This is page cv_b0315. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
inn-gröptr, m. an engraving, Bs. i. 791 (on a seal).
inn-hallt, n. adj. standing near the shore, Fb. i. 475.
inn-hlaup, n. a refuge; eiga i. hjá e-m.
inn-hýsa, t, to house, harbour, Fms. vi. 14, Sturl. ii. 83; vera innhýstr, to be an inmate of a house, Bs. i. 350.
inn-hýsingar, m. pl. a household, Edda (Gl.), Lex. Poët.
inn-hýsis, adv. = innanhúss, 671. 1.
INNI, adv. in-doors, denoting remaining in a place; bæinn ok lið þat allt er inni var, Fms. i. 12, Fs. 42; úti eðr inni, Grág. ii. 19, Eg. 407; brenna inni, to be burnt to death in a house, Nj. 285: in one's house, ef göngumaðr verðr dauðr inni at manns, Grág. i. 191; hafa brullaup, veizlu inni, to hold a wedding, a feast at one's home, 333; hafa boð inni, id., Nj. 24, 152.
INNI, n. [Engl. inn], an inn, abode, home; engin hendi né hitti sitt inni, Eg. 390; gengu síðan aptr í bæinn, ok til sama innis, and to the same house, Fms. viii. 108; ná sínu inni, to get home, Fas. ii. 327; til þess innis er heilagr Blasius var í, Blas. 39; ek hefi gört þat, at brenna innin fyrir þeim, Hkr. ii. 343.
inni-hald, n. contents of a book.
inni-hús, n. a dwelling-house, opp. to úti-hús, Grág. ii. 333 (v.l.), D. I. i. 320.
inni-höfn and inn-höfn, f. a harbouring, housing, Grág. i. 73, Nj. 150 (v.l.), Þorst. Síðu H. 6.
inni-liga, adv. exactly; muna i., to recollect exactly, Sks. 236; at þelta sé i. skilat, 685; skýra e-t i., 487; segja i. (minutely) frá, Fms. x. 371, Ld. 282; marka örn á baki honum sem inniligast, nicely, exactly, Fas. ii. 292. 2. [cp. Dan. inderlig], intimately; taka vel ok i. við e-m, to receive one in a friendly way, Stj. 85: as also in mod. usage.
inni-ligr, adj. [Dan. inderlig], kind, hearty.
inni-lykja, ð, to encompass, enclose.
inning, f. [inna], a discharge; inning ok efning máldaga, Grág. i. 316.
innir, m. a performer, Lex. Poët.
inni-vist, f. a dwelling in, abiding, Greg. 50, Grág. ii. 158, 333, Þorst. Síðu H. 6.
inn-kaup, n. pl. buying in, Rétt.
inn-kulsa, adj. catching cold, (mod.)
inn-kváma, u, f. a coming in, arrival, Fms. ii. 72 (Fb. i. 337), Fs. 174.
inn-kvæmt, n. adj. passable into, Ísl. ii. 414.
inn-land, n. the inland, Fms. viii. 305.
inn-láss, m. a lock on the inside, Vm. 129.
inn-leið, f. a naut. term, a coasting along, course along the shore, opp. to útleið, Fms. iii. 43, passim. II. = innyfli, innleið dýra, a GREEK, Gkv. 2. 22.
inn-leiða, d, to introduce, lead in.
inn-leiðsla, u, f. introduction, Bs. i. 700, Th. 19.
inn-lendr, adj. native, opp. to útlendr, Sks. 375, N. G. L. i. 170: residing in one's country, Bs. i. 76.
inn-lenzkr, adj. indigenous, Eg. 264, Hkr. i. 212, Gþl. 490.
inn-líkr, adj. similar, alike, K. Á. 216; cp. iðglíkr.
inn-máni, a, m.; i. ennis, 'forehead moon,' poët. the eye, Hd.
inn-planta, að, to plant: mod. esp. in a metaph. sense.
inn-raptr, m. an inner rafter, Ld. 280.
inn-reið, f. a riding in, Flov. 28: eccl., innreið Krists, on Palm Sunday.
inn-renta, u, f. income, Bs. i. 844, D. N., Thom.
