This is page cv_b0341. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
kostgripi þá er hann kaus, (kjöri, v. 1.), Edda i. 394; hón bað hann kjósa hvárt heita skyldi Glúmr eða Höskuldr, Nj. 91. II reflex., recipr., skyldi annarr hanga en öðrum steypa í forsinn Sarp, ok bað þá kjósask at, draw lots, Hkr. iii. 302.
KJÚKA, u, f. a kind of fre. '-b soft cheese, ost-kjnka: blautr einsog
kjúka, soft as a k., of a horse's hoof; whence húf-kjúka, the soft part q/ the hoof.
kjúklingr, m. [A. S. cicen; Engl. c hi c ken; Dan. kylling; Swed. k/w kl- ing] '. -- a chicken, young of birds, ürett. 90, as also the verse.
kjökr, n. a voi c e stifled by tears, a choking voice.
kjökra, að, to whine, to speak with a broken, faltering voice; kvcða
kjökrandi, Sturl. ii. 214, freq. in mod. usage.
kjöl-far, n. the ' keel-print, ' ship's wake.
kjöl-fari, a, m. a nickname, Landn.
KJÖLR, m., kjalar, dat. kili, mod. kjöl, plur. kilir, acc. kjölu; [Engl. keel, which seems to be of Norse origin, as the A. S. uses quite a different word for carina; Dan. kj'ól; Swed. kö l] :-- a keel; klökkr
k., Lex. Poët.; langir, svalir kilir, id.; rísta kaldan sjá kili, Edda
(Ht. IOI); brotnaði kjölrinn undir skipinu, Fs. 152; laust skipit svá
at þegar horfði upp kjölrinn, Ld. 142; höggva skip í sundr ok auka
at kili, Fms. viii. 372; koma e-m or komask á kjöl, to get on the
keel when a boat is capsized, ix. 320; þeir lí-tu fallask í kjölinn
niðr, vii. 288; ok er niðr hlaupinn drykkr allr í kjöl á skipinu, xi.
233; land Ránar, kjalar, stála ..., Edda 66; þeir segjask eigi fá tré
svá stórt no gott at heyri til kjalarins, Fb. i. 433; ok hvelfir svá
skipinu, at hón ri&r urn þveran kjölinn, ü. 26; rifnaði skipit neðan,
ok var skjótt imdan kjolrinn, Bs, i. 842: phrases, sigla lausuni kili, t o
sail with a l oos e keel, with an empty ship, 0. H. 115: in poetry, kjalar-
slóð, kjalar stigr, keel-track, keel-path = the sea; kjalar-land, id., Lex.
Poët. II. metaph. a keel-shaped range of mountains; há fjöll
liggja eptir endilangri morkinni ok eru þat kallaðir Kilir, Eg. 58: esp. as a
local name of the mountain Ki'ólen between Sweden and Norway, Eb. 2, 4,
Hkr. i. 137, passim; as also in Iceland, Landn., Sturl. 2. the back of
a book; biskup let búa ok lima oil blöðin í kjölinn, Ísl. ii. 460; bók gyllt
á kjöl, a gilt book, freq. in mod. usage: as also the inner margin of a book
when open, whence the phrase, lesa ofun í kjölinn, to re a d closely; hann
hefir ekki lesit ofan í kjulinn, of superficial, loose reading. COMPDS:
kjalar-h. æll, in., see h. fll. Fas. ii. 589. kjalar-leið, f. = kjalvegr,
Slurl. iii. 278. kjalar-tré, n. = kjal-tro, Fb. i. 433.
kjöl-sýja, u, f. the keel suture, the boards nearest to the keel, Edda (Gl.)
kjöltr, n. [qs. kjötl, from kitla, q. v.], in hósta-kjölt, a tickling cough.
kjöltung, f., see kilting.
kjöptugr, adj. loquacious, scurrilous, tale-bearing.
KJÖR, n., also spelt keyr, [kjósa; cf. Germ, kur in kur-fúrst,
etc.] :-- a choice, decision; ef undir oss bræðr skal koma kjörit,
Nj. 192; vér viljum hugsa fyrir oss um kjorit, Fms. vii. 88; verðr
þat af kjörurn (the final choice) at þeir fara allir saint, Fs. 120;
þat vóru allra kjür, at menu kjöru til biskups Norðlenzkan maun,
Bs. i. 80; þá skyldi eigi fyrir þ;i sök skipta keyrinu, alter the choice,
Glúm. 383; enda hafi hann tngi þann mann fengit til kørs (= kjörs)
fyrir sik, Grág. ii. 240; þá vandaðist kerit (keyrit), Sturl.; ganga at
kjorum, and ganga í kjör, to go as one wit-hen; hann kvað þat hata gengit
í kjör, Fas. ii. 371; faíla í kjor, id., Skíða R. 104; ganga allt við kjör, id.,
Harms. 37. II. in plur. cheer; mikil kjör, mickle cheer, abundance;
ó-kjör, a bad lot (to choose from): used in the west of Icel. of bad weather,
mestu ó-kjür, a pelting rain; vil-kior (Dan. villtaar), bliss, wealth.
