Displaying 1 - 10 out of 10 entries.
Germanic Lexicon Project
Search results
Home
Texts
Search
Messages
Volunteer
About
Search Help Tip: In the search results, you can click on any word or abbreviation for more information.
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0203, entry 27
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
GLÁMR, m. a poët. name of the moon, Edda (Gl.) :-- the name of a ghost in Grett. S., see the famous ghost story in that Saga, ch. 34-37; the word is interesting on account of its identity with Scot. glamour, which shews that the tale of Glam was common to Scotland and Iceland, and thus much older than Grettir (of the year 1014, cp. glam = a ghastly-looking man, Ivar Aasen). glám-sýni, f. (in mod. usage also glám-skygni, f. and glám-skygn, adj.), 'glam-sight,' glamour, illusion, Grett. 115 A, Sturl. i. 179, Stj. 401. Judges ix. 36, Ölk. 36 (blunder), Þorst. Síðu H. 178: Icel. also say, glám-bekkr, m., in the phrase, að fleygja e-u á glámbekk, to throw a thing on the 'glamour-bench,' i.e. to fling it carelessly about where it can be taken by any one, or lost. glám-blesóttr, adj. a horse with a moon-shaped blaze on the forehead. Gláma, u, f. the name of a glacier.
Source: Torp, page b0146, entry 10
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
(glê) schimmern. Germanisch glêma in an. glâmr poet. Mond (eigtl. der blaßgelbe vgl. norw. mundartl. glaamen bleich), glâmsni n. Illusion; und germ. glêja in norw. mundartl. glæ gelblich = isl. glær
durchsichtig hell, an. glær poet. das Meer. Ig. Wz. hl, Weiterbildung zu hel, s. gel 4. Vgl. lit. ljà Halbdunkel, Dämmerung. [Translate the German words]
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0203, entry 8
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
GLAM, mod. glamr, m. [cp. glaumr], a tinkling sound, Finnb. 348, Fms. xi. 129: noise, Hom. 34; gný ok glamm, a clash of weapons, Fms. vi. 156; ára-glam, a dash of oars; orða-glamr, tinkling words; Skála-glam, a nickname, 'Tinkling-scale,' xi. 128, 129. Glammaðr or Glömmuðr, m. a nickname, Tinkler, Landn.
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0034, entry 3
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
auki, a, m. eke [A. S. eaca; Old Engl. and Scot, eke or eik], increase, addition; Abram tók þann auka nafns síns, Ver. 14; a. öfundar ok hatrs, Stj. 192: cp. also in the phrase, verða at moldar auka, to become dust, to die, in a verse in the Hervar. S. Fas. i. 580; cp. maðr er moldu samr, man is but dust, Sl. 47; and another proverb, lauki er lítið gæft til auka, used by Sighvat (Lex. Poët.), the leek needs but little care to grow; sárs- auki, pain, Mirm. 47; Danmerkr auki is a poët. name of Zealand used by Bragi, Edda I: the phrase, í miklum auka, in a huge, colossal shape, Glúm. 345 (in a verse); hence perhaps comes the popular phrase, að færast í aukana (or haukana), to exert to the utmost one's bodily strength, Glámr færðist í alla auka (of one wrestling), Grett. 114 A, (Ed. 1853 has færðist í aukana.) 2. metaph. seed, germs, thou hast given me no seed, Stj. III. Gen. xv. 2; esp. the sperm of whales, amber, Sks. 137. . produce of the earth, Barl. 193, 200. interest of capital, N. G. L. ii. 380; vide áauki, sársauki, sakauki, i. 187. COMPDS: auka-dagr, m. 'eke-day,' dies intercalaris, Rb. 488. auka-hlutr, m. in the phrase, at aukahlut, to boot, Hom. 129. auka-nafn, n. 'eke-name,' nickname, or additional name, Sks. 272. auka-smíði, n. a superfluous thing, a mere appendix, Fms. ii. 359. auka-tungl, n. intercalary moon, Rb. 116. auka-verk, n. by-work, Bs. i. 326. auka-vika, u, f. 'eke-week,' intercalary week, v. hlaupár.
