This is page cv_b0355. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
Vkv. 19, 21: with subj., kröfðu þeir at sveinninn færi með þeim, Fms. i. 74. II. reflex. to claim, with gen.; krafðisk Hávarðr torföxarinnar, Háv. 47; þó má konungr krefjask af þeim þeirrar þjónustu, sem ..., Sks. 263.
kregð, f. or kregða, u, f. a wasting, pining, of infants :-- a nickname, Hrólfs S. Gaut. (Ed. 1664), p. 76.
kreik, n. walking, hobbling; vera á kreiki.
KREIKA, að, [Engl. crouch, cp. crutch; Germ. kriechen], to walk in a bent posture, hobble; kreikaðu réttr sonr minn, a ditty; freq. in mod. usage.
kreima, u, f. [kröm], a weak person; hann er engin k.! (conversational.)
KREISTA, t, betttr kreysta, [cp. Ulf. kriustan = GREEK; Dan. kryste; Swed. krysta] :-- to squeeze, pinch, press, Eb. 242, Fas. i. 285, Bær. 10, Bret. 10, Al. 2. 30, Fas. i. (in a verse, Bm.); hann kreisti sik undir vegginn, he pressed himself, crouched under the wall, Þórð. 75; kyssa ok k., to kiss and hug, Al. 44, Þiðr. 30.
kreisting, f. pinching, squeezing, Fas. iii. 502.
kreklóttr, adj. crooked.
krellr, m. [cp. Germ. kralle = a claw], spirit; k. né dugr, Fas. i. 71; enginn k. er í yðr, there is no spirit in you, 96.
KREMJA, pres. kom, pl. kremjum; pret. kramði; part. kramiðr, kramdr, kraminn; [mid. H. G. krimme; see kröm, kramr] :-- to squeeze, bruise; hann kramði hold af beinum, Fas. iii. 348, passim, -- esp. of berries, grapes, or juicy things :-- reflex. to be pinched, to pine, from a wasting sickness, margir krömðusk lengi þeir er lifðu, Fms. viii. 443; eitt sinn kom þar sótt mikil á bæ þeirra, ok krömðust margir lengi, Ísl. ii. 274.
krenkja, t, [krankr; mid. H. G. krenke; Germ. kränken], prop. to make sick, to hurt, H. E. i. 434, 737; erinda-fjöldinn aldrei dvín | allmart vill það krenkja, Pál Vídal.; hjartað vill hræðslan krenkja, Pass.
krepja, u, f. sleet, = krap.
KREPPA, t, [Engl. cramp, crimp; mid. H. G. krimpfe; cf. krappr, Germ. krampf, etc.], to clench; Grettir hafði kreppt fingrna at saxinu, Grett. 154 A; þá bindr hann ok kreppir, Stj. 96; kreppandi þá saman með sterkum knútum, id.; í hvers landi er hann kreppir (catches) eða merkir, Jb. 309; k. at e-m, to pinch, press hard on one; krepptu þeir svá at Þorgrími, at ..., Sd. 148. 2. impers., medic. to become crippled; lá verkr í lendum hennar þar til er þær knýtti en hana krefti, Bs. i. 328; hönd hans var kreppt í lófa, 313 (v.l.), 462; krepptir vóru fingr í lófann, id.; hann hafði kreppta hönd, Magn. 518; hón var kreppt öll, svá at báðir fætr lágu bjúgir við knén, Fb. ii. 383; krepptr ok knýttr, Sd. 148; saman krepptr, Stj. 51; krepptr miklum sult, pinched by hunger, Róm. 361.
kreppa, u, f. a strait: medic. a being crippled: a scrape, koma í slíkar kreppur, Ld. 264. kreppu-sótt, f. a kind of scorbutic disease, Fél. x. 37.
krepp-hendr, part. cripple-handed, a nickname, Fms.
krepping, f. a scrape, Fms. iv. 147.
kreppingr, m. a handful, Eg. 10.
kretta, pret. kratt, a def. strong verb, to maunder, murmur; engi þorði um at kretta, Grett. 140 A, B; Uxi kratt jafnan um, Finnb. 280 C; þeir þoldu ílla, en krittu (kruttu?) um, Fas. i. 129.
kriki, a, m. [Engl. creek], a 'crack,' nook, freq. in mod. usage; handar-k., the armpit.
krikt, n. adj. = krökt (q.v.), swarming; mjöl var krikt, the flour was swarming, as if with grubs and vermin, Völs. R. 229.
krikta, t, = kretta; hann kvað þat skamsamlegt at k. um smáhluti, Fs. 31; þeir kriktu um, Fas. i. 129.
krimta, t, to utter a sound; láta ekki á sér k., not to stir, (conversational.)
