be given away, of a woman), Nj. 39, Ísl. ii. 214; ef karlmaðr kvángask en kona giptisk fyrir útan frænda ráð, N. G. L. ii. 77, passim: part. kvángaðr, married, Eg. 83, Nj. 88, passim.
kvángan, f. the taking a wife, Post. 645. 78.
kván-lauss, adj. wifeless, unmarried, Fas. i. 184, Fs. 21: widowed, Korm. 56, Fms. vi. 104.
kván-ríki, n. uxoriousness, Nj. 214, N. G. L. i. 340, Fas. i. 232.
Kvásir, m. a mythol. person, the hostage given by the Vanir to the Ases, whose blood when slain was the poetical mead, see Edda 47; Kvásis dreyri, the blood of Q = the poetry, 52.
kvátra, u, f., mod. kotra, [Fr. quatre], a kind of backgammon, still used in Icel. and recorded in the 13th century as a favourite game, Sturl. i. 173, ii. 184, Bs. i. 596. kvátru-tafl, n. id., Karl. 470, 486.
KVEÐA, sing. kveðr, pret. kvað, 2nd pers. kvatt, kvattú, Fms. vi. 386, pl. kváðu, kvóðu, and kóðu, Ls. 24, Hom. 12, Ó. H. 48, Fms. viii. 71, xi. 107; pret. subj. kvæði; imperat. kveð, kveð-þú, kvettú, vi. 361, mod. kveddu; with neg. suff., pres. kveðk-a-ek, I say not, Ýt. 7: [Ulf. qiþan = GREEK, GREEK, GREEK; A. S. cweðan; Engl. quoth; O. H. G. quedan; Swed. quäda; Dan. kvæde; cp. Lat. in-quit] :-- to say; né því er kveðr kona, nor what a woman says, Hm. 83; at þú Frey kveðir úleiðastarr lifa, Skm. 19; kveða (dicunt) Heimdal valda véum, Gm. 13: in an epic sense, to say, orð kvað þá Vingi, Am. 37, 38; Glaumvör kvað at orði, 30, 32; ok hann þat orða, alls fyrst um kvað = Homer's GREEK ..., Þkv. 2, 3, 9, 12; or, þá kvað þat Heimdalr; Þá kvað þat Þórr; þá kvað þat Þrymr, 15, 17, 18, 20, 22, 25, 30; Egill fékk úgleði mikla svá at hann kvað eigi orð, Eg. 518; k. gleði-orð, to say a cheerful word, Vígl. 89 new Ed.; þeir kvóðu ekki gott orð at honum, 655 vii. 3; er hann hafði þat mælt, þá kvað hann úti annat orð, Fms. xi. 16; hverr þessa stafa, ef hann verðr í nef kveðinn, if he is nasal in sound, Skálda 162; lýsingar-váttar Marðar kváðu svá at orði, Nj. 233; til báls ok til brands kveðr at fornu máli, as it is said in old saws, N. G. L. i. 50; Rannveig kvað vel at hann færi útan, Nj. 111 :-- with infin., hón kvad þar eigi kvenna-vist, Fms. vii. 274; kveðum þá mæla (let them speak) á várar tungur, 656 C. 6: the pret. kvað (proncd. kvu) as adv. or absol., 'tis said, they say, það kvað (kvu) vera, they say so. 2. with prep.; kveða at, adverb. so to say; svá mátti at kveða, id., Fms. xi. 72; er svá mun mega at k. at líf manna lægi við, Nj. 78; kveðr svá at, it is so said, Ver. 83; þá er svá at kveðit, 3; lögsögumaðr skal ráða ok at kveða (determine) hvar hvergi dómr skal sitja, Grág. i. 27: gramm. to pronounce, sound, Skálda 165; mikill harmr er at oss kveðinn, mickle harm