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0414, entry 52
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
MATR, m., gen. matar, dat. mat; with article matinum, Grág. i. 47 (mod. matnum); plur. matir; it is twice or thrice in Fb. spelt mát with a long vowel, with which cp. the rhyme máta uppsátr, Hallfred, -- máta (gen. pl.) viggjar uppsátr = a pantry (the explanation given in Lex. Poët. and hence in Fs. 214, seems erroneous); for the long vowel cp. also Ormul. mete (not mette), Engl. meat: [Ulf. mats = GREEK; A.S. mete; Engl. meat; O.H.G. maz; Swed. mat; Dan. mad] :-- meat, food; matar ok váða er manni þörf, Hm. 3; matar góðr, 'good of meat,' hospitable, 38; bjóða e-m mat, Gm. 2; morgin-döggvar þau sér at mat hafa, Vþm. 45, Skm. 27; þá var matr fram settr, Fbr. 21 new Ed.; bera mat á borð, to put meat on the board, Nj. 50; þú skalt stela þaðan mat á tvá hesta, 74; bera mat í stofu, eptir þat setti hón borð ok bar þar á mat, ... viljum vér víst gefa yðr mat ... síðan gengu þeir undir borð ok signdu mat sinn, ... átu gestir mat sinn, Eb. 266, 268; Gunnarr vissi slíks matar þar ekki ván, Nj. 75; þenna aptan enn sama mælti Bergþóra til hjóna sinna, nú skulu þér kjósa yðr mat í kveld, þvíat þenna aptan mun ek bera síðast mat fyri hjón mín ..., þykki mér blóð eitt allt borðit ok matrinn, 197; hann var kallaðr hinn mildi ok inn matar-ílli, ... hann svelti menn at mat, Fms. i. 1; sitja at mat, to sit at meat, x. 378; beiða matar, Grág. i. 47; þóat hinn haldi matinum, id.; þá stóð Glámr. upp snemma ok kallaði til matar síns, ... vil ek hafa mat minn en engar refjar, Grett. 111; þar hefi ek mínum mat orðit fegnastr þá er ek náða honum, 126; et mat þinn, tröll, Fas. iii. 178, 179: allit., matr ok mungát, meat and drink, Fb. iii. 578. Fb. i. 563; hann átti fjölda barna, hafði hann varla mat í munn sér, he had hardly any meat in his mouth, he was well-nigh starved, Bs. i. 193; menn sá ek þá er móður höfðu, látið mat í munn, Sól.: eiga máiungi mat; mod. eiga ekki málungi matar, to have no food for one's next meal, be very poor, Hm. 66: the saying, matr tr mannsins megin, 'meat is man's main;' biðja sér matar hvert mál, 36; þurr matr, dry meat; þurr matr, þat er gras ok aldin, K.Þ.K. 78; hvítr matr, white meat = milk, cheese from the dairy, passim; elds matr, food for fire, fuel; spóna-matr, spoon-meat, opp. to át-matr = dry meat. II. in plur. stores of food, provisions; tveggja mánaða mati, Gþl. 99; tveggja mánaða matir mjöls, N.G.L. i. 172; tólf mánaðar mati, 346, B.K. passim. COMPDS: matar-afgangr, m. leavings from the table or of food, K.Þ.K. 47. matar-afli, a, m. fare, provisions, Fs. 146. matar-ást, f. 'meat-love' cupboard love; hafa m. á e-m, to have 'meat-love' for a person, to love him for his table's sake. matar-ból, n., a Norse law phrase, referring to the taxation of an estate, thus, hundrað, sextigi ... mánaða matarból, an estate of a hundred, sixty ... months' food, Fms. x. 153, N.G.L., D.N., B.K. passim. matar-búr, n. a 'meat-bower,' pantry, whence abbreviated búr (q.v.), Sturl. i. 355. matar-fýst, f. appetite, 4. 21. matar-föng, n. pl. = matföng, Ísl. ii. 465. matar-görð, f. dairy work, cooking, etc., Glúm. 367, Gþl. 102. matar-íllr, adj. meat-stingy, of a bad master who starves his household, Fms. i. 1. matar-kaup, n. = matkaup, Fms. viii. 353, v.l. matar-lauss, adj. meatless, without food, Fb. i. 131. matar-lyst, f. appetite. matar-neyzla, u, f. the taking food, Sks. 434. matar-skamtr, m. a portion. matar-verð, n. board wages, Gþl. 513. matar-verðr, m. a meal, Bs. i. 122. matar-vætt, f. a weight (measure) of victuals, Sturl. ii. 60. matar-æði, n. diet.