KRING and kringum, adv. [akin or a twin word to kringr, with an initial tenuis] :-- round; ganga í krók og í kring, all around, round and round, Fms. ii. 141; hringinn-í-kring, all around; skoða e-ð í krók og í kring :-- í kringum, around, with acc.; hann gengr þrysvar rangsælis kringurn valinn, Fas. iii. 337; í kringum hann, Bárð. 180; á alla vega í kringum sik, Fas. i. 105; þú skalt róa í kringum skútuna, Háv. 46; í kringum hallina, Fb. ii. 137.
kringar, m. pl. the pullies of a drag net; þar til er kringar koma á land, Gþl. 427.
kringi, f. adroitness, in orð-kringi, q.v.
kringi-ligr, adj. (-liga, adv.), comical, funny, (conversational.)
kringja, ð, usually with prep. um, kringja um e-t, to encircle, surround, or, kringja umhverfis, id.; but also singly, with acc., þeir höfðu kringt svá um konung, Fms. viii. 67; þeir kringðu um kirkjuna, ix. 469; at eldr kringi umhverfis höfin, Sks. 205; kringdr umhverfis, id.; kappar Heinreks höfðu kringt um mik, Bær. 16; kringði Haraldr konungr með sinni fylking á bak jarli, Fms. vi. 407; Birkibeinar kringðu (surrounded) bæinn þegar, ix. 311: milit. to outflank, vér skulum hafa fylking langa svá at þeir kringi eigi um oss, Hkr. i. 150, Fms. vii. 178. 2. absol. to go round; hann gekk it efra fyrir innan fjall, ok kringði svá inn til Alreksstaða, Fms. viii. 354; kringit um borgina, go round the town (of Jericho), Stj. 359, Karl. 134. Mar.
kringla, u, f. a disk, circle, orb; hjólanna kringlur, Stj. 288; kringla heims, kringla jarðar, the disk of the eartb, Sks. 194, 200, 626, Hkr. (init.); með hvelum ok kringlum, Str. 17: the name of a MS., from its initial word, given to it by Torfæus, whence the mod. Heimskringla, the Globe, = the Book of the Kings of Norway, commonly ascribed to Snorri; the name first occurs in the Ed. of Peringsköld (A.D. 1697), and was unknown before that time: skoppara-k., a top. COMPDS: kringlu-auga, n. a nickname, Fms. vii. kringlu-leitr, adj. round-faced. kringlu-skurðr, m. a shaving the crown; k. sem klerkar, Fb. ii. 196. kringlu-sótt, f. (mod. höfuðsótt), the turning sickness in sheep, Bs. i. 465.
kringlóttr, adj. round, circular; hón (the earth) er kringlótt, Edda (pref.); tún kringlótt, Fms. vii. 97; hver kringlóttan, Stj. 564; k. gluggr, Sturl. iii. 186, Vm. 98; kringlótt hásæti, Bær. 6.
KRINGR, adj. easy; svá var honum kringr skáldskapr sem öðrum mönnum mál sitt, verse-making was as easy to him as speaking to other men, Fb. ii. 135: neut., e-m er e-t kringt, a thing is easy to him, he is adroit in it; mun þér kringra at hafa ljósa-verk at búi þínu, enn ..., Nj. 185; jafn-kringt, equally smooth, Karl. 108, Sks. 381.
kring-sólast, að, dep. [sól = sun], to walk all round the dial, as if bewildered.
krisma, að, to anoint, Rb. 82, Mar., Bs. i. 575.
krismi, a, m., krisma, u, f., H. E. i. 480, 482, ii. 137, [for. word; Gr. GREEK] :-- chrism, Fms. viii. 26, x. 372, K. Þ. K. 20, 72, Bs. i. 135. COMPDS: krisma-ker, n. a chrism box, Pm. 11. krisma-klæði, n. chrism, Dipl. iii. 4. krisma-staðr, m. the 'chrism-spot,' on the breast of infants, N. G. L. i. 339.
krista, adj. a nickname, Fms. viii. 254.
Krist-bú, n. 'Christ-estate,' i.e. glebe-land given for the support of the poor, Vm. 169; some deeds of the 12th century referring to such lands are published in D. I., Nos. 30-34.