kjör-gripr, m. a choice or co stly thing; ek vii taka þrjá kjörgripi af
nskiptu herfangi, Fms. vi. 148.
kjör-ligr, adj. jfa to be chosen; þótti honum hinn eigi kjorligri, Fms.
iv. 226.
kjörróttr, adj. overgrown tvi/h copsewood, Eg. 580.
kjörr-skógr, ni. = kjarrskógr.
kjör-tré, n. a choice piece of timber, in jetsum the best log of wood
driven ashore; kirkja á kjörtré af Kirkjubóli, Yin. 75.
kjör-vápn, n. a choice weapon, Fas. iii. 387.
kjör-viðr, ker-viðr, m. = kjörtrú, Rd. 251, 252; kjörviða-taka, 254.
kjör-viltr, part, having chosen amiss; kjörviltvartú. Kristín! Safnö/i.
kjör-vísligr, adj. acceptable; þútti þeim sá þó eigi kjörvísligr, at eiga
enga ván sjálfr til ættlcifðar sinnar, Orkn. 58, Fb. ü. 180, Karl. 152.
KJÖT, n., also proncd. ket, dat. kjötvi, mod. kjöti; [a Sc'andin. word;
found neither in Saxon nor Germ.; Scot, ket = carrion; Dan. k/o d; Swed.
kö tt] :-- flesh, meat, I, at. caro; heitt kjöt, Fms. vii. 1, ^9, 160; ok suðu
vér þær með öðru kjöti, Fb. ii. 376; eta kiöt, K. þ K. 130, 136: þat er
kjöt er menn láta afnaut, færsauði, geitr ok svíu, 130; varna við kjú'tvi,
to abstain from meat, 134, passim: in plur. stores of meat, þau kjöt sem
lll þess eru niðr lögð á vegum, Stj. 71; gengu kjiitin því harðara sinn veg,
Bs. ii. 144. COMPDS: kjöt-át, n. a meat-eating, 656 A. ii 16, N. G. L.
*• 343- kjöt-áta, u, f. = kiö;át, Fms. x. 417. kjöt-lær, n. a joint
of meat, Fms. viii. 117. kjöt-matr, m. Jlesbfood, meat, Hom. 93.
kjöt-stykki, n. a piece of meat, Grág. ii. 170, Fbr. 38. kjöt-
vaxinn, adj. fleshy, Sturl, i. 10. kjöt-ætr, adj. eatable; also of
days o n which flesh was allowed; fugla þá er kjotætir eru, K. þ. K. 132, Sks. 180; á þeim tíðum er kjötætt er, id.
kjöt-ligr, adj. carnal, Stj.; kjötligt barn, K. Á. 146.
kjötvi, a, m. the fleshy, a nickname, Hkr.
klafi, a, m. a kind of fork, put on the neck of cattle; þat er klafi
kyrkir, N. G. L. i. 19, 341. COMPDS: klafa-kerling, f. a kind of two-pronged stick, Bárð. 17 new Ed. klafa-stafr, m. -- klataker- ling, Bárð. 19, 29 new Ed.
klaga, að, [Germ, klageri] , to complain, accuse, (mod.)
klagan or klogiin, f. a complaint.
klak, n., see kliik.
klaka, að, [Dan. klukke~\, to twitter, of a swallow; to chatter, of a pie; hann hevrði at igður klükuðu á hrísinu, Sæin. 136, Eg. 420, Stj. So, þiðr. 168, Karl. 544: of an eagle, Ísl. ii. 195: metaph., of a person, ok und kvernum klaka, Ls. 44 :-- reflex., klakask við, to have a dispute about; við biskup munum klakask við um kirkju-hann, Bs. i. 749.
klaka, u, f. a pr. name. Klöku-œtt, f. the family o/K., Landt).
KLAKI, a, m. hard-frozen ground, Finnb. 282, Vígl. 24, passim:
the phrase, koma e-m á kaldan klaka, to put one on a cold ice-field, to
bring one into distress; það hefir komið mörgum á kaldan klaka.
COMPDS: klaka-riross, n. a jade, a poor horse left to feed on a frozen
field, Band. 37 new Ed. klaka-h. ogg, n. a crowbar to break the frozen
ground, Vm. 80, (for a grave-digger.) klaka-torf, n. frozen turf,
Vígl. 71 new Ed.
