This is page bt_d0130. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
130 CNÁWAN--CNIHT-ÞEÁW
men, Hml. Th. ii. 510, 32. [v. N. E. D. knape. O. Frs. knapa: O. L. Ger. knapo: Icel. knapi.] v. hirde-, munuc-cnapa. cnáwan. Add: p. (cneów), cnéw (v. oncnéw, Past. 295, 8):--Þ-bar; wé cnáwan wæg ðínne ut cognoscamus viam tuam, Ps. Spl. 66, 2. Þá beóð cnáwene noscuntur, An. Ox. 76. v. á-cnáwan. -cnáwe. v. be-, or-cnáwe, -cnæ-acute;we: -cnáwenness. v. on-, tó-cnáwenness. cnáwlæ-acute;cung, e; f. Acknowledgement:--Alle ðá gerihte and ðá cnáwelácinge ðá tó mé bilimpaddon, C. D. iv. 193, 14. [v. N. E. D. knowledging.] -cnáwlíce. v. tó-cnáwlíce: -cnáwness. v. on-, tó-cnáwness. cneátian. Substitute for passages:--Cneátiað &l-bar; cwiddiað &l-bar; secgeað contendunt .i. dicunt, Hpt. Gl. 450, 69: An. Ox. 2, 54. Cneátian disceptare, 927. Cneá[tiende] indagantes .i. investigantes, 1318. v. ge-cneátian; cnítan. cneátung. Add:--Smeáunge, cneátunge scrutinium, i. indagationem, An. Ox, 1085. On cneátungum in disputationibus, Scint. 74, 20. cnedan. Add:--Gáte tord cned swýþe þ-bar; hyt sý swylce sealf, Lch. i. 354, 19. v. be-cnedan. cneó. v. cneów; cneódan. Dele, and see cnódan: cneord. Add: v. be-cneord: cneord-læ-acute;can. For 'M. H. 14 a substitute:--Seó lár ne mihte þám cneorðlæ-acute;cendum cnihte cýðan be his Scyppende, Hml. S. 3, 27. cneord-nys. Substitute for citations:--Cneordnesse studio, i. in labore, An. Ox. 2508. Cneordnysse studio (.i. disciplina, Hpt. 430, 2), 995. Cneorð[nesse] studio, 7, 30. cneór[e]d-ness, e; f. A generation, race:--Drihten sibbe cneórd&dash-uncertain;nesse tódæ-acute;lde . . . hé on ðreó tówearp þá cneórdnysse, þ-bar; wæs wælisc and on cyrlisc cynn and on gesýðcund cynd, Angl. xi. 3, 59-63. v. ge&dash-uncertain;cneóredness, and following words. cneóres. Add:--Cneóris familia, Wrt. Voc. ii. 39, 44. Familia híwræ-acute;den vel familiaritas cneóres, 147, 31. Cneóres propinquitas, An. Ox. 4180. Cneóris cognatio, Ps. Srt. 73, 8: natio, ii. 191, 40. Cneoreso (-reswo, R.) ðiós generatio haec, Mk. L. 13, 30: Rtl. 96, 25. Cneúreso, 108, 27. Cneúresu, Mt. L. 1, 18. Cnéwureso (cneórissa, R.), 24, 34. Cneóureso (cneórisse, R.), Mk. L. 8, 12. Cnéwreso, 9, 19. Cniórisse, cneórissa (-æ) sanguinis, Txts. 95, 1780. Cneórisse cneórissa nationis nationum, Ps. Srt. ii. 192, 5. Cneóresse genesi, An. Ox. 2629. In cnérisse in generations, Ps. Srt. 88, 2. Cneúresu, Mt. p. 12, 10. Cneóresse posteritatem, An. Ox. 585. Cneúresa (kneórisse, R.) generationes, Mt. L. 1, 17. Cneúresuu generationum, p. 13, 14. In cneóreswum ðassum, Mk. R. 8, 38. v. æfter-, eft-cneóres. cneóres-bóc a book of genealogy:--Cneórisbóca ge(ne)seos, Wrt. Voc. ii. 41, 51. cneórisn, e; f. A generation, race, family:--Cneórisn Caines. . . mé þæt cynn hafað ábolgen, Gen. 1256. Þus wæs Crístes cneóres (cneórisn, v. l.) Christi generatio sic erat, Mt. 1, 18. Mín Drihten, wé ealle forléton úre cneórisne and wæ-acute;ron þé fylgende, Bl. H. 229, 21. Mé eádige cwæ-acute;don ealle cneórisna, 7, 5. cneórnis. Add:--Cneórnesse genesi, An. Ox. 7, 178. cneów. Add: I. a knee:--Mín ádlige cneów, Hml. Th. ii. 134, 32, 23. Þæt þá eá mehte wífmon be hiere cneówe oferwadan amnem feminis vix genua tingentibus permeabilem, Ors. 2, 4: S. 72, 33. Cnéuo béged genu flexo, Mk. L. 10, 17. Cnéw gebéged (knéu bégende, R.) genu flexu, Mt. L. 