Krist-fé, n. 'Christ-fee,' old Icel. eccl. name of property given for the support of the poor, -- 'Christfé apud nos communiter dicitur quod pauperibus legatum est,' H. E. iii. 98; gaf Sira Þórarinn fátækum frændum sínum mikit góz, ok setti mörg Kristfé í mörgum jörðum um Svarfaðardal, ok svá annars-staðar, Bs. i. 790, H. E. i. 430, Vm. 163. COMPDS: Kristfjár-jörð, f. glebe-land for the poor, Vm. 152. Kristfjár-úmagi, a, m. a pauper maintained on Christfé, Pm. 21, 121.
Kristiliga, adv. in a Christian-like way, Fs. 80, Bs. ii. 81, passim; ó-kristiliga, cruelly, wickedly.
Kristiligr, adj. Christian; Kristilig trú, K. Á. 74; Kristileg fræði, Kristilegt lögmál, Fms. x. 288, passim: Christian-like, ú-kristiligr, unchristian-like, cruel, wicked.
Kristin-dómr, m. Christendom, Christianity, Sturl. i. 127, N. G. L. i. 203, passim: matters ecclesiastical, Gþl. 487. In old writers often in two words, see Kristinn. Kristindóms-bálkr, m. the section containing the ecclesiastical law, N. G. L. i. 339, Jb. 5, Bs. i. 697, 698.
Kristinn, adj. Christian, K. Þ. K. (init.), Nj. 158, Eg. 265, Bs. passim; vel Kristinn, a good Christian, observing the Christian rites, Eg. 265, Fms. i. 17; ílla Kristinn, a bad Christian, Mork. 227 (in a verse); enn Kristnasti maðr í Antiochia, the best Christian in Antioch, Clem. 38; Kristið morð, the murder of a christened child, opp. to heiðit morð, N. G. L. i. 340. COMPDS: Kristinn-dómr, m. Christendom, Sturl. i. 127 C; Kristins dóms, Hom. 99. Kristinsdóms-réttr, m. the ecclesiastical law, Jb. 5 B. Kristin-lög, n. pl. the ecclesiastical law, H. E. i. 437. Kristinnalaga-þáttr, m. the section containing the (Icel.) ecclesiastical law, Grág. (Kb.) 3; svá settu þeir Þorlákr biskup ok Ketill biskup, at ráði Özurar Erkibyskups ok Sæmundar ok margra kennimanna annarra, Kristinna laga þátt sem nú var tínt ok upp sagt, K. Þ. K. 140. Kristinn-réttr, m. the ecclesiastical law, N. G. L. i. 352, H. E. i. 541 (note), passim.
Kristín, f. a pr. name, Christina, Fms.
Krist-kirkja, u, f. Christ Church, seems to have been a general name for cathedrals; a Kristkirkja is mentioned in Bergen, Drontheim, Borgund (Norway), Fb. iii, Boldt.
Krist-maðr, m. a 'Christ-man,' champion of Christ, Ó. H. 204, 216; er nokkurr sá í þínu föruneyti, Kristmaðrinn, er meira hafi á degi vaxit, en vit braeðr, 202.
Kristna, að, to Christianise, Nj. 156, the Sagas passim: to christen, baptize, fæða skal barn hvert er borit verðr í penna heim, Kristna ok til Kirkju bera, N. G. L. i. 339: in mod. usage to confirm. II. reflex., láta Kristnask, to be Christianised, Fms. i. 33, Nj. 158, Bs.
Kristna, u, f. = Kristni, Rafn 38, (Jellinge-Runic stone); this form also occurs in early Swedish.
Kristni, f. Christianity, Nj. 157, Fms. i. 31, passim: Christendom, Guðs K., 655 xi. 1, Greg. 44, Bs. i. 575, ii. 105: christening, Hom. 147. COMPDS: Kristni-boð, n. (-boðan, f., Fms. i. 142), preaching the Gospel, Fms. i. 32, x. 393, Eb. 254. Kristni-hald, n. keeping Christianity, Fms. ii. 236, Fb. ii. 49. Kristni-lög, n. pl. = kristinlög, Fb. ii. 54. Kristni-Saga, u, f. the name of the Saga of the introduction of Christianity into Iceland, Bs. i. 3. Kristni-spell, n. breach, profanation of Christianity, Valla L. 209, Fms. i. 26.
kristning, f. christening, Stat. 292.
Kristr, m. Christ, see p. 93; cp. Hvíta-Kristr. COMPDS: Krists-