This is page bt_d0691. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
san syllan, Hml. A. 141, 80. Bige ús rúmlícor tódæg be hláfe þonne ðú gebohtest gyrstandæg, Hml. S. 23, 467. v. ge-, wel-rúmlíce.
rúm-mód. I. add: with gen. of what is given :-- Hé ne sié giétsiende óðerra monna æ-acute;hta, ac sié his ágenra rúmmód ad aliena cupienda non ducitur, sed propria largitur, Past. 61, 12. Wé sceoldan rúmóde beón rihtra gestreóna, Wlfst. 257, 2. I b. of things, liberal, abundant :-- Heó dæ-acute;lde þearfendum mannum manigfealde and rúmmóde gife ælmessan larga indigentibus eleemosynarum opera impendit, Gr. D. 279, 24. v. wel-rúmmód.
rúmmódlíce. Add :-- Ðýs twéntigum hídum, ðá ic rúmódlíce gescarode mé sylfum . . . tó écum rýmete, C. D. v. 331, 2.
rúmmód-ness. I. add :-- Þám hér byþ forgifen seó rúmmódnes and árfæstnes þára ælmæssylena and gódra weorca, Gr. D. 321, 23. Nolde hé nó ðá rúmmódnesse hátan mildheortness, ac ryhtwísnes non largitatem vocare misericordiam, sed justitiam maluit, Past. 337, 1.
rúm-well (= full?). Substitute: rúm-wille (v. -wille).
rún. III. add :-- Adames sagu wearð of gemynde æfter ðám flóde, and Iobales rúna ealle unnytte, and Nóes and Abrahames and mæniges óðres word ofergytene, Wlfst; 3, 38. v. heago-rún.
-rún. Add: v. heáh-, hell-rún: -rúna. l. (-rúne?): -rúne. Add: v. dolg-, hell-rúne.
rúnian. Add; to talk secretly against a person :-- Mé is eác gesæ-acute;d þ-bar; ðá Iúdéiscan syrwiað and rúniað him betwýnan hú hí þé beræ-acute;dan magon, Hml. S. 24, 100. Rúnigende murmurans, Germ. 401, 36. Rúnigende musitantes (presbyteros contra Susannam mussitantes), An. Ox. 7, 192: 8, 151. Þá rúniendan, 5, 30. v. hás-rúnigende.
rúnung. Add: secret talking :-- Hí (the guards of Christ's sepulchre) námon þone sceatt and swáþeáh múþetton and on synderlicum rúnungum þæt riht eall ræ-acute;ddon (in secret talks apart they supposed what the truth was), Hml. A. 79, 161.
rust. m. n (?). Dele '(?)', and substitute: rúst (? and rust) :-- Wé nyllað álæ-acute;tan from ús ðæt rúst ðára unnyttra weorca, Past. 269, 16.
rustig. Substitute: rústig (? and rustig) :-- Rústi[ges anfiltes] scabrae (incudis) (cf. ómiges anfiltes, 478), An. Ox. 7, 34.
ruxlan. v. hrúxlian : ryan (?). Dele, and see rýn: ryddan. v. á-, ge-ryddan, -rýdan (?): -rýde, -rýdelic, -rýdelíce, -rýdness. v. ge-rýde, -rýdelic, -rýdelíce, -rýdness.
ryderian to grow red [:-- Áryderende erubescentes, Ps. Rdr. 69, 4]. Cf. rudu.
ryge. Add: v. worþ; I.
rýht, rýt rough growth on land (?) :-- Gif fýr sié ontended rýht (rýt, v. l.) tó bærnenne, Ll. Th. i. 50, 27. v. rúh.
rýman. I. add :-- Heom ic ræ-acute;de and rýme, gif hí mé willað híran mid rihte, Wlfst. 134, 2. II. add: (1) to make way for a person (dat.) :-- Hé þá inn eóde, and him man sóna hrýmde, and hé þá sóna eóde binnan þone weóhstal, Vis. Lfc. 68. Seó leó forstód him þá duru . . . Þá hét Daria þ-bar; deór him rýman út, Hml. S. 35, 277. (2) place to (tó) which given :-- Hí léton þ-bar; hí úrum feóndum rýmdon tó lande, Chr. 1052; P. 175, 26. Áríse se gingra and þám yldran tó setle rýme, R. Ben. 117, 5. III. add :-- Þe læ-acute;s þe se húsbónda háte þé árísan and rýman þám óðrum, Mt. 20, 28.
