This is page cv_b0146. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
146 FÁ -- FÁMENNI.
veiddan, if you cannot catch him, 102; hann fékk engi knút leyst, Edda 29; fengu þeir honum ekki náð, they could not catch him, Fagrsk. 167; at Vagn mun fá yfir-kominn Sigvalda, that V. will overcome S., Fms. xi. 96: skulu vér þá freista at vér fáim drepit þá, i. 9; skaltú hvergi fá undan hokat, thou shalt have no chance of sneaking away, xi. 61; fá gaum gefinn at e-u, to take heed to a thing. Fas. ii. 517; menn fingu hvergi rétt hann né hafit, Eg. 396; at þeir mundu komit fá til lands hvalnum, Grág. ii. 381; en fékk þó eigi víss orðit ..., but he could not make out for certain ..., Fms. x. 170. β. to grow, get, become; Hjörleif rak vestr fyrir land, ok fékk hann vatnfátt, he became short of water, Landn. 34: of travellers, to fall in with, etc., þar fengu þeir keldur blautar mjök, they got into bogs, Eb. 266; þeir fengu hvergi blautt um Valbjarnar-völlu, Sturl. ii. 50; fengu þeir veðr stór, they met with foul weather, Eg. 160. IV. with gen., 1. to take, gain, earn, win; renna þeir á land upp, ok fá mikils fjár, Fms. v. 164; þeir fengu fjár mikils, they took a rich booty, Nj. 137; gáðu þeir eigi fyrir veiðum at fá heyjanna, ok dó allt kvikfé þeirra um vetrinu, Landn. 30; vel er þess fengit, it is well earned, well done, 7; nú mun ek fara þessa ferð ef þú vill; hann segir, vel er þess fengit, well done, said he, Fas. ii. 517; hann var eigi skáld, ok hann hafði eigi þeirrar listar fengit, he had not got that gift, Fb. i. 214; at þá mundi þykkja fengit betr, people would think that it suited better, Nj. 75; fá verðar, to take a meal, Hm. 33; hann fékk sér sveitar (raised a band) ok görðisk illvirki, 623. 15: but chiefly in the phrase, fá konu, to get a wife, marry; Haraldr fékk þeirrar konu, Fms. i. 4; at ek munda fá þín, that I should get thy hand, Nj. 24; betr er þá séð fyrir kosti systur minnar at þú fáir hennar (gen., i.e. that thou marry her), en víkingar fái hana (acc., i.e. to fetch, capture her) at herfangi, Fs. 8; hón var átján vetra er Þorsteinn fékk hennar, Ísl. ii. 191. 2. to conceive, of sheep, cattle; fá burðar, Stj. 97; er hann (sauðrinn) fær lambs, Skálda 162: absol., við þeim hafði hón (the mare) fengit, Landn. 195; at eigi fái ær við, Grág. i. 418, (cp. fang, fetus.) 3. denoting to affect, touch, etc.; þat fékk mikils hinum hertekna menni, it touched much the captive, Orkn. 368: svá fékk honum mikils, at hans augu vóru full af tárum, Fms. i. 139; henni fékk þetta mikillar áhyggju, it caused her great care, iv. 181; fær honum þat mikillar áhyggju ok reiði. Nj. 174; nú fær mér ekka (gen.) orð þat þú mælir, Skv. 1. 20; fá e-m hlægis, to make one a laughing-stock, Hm. 19: even with acc. or an adv., þá fær Þorbirni svá mjök (Th. was so much moved) at hann grætr, Hrafn. 13. β. fá á e-n, to affect, chiefly of intoxicating liquors; er drykkr fékk á Hákon jarl, when the drink told on earl Hacon, Magn. 508; fær á þá mjök drykkrinn, Fms. xi. 108; aldregi drakk ek vín eðr annan drykk svá at á mik megi fá, Stj. 428; en er á leið daginn ok drykkr fékk á menn, Fms. vii. 154; drykkr hefir fengit yðr í höfuð, Fas. i. 318; á-fengr or á-fenginn, q.v. γ. opt fá á (entice) horskan, er á heimskan né fá, lostfagrir lítir, Hm. 92. V. impers. to be got, to be had, cp. Germ. es giebt; vápn svá góð, at eigi fær önnur slík (acc.), so good, that the like are not to be got, Nj. 44; at varla fái vitrara mann, a wiser man is hardly to be