Source: Cleasby/Vigfusson, page b0705, entry 12
View original page image as: [TIFF] [PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
vikna, að, [víkja], to give way, to bend; reksaumr viknar í straumi, Edda (in a verse): of ranks in battle, gékk Ljótr svá fast fram at þeir viknuðu fyrir Skotarnir, Orkn. 28; freistum ef þeir vikni fyrir, Fms. viii. 68; veitum þeim þaðan áhlaup sem harðast, vænti ek at þeir vikni við, 356; ætlaði hann at Glámr skyldi vikna við, to bend, give way in wrestling, Grett. 114 A (for kikna). 2. to be moved to tears, compassion, or the like, freq. in mod. usage; viknar hann við það, já, hún verðr dýrari, Jón Þorl.
Source: Gordon/Taylor, page b0101, entry 1
View original page image as: [TIFF][PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
ek fyrir víst at þú missir hests þins, því engi heldr hér heilum
sínum fararskjóta, sá er kømr."
Grettir kvað gott til hesta, hvat sem af þessum yrði. 10
Þórhallr varð glaðr við, er Grettir vildi þar vera, ok tók
við honum báðum hndum. Var hestr Grettis læstr í húsi
sterkliga. Þeir fóru til svefns, ok leið svá af nóttin, at ekki
kom Glámr heim.
Þá mælti Þórhallr: 'Vel hefir brugðit við þína kvámu, því 15
at hverja nótt er Glámr vanr at ríða húsum eða brjóta upp
hurðir, sem þú mátt merki sjá.'
Grettir mælti: 'Þá mun vera annathvárt, at hann mun ekki
lengi á sér sitja, eða mun af venjask meirr en eina nótt. Skal
ek vera hér nótt aðra ok sjá hversu ferr.' 20
Síðan gengu þeir til hests Grettis ok var ekki við hann
glezk. Alt þótti bónda at einu fara. Nú er Grettir þar aðra
nótt, ok kom ekki þrællinn heim. Þá þótti bónda mjk vænk-
ask. Fór hann þá at sjá hest Grettis. Þá var upp brotit
húsit, er bóndi kom til, en hestrinn dreginn til dyra útar ok 25
lamit í sundr í honum hvert bein.
Þórhallr sagði Gretti hvar þá var komit ok bað hann forða
sér, 'Því at víss er dauðinn ef þú bíðr Gláms.'
Grettir svarar: 'Eigi má ek minna hafa fyrir hest minn en
at sjá þrælinn.' 30
Bóndi sagði at þat var eigi bati at sjá hann, 'því at hann
er ólíkr nkkurri mannligri mynd; en góð þykki mér hver sú
stund, er þú vill hér vera.'
Nú líðr dagrinn, ok er menn skyldu fara til svefns, vildi
Grettir eigi fara af klæðum, ok lagðisk niðr í setit gegnt 35
lokrekkju bónda. Hann hafði rggvarfeld yfir sér ok knepti
annat skautit niðr undir fœtr sér, en annat snaraði hann undir
hfuð sér, ok sá út um hfuðsmáttina. Setstokkr var fyrir
framan setit, mjk sterkr, ok spyrndi hann þar í. Dyraum-
búningrinn allr var frá brotinn útidurunum, en nú var þar fyrir 40
bundinn hurðarflaki, ok óvendiliga um búit. Þverþilit var alt
Source: Gordon/Taylor, page b0103, entry 1
View original page image as: [TIFF][PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
brotit frá skálanum, þat sem þar fyrir framan hafði verit, bæði
fyrir ofan þvertréit ok neðan. Sængr allar váru ór stað
fœrðar. Heldr var þar óvistuligt.
Ljós brann í skálanum um nóttina. Ok er af mundi 45
þriðjungr af nótt, heyrði Grettir út dunur miklar. Var þá
farit upp á húsin ok riðit skálanum ok barit hælunum, svá at
brakaði í hverju tré. Því gekk lengi; þá var farit ofan af
húsunum ok til dura gengit. Ok er upp var lokit hurðunni,
sá Grettir at þrællinn rétti inn hfuðit, ok sýndisk honum 50
afskræmiliga mikit ok undarliga stórskorit. Glámr fór seint
ok réttisk upp, er hann kom inn í dyrnar. Hann gnæfði
ofarliga við ræfrinu. Snýr at skálanum ok lagði handleggina
upp á þvertréit ok gægðisk inn yfir skálann. Ekki lét bóndi
heyra til sín, því at honum þótti œrit um, er hann heyrði hvat 55
um var úti. Grettir lá kyrr ok hrœrði sik hvergi. Glámr sá
at hrúga nkkur lá í setinu, ok rézk nú innar eptir skálanum
ok þreif í feldinn stundar fast. Grettir spyrndi í stokkinn ok
gekk því hvergi. Glámr hnykti í annat sinn miklu fastara,
ok bifaðisk hvergi feldrinn. Í þriðja sinn þreif hann í með 60
báðum hndum svá fast at hann rétti Gretti upp ór setinu;
kiptu nú í sundr feldinum í millum sín.