rýmett. II. add :-- Hé fór þæt hé gewícode betwuh þæ-acute;m twám hergum þæ-acute;r þæ-acute;r hé niéhst rýmet hæfde for wudufæstenne ond for wæterfæstenne, Chr. 894; P. 84, 24. Hé sylla rýmet tó sittenne det ei locum sedendi, R. Ben. I. 106, 9. III. add :-- Binnan ðæ-acute;rn rýmette ðe se biscop mid wealle befangan hæfð, C. D. vi. 207, 17. IV. add: easy circumstances, prosperity :-- Hé mé gelæ-acute;dde on rýmet of mínum nearonessum eduxit me in latitudinem, Ps. Th. 17, 19.
rýmþ. Add; great extent :-- Æ-acute;ghwár geond swá mycele hys ríces rýmþe ubique per tantam sui regni amplitudinem, Angl. xii. 366, 17.
rýn. Take here the instances given at rýan (?), rýn, where dele bracket in l. 2, and add :-- Sume hí sæ-acute;don ðæt hió sceolde forsceoppan tó león, and ðonne seó sceolde sprecan, ðonne rýde hió, Bt. 38, 1; S. 116, 17. Þá ðe león wæ-acute;ron ongunnon yrrenga rýn á þonne hí sceoldón clipian, Met. 26, 84.
rýnan. Dele, and see preceding word.
ryne. Add; the course, movement, or path of a living creature :-- Fiþerscíte rene quadripedante cursu (ferarum), An. Ox. 1569. Hé mid hrædestan ryne arn, Hml. S. 23 b, 186. Hé gewunode on þám gesettum tídum þæs dæges þone ryne his síðfætes gefæstnian, 163. Flugulum rynum fugitiuis disscursibus (apum), An. Ox. 7, 29. III. add :-- Singal rine perpes (aqueductuum) decursus, An. Ox. 509. Oft gedónre ýþunge se streám mid his rynum and mid his uppgange gewunode þ-bar; hé tógoten wæs geond his æceras fluvius . . . saepe inundatione facta cursus sui alveum egressus per agros diffundi consueverat, Gr. D. 192, 17. IV. add :-- Þæs mónan swiftnes áwyrpð út æ-acute;nne dæg and áne niht of ðám getæle his rynes (from the period of a lunation) æ-acute;fre ymbe neogontýne geár, Lch. iii. 264, 22. Se sídfæt þe Zosimus on .xx. dagum oferfór, þ-bar; eall Maria on ánre tíde ryne gefylde, Hml. S. 23 b, 761. Cum nú ymb geáres rynu, 706. Þá gelamp hit imbe geára rina, Chr. P. 3, 18. V. add :-- Gefylledum ryne consummato (vitae) curriculo, i. cursu, An. Ox. 2147. Hí bútan æ-acute;ghwilcre gedréfednysse heora ryne gefyldon, Hml. S. 23 b, 103. v. ed-, hors- (?), scip-, singal-, swift- (?), tó-, un-, ymb-ryne.
rynel a runner. Add: v. fore-rynel: rynel a stream. Add: [v. N. E. D. rundle.] v. rynele.
rynele, an; f. A stream :-- Hér yrneð úp se æftra streám þæ-acute;re godcundan spræ-acute;ce, sé cymð of þæ-acute;re rynelan (þám burnon, v. l.) þæs gástlican æ-acute;sprynges, Gr. D. 94, 14. v. rynel.
rynelíce(?); adv. Quickly :-- Ryn(elíce?) cursim, An. Ox. 7. 90.
rynning. Add: [v. N. E. D. running; 13.]: ryplen. In bracket l. þýflen.
rysc. [Perhaps risc is the better form. v. N. E. D. rush.] Dele 'From Latin ruscus', and add :-- Grównes ricsena (rixa, v. l.), Bd. 3, 23; Sch. 300, 20. The word occurs as the first part of many local names.
rysce, an; f. A bed of rushes (?) :-- Of bæccæ funtan on ðá riscæan; of ðæ-acute;re riscæan on sagelmære, C. D. iv. 27, 15. [Cf. (?) N. E. D. rush a thick growth of plants or shrubs; a brake.]
ryscen. Add :-- Þá nam heó ánne riscenne on scipwísan gesceapenne sumpsit fiscellam scirpeam, Ex. 2, 3. [v. N. E. D. rushen.]
rysciht(e); adj. Rushy, full of rushes :-- On ðone ricsihtan mere, C. D. vi. 214, 18.
rysc-ríþig a stream in which rushes grow :-- On rischríðig; of rischríðie; C. D. iii. 15, 25.