27, 29. Cneówa genua, Wrt. Voc. ii. 41, 25. Cnyówu, i. 65, 40. Feóllan ealle on cneówum biddende, Hml. S. 18, 257. Ic wille þ-bar; gé beran eówer leóht tó mé, and licgað on cneówum (kneel), 21, 296. Cnéum gewælteno (cnéu bégende) genibus provolutus, Mt. L. 17, 14. Mid gesetnum cneóum positis genibus, Lk. L. 22, 41. Gisettedum cnéum, Rtl. 44, 13. Settun on cneóm ponentes genua, Mk. R. 15; 19. Feól tó cnéuum ðæs Hæ-acute;lendes, Lk. L. 5, 8. Ástreccað eówru cneówu, Past. 65, 18. Þ-bar; man his cneówu gebíge sixtigum síðum tó eorðan, Ll. Th. ii. 284, 31. Cneówa, Hml. S. 23 b, 83. Hí bígdon heora cneów, Mt. 27, 29: Hml. Th. ii. 148, 9. Knéwa, Mk. L. 15, 19. II. a generation, a degree of descent in a genealogy [v. N. E. D. knee, ll. 11; Grmm. R. A. 468-70]:--On ðám feórðan cneówe hí gecyrrað hider ongeán, Hml. Th. ii. 190, 22. Feówerténe kneó (generationes), Mt. R. 1, 17. cneówade. v. cneówede: cneó-wærc. v. cneów-wærc. cneów-bíging, e; f. Bending of the knee, genuflexion:--Mid cneówbígincge cum genuflectione, Angl. xiii. 417, 743. Búton cneów&dash-uncertain;bigincge, 418, 752. Mið cnéwbéging (mid cneú bégende &l-bar; béginge, R.) genu flexo, Mk. L. 1, 40. cneówede (-ade); adj. Having great knees:--Cneówede genosus, Wrt. Voc. i. 45, 39. Cneówade, ii. 42, 14. cneów-gebed, es; n. Prayer on bended knees:--Þ-bar; heó móste be leáfe gán on hyre gebedum tó gebiddenne hire Drihten on hire cneów&dash-uncertain;gebedum ut daretur ei copia egrediendi ad orationem et deprecandi Dominum, Hml. A. 110, 277. Ealle feóllan heom on cneówgebedum, 179, 328. Clypode hé on cneówgebedum ðus: 'Gefæstna þis, Hæ-acute;lend,' Hml. S. 4, 49. [Cf. O. Sax. knio-beda.] cneów-holen. Add:--Cnióholen (-aen) ruscus, Txts. 93, 1759: Wrt. Voc. i. 68, 51: victoriala, 59: mirstillago, ii. 58, 29. Cneów-hole[n] sinpatus, i. 30, 29. [v. N. E. D. knee-holly.] cneówian. Add:; cneówan (?); p. de:--Hí cneówdon þá æft, Hml. S. 3, 522. Óðre cyningas tó him cneówodon, 24, 6. Se fiscere cneówige æt þæs cáseres gemynde, Hml. Th. i. 578, 9. Hí Godes hús séce and cneówige þæ-acute;r úte, Wlfst. 155, 9. Man ne mót cneówian on Sunnandagum, Hml. S. 12, 7. Singe hé þreó hund sealma cneówigende (genuflectens), Ll. Th. ii. 134, 14. [v. N. E. D. knee. O. H. Ger. chniuwen.] cneówlian to kneel:--Sylf hé on díglum stówum gecneówige (cneówlie, v. l. v. N. E. D. kneel), Ll. Th. ii. 282, 30. cneów-rift, es; n. A napkin:--Cneóribt mappa, Wrt. Voc. ii. 98, 24. [Cf. O. H. Ger. chnio-rest (-reft?) mantile.] cneówung. Add:--Cneówuncge genuflectione, Angl. xiii. 433, 977. Mid cneówunge genu flexo, 434, 994. Singe hé þreó hund sealma cneówigende, oððe hund and twéntig bútan cneówunge (sine genuflexione) . . . mid cneówunga oððe bútan cneówunge cum genuflexionibus vel sine genuflexione, Ll. Th. ii. 134, 14-18. cneów-wærc; m. (not n.): cneów-wyrste; pl. f. Substitute: cneów-wrist (-wyrst), e; f. A knee-joint. cníf. Add:--Wrít þysne circul mid þínes cnífes orde on ánum mealan stáne, Lch. i. 395, 3. [Þá mann mid cnífun hæ-acute;le menn, iii. 82, 10.] cniht. Add: I. a youth:--Scipia wæs cniht (adolescens), Ors. 4, 10; S. 196, 12. Ic eom cnioht (puer), Past. 49, 7. Hé his cnieht læ-acute;rde: 'Sunu mín,' 287, 10. Se drý wearþ fæ-acute;ringa geong cniht and sóna eft eald man, Bl. H. 175, 3. Hé þone cniht (Hæsten's son) ágef and þæt wíf, Chr. 894; P. 86, 31. Ðone cniht (Alcibiades se æðeling, 19) ðurhseón, Bt. 32, 2; F. 116, 23. Cnihtas, geonglingas puberes, Wrt. Voc. ii. 66, 12. Ealle ðá cnihtas and ealle ðá mæ-acute;dena (the firstborn of Egypt), Ors. 1, 7; S. 38, 15. I a. an unmarried man. v. cniht-hád, II:--Hit bið rihtlic líf þæt cniht þurhwunige on his cnihtháde, oð þæt he on rihtre æ-acute;we gewífige, Wlfst. 