found, Sks. 13; eigi fær þat ritað, it cannot be recorded, viz. being so voluminous, Fms. viii. 406; þat skip fær vel varit eldi, that ship can well be guarded against fire, ix. 368; svá mikill herr at varla fékk talit, a host so great that it could hardly be numbered, xi. 261 (Ed. fékst wrongly). VI. reflex. in the phrase, fásk í e-u, to be busy, exert oneself in a matter; drottningin mátti þar ekki í fásk, Fms. x. 102; Helgi leitaði þá ef Sigurðr vildi í fásk við Þorvald, if S. would try with Th., Fb. i. 379; vildir þú fásk í því sem þér er ekki lánat, 215; segir hana ljúga ok fásk í rógi, (and deal in slander) fyrir höfðingjum, Karl. 552. β. fásk við e-n, to struggle against; ef nokkut væri þat er hann mætti við fásk, which he could try, Grett. 74 new Ed.: to wrestle with, skaltú fásk við blámann várn, Ísl. ii. 444; um fangit er þú fékksk við Elli, when thou strugglest against Elli, Edda 34; at Þorleikr ætti lítt við elli at fásk, Ld. 160; fámsk vér eigi við skrafkarl þenna, let us have naught to do with this landlouper, Háv. 52; ok fásk eigi við fjánda þenna lengr, Ísl. ii. 45; fást um e-t, to make a fuss about a thing: the passage, Hrólfi fékksk hugr, Fas. iii. 203, is prob. an error for Hrólfi gékksk hugr, H. was moved: the phrase, fásk þú at virði vel, take thou a good meal, Hm. 117. 2. as a pass., esp. in the sense to be gotten; sumt lausa-féit hafði fengisk (had been gotten) í hernaði, Fms. i. 25; at honum fengisk engi fararbeini, that no means of conveyance could be got, Grág. i. 298; eigu þeir þat allt er á (aðilðunum) fæsk, all the fines that accrue from the aðilð, 281; fékksk þat, it was obtained, Jb. 17; er hljóð fékksk, when silence was obtained, so that he could speak, Fms. i. 34: ef þeir fásk eigi, if they cannot be taken, Odd. 12 (very rare); sem úviða muni þinn jafningi fásk, thy match is not easily to be got, Nj. 46. VII. part. fenginn as adj. given to, fit to; ok er hann vel til þess fenginn, Fms. vi. 389; Jón var mjök fenginn (given) fyrir kvenna ást, Bs. i. 282; fæsk eigi því níta, it cannot be denied, Am. 32. 2. again, fanginn denotes captured, hence taken by passion; fanginn í ílsku, Fb. i. 280. FÁ, ð, part. fát, fáð or fáið, cp. fáinn or fánn; a contracted verb = fága :-- to draw, paint, Fms. v. 345; gulli fáðr, gilded, Gísl. 21; fá rúnar, to draw runes, magic characters, Hm. 143; vér höfum fáða unga brúði á vegg, we have painted the young bride on the wall, Landn. 248 (from a verse about the middle of the 10th century): of precious stuffs, fáð ript, Skv. 3. 63. fáan-ligr, adj. to be gotten. fá-bjáni, a, m. an idiot. fá-bygðr, part. few, i.e. thinly, peopled, Glúm. 359. fá-dæmi, n. pl. monstrosities,, portents, 623. 39, Fms. v. 206: með fádæmum, ofdirfð ok níðingskap, vii. 18; vera með fádæmum, to be portentous, viii. 52, v.l., Sturl. iii. 274; heyrit f., shame! Háv. 45: joined to an adj. or adv., fá-dæma-, portentous; f. mikill, f. stór, f. vel, etc., Þiðr. 187, Krók. 49. fá-dæmiligr, adj. (-liga, adv.), portentous, Fms. iii. 167. fá-einn, adj., chiefly in pl. only a few, Eg. 573, Sturl. iii. 3; vide einn. fá-fengiligr, adj. (-liga, adv.), vain, empty. fá-fengr, adj. empty, Luke i. 53. fá-fróðr, adj. 'few-knowing,' ignorant, Fms. viii. 447, Barl. 13, 17. fá-fræði, f. want of knowledge, Fms. vi. 265, Gþl. 266, Bs. i. 137, 280. fága, að, to polish, clean; f. saltkatla, Fas. ii. 499, Eg. 520 (vide eik); f. hest, to curry a horse, Sks. 374; öll fáguð (painted) með brögðum, Fms. v. 345. 