INNRI, a compar., in old MSS. almost always spelt iðri, and so used in poets; liðhraustr konungr sár in iðri, Fms. xi. 314 (in a verse of the beginning of the 12th century); superl. innstr :-- the inmost, Lat. interior, í en iðri sundin, Eg. 358; í Eynni iðri, Hkr. i. 144; at Hólmi enum iðra, Landn. 52; hann bjó undir Felli eno iðra = the present Staðarfell, Sturl. i. 9 (MS.); fara hit iðra, to go by the inner road, Eg. 13, Rd. 268; it iðra, inside the house, Kormak; konungs skip lágu innst (innermost) í vökinni, Fms. vi. 337; sitja iðri, to sit innermost, Konr.; þeir skulu sitja innstir á hirðpall, N. G. L. ii. 447. II. metaph., ens ytra manns ok ens iðra, Hom. 53; hin innri augu, H. E. i. 513; ens iðra vegs, Greg. 25; ef eigi er kennandi innra, sem læri hjartað, 19; af enum innsta sárleik hjartans, Hom. 11: enu innstu hluti himins, 57.
inn-ræta, t, to root in one's breast: metaph., part. innrættr, rooted.
inn-setning, f. putting in, Gþl. 386: instalment. inn-setningar-orð, n. pl. the words of consecration in the Holy Communion, see 1 Cor. xi. 22-24.
inn-sigla, að, [for. word, Lat. insigillare], to seal, Hkr. ii. 267, Fms. x. 57, Bs. i. 641, N. G. L., passim in mod. usage, Matth. xxvii. 66.
inn-siglan, f. sealing, B. K. 126.
inn-sigli, n. [A. S. insegel], a seal, a seal-ring, as also the wax affixed to a deed, Sturl. ii. 222, Mar., Eluc. 18; bréf ok i., Fms. vii. 104, Ó. H. 162; bréf með i., Bs. i. 61; rit ok i., K. Þ. K. 74, Gþl. 133; inn-siglis gröftr, Stj. 158: freq. in mod. usage, undir beggja inniglum, Bs. i. 751.
inn-skeifr, adj. 'in-legged,' bandy-legged, Lat. varus; opp. to útskeifr.
inn-skrifa, að, to matriculate, put into a book, inscribe, (mod.)
inn-stafr, m. an inner pillar, Fms. x. 16, v.l.
inn-steri, n. pl. = innyfli, Hom. 82, 84, Pr. 186.
inn-stofa, u, f. the inner part of a stofa (chamber), Fms. x. 16.
inn-stólpi, a, m. = innstafr, a pillar, O. H. L. 9.
inn-strönd, f. the inner strand, Grett. 86.
inn-stæða, u, f, [inn, standa], 'in-standing,' investment, capital, opp. to rent or interest, Grág. i. 188, 195, Vm. 97, Bs. i. 725, N. G. L. ii. 353, 380. COMPDS: innstæðu-eyrir, m. an investment, Gþl. 258. innstæðu-kúgildi, see kúgildi.
inn-stæði, a, m. = innstæða, Grág. i. 182, 184, 189, 408, N. G. L. ii. 485.
inn-tak, n. the contents of a book, letter, Bs. i. 729.
inn-tekja, u, f. 'in-taking,' income, revenue, Bs. i. 752, D. N. ii. 63, 93.
inn-tekt, f. = inntekja, Dipl. v. 18, Stj. 157.
inn-viðr, m., usually in pl. the 'in-timber,' timber for the ribs of a ship, Fms. i. 293, vii. 82, ix. 33, 447, Lv. 100, Ld. 326, Greg. 59, 60; innviðar tré, id., N. G. L. i. 100: cp. Gr. GREEK, Lat. interamenta.
inn-virðiliga and inn-virðuliga, adv., qs. einvirðiliga, closely, minutely, strictly; rannsaka i., Gþl. 33; spyrja i., Stj. 215; undirstanda i., Mar.; geyma, halda i., K. Á. 202, Mar., Stj. 264; skoða i., Dipl. v. 16; sem hann hefði i. sét ok heyrt, Stj. 6; hugsa i., H. E. i. 470; telja i., 487; segja i. frá e-u, Bs. i. 9.
inn-virðiligr, adj. seeming, Al. 155.
inn-vortis, adv. [from Germ. inwärts], inwardly, internally, opp. to út-vortis, (mod.)
inn-vörðr, m. a keeper, porter, Al. 72, 106.
inn-yfir, prep. 'in-over,' through, = inn yfir.
inn-yfli, n. pl., spelt innylfi, Fms. ix. 467 (Cod. Fris.), El. (twice); [A. S. inelfe; O. H. G. innuovili and innôdi, in-adiri; cp. Germ. eingeweide; Grimm, Gr. iii. 407; originally a distinction seems to have been made between innylfi, the bowels, and iðr, the nobler parts, viscera, the seat of feeling and sense, see iðr] :-- the entrails, bowels, Ld. 216, Stj. 77, MS. 4. 20, 22, Al. 34, Sks. 135, Fms. ix. 467.