304, 20: Ll. Th. ii. 332, 28. II. a servant, man, follower:--Cniht clitus vel clientulus, Wrt. Voc. ii. 50, 32. Hit is niédðearf ðæt mon his hláford ondræ-acute;de, and se cneoht his mágister, Past. 109, 13. Karl þæs cincges cniht, Cht. Th. 312, 33. Ic geann Wulfgáre mínan cnihte þæs landes, 545, 28: 559, 10. Ic geann Æðelwine mínon cnihte ðæs swurdes þe hé mé æ-acute;r sealde, 561, 20. Ic gean Wulmæ-acute;re mínum cnihte landes for his gódra gearnunge, Cht. E. 238, 19. Cnihta parasitorum, An. Ox. 4165. II a. a man engaged in military service, a soldier:--Byrð se cniht his swurd portat miles gladium, Ælfc. T. Grn. 20, 26. Þú sylst árleásum cnihte (militi) þæt þú nelt syllan sácerde, Scint. 109, 10. Þá cnihtas (the two spies in Jericho), Jos. 2, 14. Wæ-acute;ron innan þám castele Oda &b-bar;s cnihtas, Chr. 1087; P. 224, 4. Seofen hundred þes cynges cnihta, 1094; P. 229, 17. Sume of ðám cnihtan, 1083; P. 215, 9. II b. a disciple, scholar. v. leorning-cniht:--Se hæ-acute;þena scop and his cniht historicus ejusque breviator, Ors. 1, 5; S. 32, 28. Paulus manode his cneoht (discipulum), Past. 97, 12. Cniht, 169, 16. III. a soldier of rank, a knight:--Ealle þá ríce men, arcebiscopas, and leód&b-tilde;s, abbodas and eorlas, þegnas and cnihtas, Chr. 1086; P. 220, 2. Swíðe góde cnihtas, Eustatius þe iunga, and Rógeres eorles þreó sunan, and ealle þá betstboren men þe wæ-acute;ron innan þisan lande, 1087; P. 224, 28. v. búr-, ceáp-, cípe-, hel-, heorþ-, híréd-, hors-cniht. cniht-cild. Add:--Hié æ-acute;ghwelcum cnihtcilde ymbsnidon þ-bar; werlice lim, Shrn. 47, 20. cniht-geogoþ, e; f. Boyhood, youth:--Þá feówer tíman . . . sumor . . . , and eác þá gelícnyssa . . . cnihtiugoð and sumor beóð gelíce . . . sumor byð wearm . . . cnihtiugoð byð wearm, Angl. viii. 299, 23-30. cniht-hád. Add: I. boyhood:--Úre cnihthád is swylce underntíd, on þám ástíhð úre geogoð, Hml. Th. ii. 76, 15. Cnihthádes pubertatis, i. adolescentie, An. Ox. 2382. Seó forme wæcce is on cildháde, and seó óðer wæcce is on weaxendum cnihtháde, Hml. A. 52, 68. Sum cild hál geboren . . . ðiónde on cræftum þá hwíle þe hit on cnihtháde bið, and swá forþ eallne ðone giogoðhád, Bt. 38, 5; F. 206, 23. Fram cnihtháde a pueritia, Kent. Gl. 1066. Of his cnihtháde ab annis puerilibus, Gr. D. 11, 6. On his cnihtháde, Bl. H. 213, 27: Shrn. 65, 8: Ors. 2, 2; S. 66, 16. II. unmarried state, celibacy. v. cniht, I a:--Hé (S. John) on mægðháde (cnihtháde, v. l.) on écnysse þurh&dash-uncertain;wunode virgo in eum permansit, Hml, A. 14, 30. Ióhannes se fulluhtere þurhwunode æ-acute;fre on cnihtháde . . . and Ióhannes se godspellete wunode on cnihtháde oð his lífes ende, Ll. Th. ii. 366, 35-39: 332, 39: Wlfst. 304, 20. cniht-iugoþ. v. cniht-geogoþ. cniht-leás. For 'M. H. 113 b' substitute:--Hé for ðæ-acute;re sárignysse wæs him ána cnihtleás on his inran búre, and hine sylfne ðæ-acute;rinne beclýsde, Hml. S. 23, 395. cniht-þeáw, es; m. Boyish habit:--Placidus þágyt heóld his cniht-