2. metaph. to cultivate; fága jörðina, to till the earth, 549 B; f. akr, Mar. 188: of arts, science, sem hann fágaði þá iðn lengr, Lv. 115. β. to worship; f. heiðin guð, Stj. 576; f. heiðin sið, Lex. Poët.; f. helga menn, H. E. i. 243. fágan, f., Lat. cultus, worship, Stj. 577, Fms. v. 163, Barl. 138. fágandi, part. a tiller; víngarðs f., Greg. 48. fágari, a, m. a tiller, cultivator, Magn. 474. fá-glýjaðr, part. sad, of little glee, Hkr. i. 167 (in a verse). fágu-ligr, adj. neatly polished, Róm. 302. fá-gætr, adj. 'few to get,' rare, Nj. 209, Fms. i. 99, vi. 142. fá-heyrðr, part. unheard, Finnb. 248, Sks. 74, Fms. v. 224, 264, xi. 247. fá-heyriligr, adj. (-liga, adv.), unheard, Fms. viii. 279. v.l., Barl. 65, Mar. 234. fá-hjúaðr, part. few in family, Fas. iii. 209. fá-hæfr, adj. of little use, valueless, Vm. 9, Pm. 55. fái, a, m. a painted figure, vide mann-fái. fáinn and fánn, [faaen = pale, Ivar Aasen], pale, white; fánn hrosti, the pale brewing, of the good ale of the giant Egir, Stor. 18; fán (MS. fanz) fleski, light-coloured hams, bacon, Rm. 29. fá-kátr, adj. sad, gloomy. Fas. i. 50. fák-hestr, m. = fákr, Karl. fá-klæddr, part. thinly clad, Grett. 141. FÁKR, m. [Dan. fag]. a horse 'uno testiculo,' a jade, in prose, Sturl. i. 40; it occurs in Kormak, and is often used in poetry of any horse. fá-kunnandi, f. ignorance, Fms. iv. 318: as part. ignorant. fá-kunnasta, u, f. id., Fr. fá-kunnigr, adj. 'few-knowing,' ignorant, Barl. 62, Jb. 4. fá-kunnligr, adj. unusual, rare, Bs. i. 348, 355. fá-kynstr, n. a shocking accident, Gísl. 34. FÁLA, u, f. a giantess, Edda (Gl.): a romping lass, Fas. iii. 521; cp. flagð, flenna, skass, skersa, all of them names of giantesses, but also used of hoydenish women. fá-látr, adj. silent, cold, Fs. 23, Nj. 177, Fms. i. 19, ix. 246. fá-leikr, m. coldness, melancholy, Nj. 14, Fms. vi. 147, vii. 103. fá-liðr (fáliða, fáliðaðr, Fb. ii. 285), adj. with few followers, Sturl. ii. 5 C, Ld. 242, Fms. iv. 370, ix. 43, xi. 358, Bs. i. 763. fá-liga, adv. coldly, Fms. i. 237, iii. 79, vii. 113, Bs. ii. 27. fá-ligr, adj. cold, reserved, Fms. iii. 116, iv. 301, v. 306. FÁLKI, a, m. [from Lat. falco], a falcon, Jb., Árna S., Hák. S. (Fms. x). COMPDS: fálka-kaup, n. buying falcons, Bs. i. 738. fálka-veiðr, f. catching falcons, Bs. i. 720, 737. This foreign word came into use as a trade term, and only occurs in the 13th century. The white falcon ('falco Islandicus') was during the Middle Ages much sought for, and sometimes the king or bishops claimed the exclusive right of exporting these birds: they were sent to England even as late as A.D. 1602, and sought for by English noblemen of that time; cp. the anecdote told in Feðga-æfi 10. FÁLMA, að, [Dan. famle; Swed. famla], to fumble, grope about, as in blindman's-buff: Hrappr vildi f. til mín, Ld. 98; hann fálmaði til Egils (of the blind giant), Fas. iii. 385; fálma höndum, to fumble with the hands, Fms. iii. 125; or with a weapon, þá f. jötuninn til agn-saxinu, Edda 36. 2. metaph. to flinch; láta geð f., to flinch or falter (Eyvind); f. ok skjálfa, Niðrst. 107; f. af hræðslu, 5; flýja eðr f., Fms. vii. 260, 297, vide Lex. Poët. fá-lyndi, n. coldness, reserved manners, Bjarn. 50. fá-lyndr, adj. cold, reserved, Fms. iv. 109, v. 240; eigi fályndr, i.e. gay, merry, Lv. 75. fá-læti, n. = fáleikr, melancholy. fá-máligr, adi. 'few-speaking,' silent, Fms. i. 155, iv. 76, xi. 78; hljótt ok fámálugt, Bjarn. 54. fá-menni, n. few men, a little host, Nj. 93, Fms. x. 407.