Inn-þrændir, m. pl. (Innþrænzkr, adj.), the Inner Thronds, people of Norway, Fms., N. G. L., Ann.
instr, see hindri.
Irpa, u, f. the Brown, from jarpr, a mythical name, Fb. iii.
isja, u, f. a nickname, Sturl. ii. 108.
Í
Í, prep., often used ellipt. or even adverbially, [Goth., Saxon, and Germ. in; contracted to í in the Scandin., but in earlier times pronounced with a nasal sound, as seen from Thorodd's words, 'í sá ísa,' Skálda 162] :-- in, denoting the inside of a thing (for the comparison with prep. á see p. 36 sqq.), with dat. and acc.; in the first case denoting remaining in a place, in the latter denoting motion towards a place.
WITH DAT.
A. LOC.: I. in, within, generally; fela fé sitt í jörðu, to hide it in the earth, Fms. i. 50; fastir í vellinum, fast in the ground, Ld. 58; í steini, in the stone; í hendi, in the band; í skógi, in the wood, Nj. 98; í götunni, in the road, 75; í mörkinni, 625. 93. 2. vera í sveit, to be (live) in a parish or district, Nj. 81, (but vera á sveit, to be a pauper, a 'burden' on the parish); í héraði, in a district, Fms. xi. 43; hér í þingbrekkunni, Eg. 727; sær var í miðjum hlíðum, the mountains were half below the sea, a naut. term denoting distance off land, Hkr. ii. 244; setja lög í landi, Eg. 400; í öðrum löndum, in foreign lands, Nj. 107; í várum lögum, in our law-district, Grág. i. 181; í Þrænda-lögum, Fms. i. 13. II. with local names, denoting low land, firth or inlet, dale, island, holt, wood, haven; í Borgarfirði, Vestfjörðum, Laxárdal, Hrappsey, Viðey, Orkneyjum, Suðreyjum, Sauðeyjum, í Trollaskógi, Mörk, Skálaholti, Lundi, í Höfn, Kaupmannahöfn, Fms. x. 2, Landn., Nj., Fms. passim; í Hvammi, í Vestr-hópi, í Eyrarsundi, í Fljótshlíð, passim; í Vági, Vík, Ósi, í Elliðar-vík, í Rögnvalds-vági, í Salteyrar-ósi, í Laxár-ósi, í Elfinni, Fms. x. 101, 124, 125, Eb. 54, Ld. 32; í Lóni, Landn., Am. 135; í Körmt, í Myl, í Storð (islands), Fms. passim; í Víkinni, i. 28; í Hólmi, Bjarn.: of towns, í Lundunum, in London; í Jórvík, Túnsbergi, í Björgyn, passim: circumlocutory, heitir þar síðan í Geitdal, Hrafn. 3; þar er síðan heitir í Hvammi, Ld. 10; bær heitir í Vestrhópi, Ísl. ii. 325; þrír bæir er í Mörk heita allir, Nj. 257; kaupstaðr er heitir í Lundi, Eg. 241; staðinn í Lybiku, Fms. x. 48; at staðnum í Skálaholti, vii. 198: of countries, í Noregi, Svíþjóð, Danmörku, in Norway, Sweden, Denmark, passim; í Austrríki, in the East, Niðrst. 4; í Englandi, in England, Fms. i. 26, ix. 373, (but á Englandi, i. 15, 20); í Skotlandi, Nj. 281, (but á Skotlandi, Fms. iv. 229.) III. with words denoting a hall, inn, vessel; í turn einum, Fms. ix. 3; í húsi, Bs. i. 182; í litlu húsi, Fms. i. 35; í loptinu, Nj. 7; í eldhúsi, skála, höll, etc., passim; í kerum eða kistum, í byrðum eða í örkum, N. G. L. i. 383; hús í lási, a locked-up house, Mar.; ef fundit er í lásum, under lock, N. G. L. i. 158; í kili niðri, in the keel, Fbr. 131;