KLAKKR, in. a peg, prop, the peg of a pack-saddle on which the
packs are hung; setja, lypta á klakk, to lift to the k.; hriikkva upp af
klükkunum, to be flung down from the k., freq. :-- metaph. heavy, peaked
clouds (sky'-klakkar, klakka-sky), íllviðris-k., q. v.: in local names of
peaks (two and two), Dimunar-klakkar in Breiðifjördr.
klakk-sekkr, in., proncd. klassekkr, a heavy trunk: a beavy, un-
wieldy thing, mesti klassekkr.
klak-laust or klakk-laust, n. adj. [A. S. cla:cleas -- free~\, scatheless,
unhurt; komask k. af, to come off unhurt, Finnb. 262; at vit mundum
eigi klakklaust skilja, Fb. i. 417; ef ek komumk nú á brott klakklaust
at sinni, Fms. iv. 312; ok verð því feginn at þú komisk klakklaust á
brott, Fas. iii. 98; þar sem aðrir komask eigi klaklaust þó nauðsyn beri
til, Fms. vi. 299, (klaclaust, Mork. 61, I. e.)
klak-sárr, adj. touchy, feeling sore; e-m verðr heldr klaksúrt, to be
ruffled, rudely bandied, Grett. 110 A.
klambra, að, to clamp or pinch together.
KLAND, n., mod. klandr, dat. klandri, Fb. ii. 388: [perh., through
Lat. scandalum, from Gr. ff/íái/SaXoi'] :-- calumny, molestation; yðr hefir
leyst af öllu illu klandi, Stj. 445; komask ór klandi sinna mótstöðu-
manna, 415; búaiid-karl varð fyrir klundutn rikra manna, Hom. 117,
(klandum, O. H. L. 80); hann kom þeim ór klandi vikinga, Gieg. 52;
tóku hann burt ór öllu klandi Odds ok hans manna, Bs. i. 707: hindrance,
af klönd koma á niúl þeirra fyrir brullaup, N. G. L. i. 148. klanda-lauss,
adj. free from molestation, Str. 74, Fms. ix. 409.
klanda, að, mod. klandra, to molest, Stj. 216, Greg. 65; meiddir
eða drepnir e&a klandaðir, Sturl. i. 41.
klandan, f. calumny, Stj. 163, (calumnia of the Vulgate); ver frjáls
af allri k. minni, Art.
klapp, n. clapping the hands; handa-klapp, Sk/tlda 174.
KLAPPA, að, [Engl. and Scot, clap; Germ, klopfen; Swed klappa] : -- to pat, stroke gently; kyssa ok k., to ki s s and stroke, 655 xxxi; cp heot to clap a cat; þ í klappaði hón urn granirnar, Edda (pref.); jarlinn klappaði lendi sinni á bak honum ok bað hann vaka, Fms. viii. 88; maðr hefir
staf í liendi ok klappar á lend hestinum, Bs. i. 633; þá kallar konungr
til sin hund sinn Viga ok klappaði um hann, hins. x. 327; him spyrr
art hann ætlar þá enn í Múfahlíð at k. um kerlingar-nárann, Fb. 44,
Grett. 33 new Ed.; Þoroddr klappaði uni hann (the calf), Eb. 320. 2.
to clap the hands; rlestir æptu ok klöppuðu, shouted and clapped, ü N. 168: the phrase, k. lofi í lófa, to clap, exult; klappa á dyruin, to nip
at the door, Eg. 409, Fms. xi. 425; klappa á hurð, Fas. iii. 583. II.
a stone-mason's term, to chop stone with a hammer; hann klappaði
rauf í hellu, Grett. 137 A; þessi steinn var útan sein klappaðr væri ráðum eðr püllum, Fms. i. 137; vóru klappaðir ú steinvegginn krossar)rír, vii. 64; í þeim steini vúru klappaðir fjórir koppar, Bs. 1. 640; únar klappaðar á steini, 655 xiv. B. 2; spor vóru klöppuð í berginu, -'as. iii. 569. 2. to hammer; þarf eigi holan bang um þat at klappa,
''b. iii. 404; ok klappaði urn hans hjarta, bis heart clapped, throbbed. Fbr.
37; þeir sügðusk iiuindu k. um (they would clench it, make it right) ef
nálin kænii heini í hérað, Sturl. i. 134; nuin ek mi k. um aptr, / will
nake it good, ii. 38.
klaret, n. claret, Fas. iii. 3^9, Flóv. 22 (for. word), Karl. passim.
KLASI, a, m. a cluster, bunch, esp. of berries: berja-klasi, vinberja- •:., a cluster of grapes: metaph., eyja-klasi, skerja-k., a cluster of islands,
sksrries.
klastr, n. (klastra, að), o n entanglement, tangle, bunch.
klatr, n. a clatter; svá mikit k. at varla fékk hljóð, Bær. 12, Al. 12:
n toy, trifle.