rysc-secg sedge :-- Rixseccas carices, Germ. 399, 396.
rysel. Add. I. fat :-- Hrisel cada, lytel hrisel cadula (cada arvina; cadula guttae quae cadunt ex pingui carne, cum assatur; frusta ex adipe, Migne), Wrt. Voc. i. 44, 1. Hrysel arvina vel adeps vel axungia vel abdomen, 20. Rysele, smerewe ausungia, i. aruina, An. Ox. 2762. Gemæstra swína rysele scrofarum auxungia, 23, 28. Mæng wiþ ealdne rysele, Lch. ii. 62, 28: 130, 19. Genim ealdne rysle, 180, 4. Bringon þone rysle þe þá heortgesída mid beóð oferwrigen offerent adipem qui operit vitalia, Lev. 3, 3. II. resin :-- Hryseles, tyrewan resin&e-hook;, i. bituminis, An. Ox. 4027. Ryselas oððe swefel gesihð, hefige teónan getácnað resinas uel sulphur uiderit, grandes molestias significat, Lch. ii. 210, 13.
rysel-wærc pain in the abdomen (cf. hrysel abdomen, Wrt. Voc. i. 44, 20) :-- Wiþ wambe wærce and ryselwærce, Lch. ii. 318, 15.
rýsig. v. hrisig : rýt. v. rýht.
ryþþa Add :-- Hetelum ryþþan rabidis molosi, i. canis (rictibus), An. Ox. 3641. Ryþþan moloossi (velut molossi ad vomitum relapsis), 4745.
S
sac sackcloth, v. sæcc: sacan. Dele wiþer-[sacan].
sacc. Add :-- Hé læ-acute;dde his hálgan béc mid him on fellenum saccum (sæccum, v. l.) sacros codices in pelliceis sacculis portabat, Gr. D. 34, 15. [From Latin saccus.]
-sacend. v. yfel-sacend: -sacendlic. v. wiþ-sacendlic.
sacerd. l. sácerd, and add :-- Bád se sácerd (a priest of the Indians) sunnan setlgonges, Nar. 27, 15. Heó gesette hyre gingran þe hire folgode tó sácerde (priestess), Ap. Th. 25, 18. v. efen-sácerd; preóst.
sácerd-hád. Add :-- Sácer[d]hád sacerdotium, An. Ox. 2031. Biscophád, sácerdhád flamimin(i)um, i. sacerdotium, 5056. Ne sý nán sácerdhádes man, ne læ-acute;wedes hádes þe má . . . , Ll. Th. ii. 412, 27; 408, 6. Þám preóste (clerico) hé cwæd, '. . . ne genéð þú næ-acute;fre þ-bar; þú gá tó þám hálgan háde, oððe máran underfó þonne þú nú hæfst; sóðlíce on swá hwilcum dæge swá þú geþrístlæ-acute;cst þ-bar; þú underféhst þone hálgan sácerdhád (sacrum ordinem) sóna þú bist mid deófles anwealde gehæftniáded'. . . Hé geseah þ-bar; geongran men sácerdhád underféngon (wæ-acute;ron gesette on hálgum sácerdhádum, v. l. in sacris ordinibus positi) . . . and eóde baldlíce tó þám hálgan sácerdhád, Gr. D. 135, 7-31. Sácer(d)hádas flamina, An. Ox. 2, 56. Cf. preóst-hád.
sácerd-lic. Add :-- Sácerdlice sacerdotalem, An. Ox. 2880. Hé hine hálsode þæt hé þurh hine sácerdlice þénunge onféngce, þæt hé hine móste gehádigan tó mæssepreóste and tó þénunge Drihtnes weófodes adjurare coepit eum, ut sacerdotale officium per eum susciperet, Guth. Gr. 156, 40. Næs íc ná gedyrstig þ-bar; ic Gode sácerdlice onsægednysse bróhte, Hml. A. 123, 214.
sac-full. I. add :-- S(a)cful rixosa, An. Ox. 56, 88. Twelf unþeáwas syndon . . . gif se crístena bið sacfull (contentiosus), O. E. Hml. i. 299, 14: 301, 30. Gif se crístena mann bið sacfull, ne bið hé sóðlíce crísten. Nis nán man rihtlíce crísten bútan sé ðe Críste geefenlæ-acute;cð. Críst sylf nolde flítan, 31-33. Beóð þá sacfullan deófles bearn, 302, 5. I a. that excites dissension or strife: -- Leáse láreówas bringað sacfulle láre pseudodoctores introducent sectas, Chrd. 93, 2. II. in last line for Leo. l. Lev.