Glámr leit á slitrit er hann helt á, ok undraðisk mjk hverr
svá fast mundi togask við hann. Ok í því hljóp Grettir undir
hendr honum ok þreif um hann miðjan ok spenti á honum 65
hrygginn sem fastast gat hann, ok ætlaði hann at Glámr skyldi
kikna við. En þrællinn lagði at handleggjum Grettis svá fast
at hann hrfaði allr fyrir orku sakir. Fór Grettir þá undan í
ýmis setin. Gengu þá frá stokkarnir, ok alt brotnaði þat sem
fyrir varð. Vildi Glámr leita út, en Grettir fœrði við fœtr 70
hvar sem hann mátti. En þó gat Glámr dregit hann fram ór
skálanum. Áttu þeir þá allharða sókn, því at þrællinn ætlaði
at koma honum út ór bœnum; en svá ilt sem at eiga var við
Glám inni, þá sá Grettir at þó var verra at fásk við hann úti,
ok því brauzk hann í móti af llu afli at fara út. Glámr 75
Source: Gordon/Taylor, page b0104, entry 1
View original page image as: [TIFF][PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
fœrðisk í aukana ok knepti hann at sér, er þeir kómu í and-
dyrit. Ok er Grettir sér at hann fekk eigi við spornat, hefir
hann alt eitt atriðit at hann hleypr sem harðast í fang þræln-
um ok spyrnir báðum fótum í jarðfastan stein, er stóð í
80 durunum. Við þessu bjósk þrællinn eigi; hann hafði þá
togazk við at draga Gretti at sér, ok því kiknaði Glámr á bak
aptr ok rauk fugr út á dyrnar, svá at herðarnar námu upp-
dyrit ok ræfrit gekk í sundr, bæði viðirnir ok þekjan frerin;
fell hann svá opinn ok fugr út ór húsinu, en Grettir á hann
85 ofan.
Tunglskin var mikit úti ok gluggaþykkn; hratt stundum
fyrir, en stundum dró frá. Nú í því er Glámr fell, rak skýit
frá tunglinu, en Glámr hvesti augun upp í móti. Ok svá hefir
Grettir sagt sjálfr, at þá eina sýn hafi hann sét svá at honum
90 brygði við. Þá sigaði svá at honum af llu saman, mœði ok
því, er hann sá at Glámr gaut sínum sjónum harðliga, at hann
gat eigi brugðit saxinu, ok lá náliga í milli heims ok heljar.
En því var meiri ófagnaðarkraptr með Glámi en flestum
ðrum aptrgngumnnum, at hann mælti þá á þessa leið:
95 'Mikit kapp hefir þú á lagit, Grettir', segir hann, 'at finna
mik. En þat mun eigi undarligt þykkja, þó at þú hljótir
ekki mikit happ af mér. En þat má ek segja þér, at þú
hefir nú fengit helming afls þess ok þroska er þér var ætlaðr,
ef þú hefðir mik ekki fundit. Nú fæ ek þat afl eigi af þér
100 tekit er þú hefir áðr hrept, en því má ek ráða, at þú verðr
aldri sterkari en nú ertu, ok ertu þó nógu sterkr, ok at því
mun mrgum verða. Þú hefir frægr orðit hér til af verkum
þínum; en heðan af munu falla til þín sektir ok vígaferli, en
flest ll verk þín snúask þér til ógæfu ok hamingjuleysis.
105 Þú munt verða útlægr grr ok hljóta jafnan úti at búa einn
samt. Þá legg ek þat á við þik, at þessi augu sé þér jafnan
fyrir sjónum sem ek ber eptir, ok mun þér erfitt þykkja einum
at vera; ok þat mun þér til dauða draga.'
Ok sem þrællinn hafði þetta mælt, þá rann af Gretti ómegin,
Source: Gordon/Taylor, page b0105, entry 1
View original page image as: [TIFF][PNG]
[View previous entry] [View next entry]
[Comment on this entry]
[View comments]
The following entry has been hand-corrected once.
þat sem á honum hafði verit. Brá hann þá saxinu ok hjó 110
hfuð af Glámi ok setti þat við þjó honum. Bóndi kom þá
út, ok hafði klæzk á meðan Glámr lét ganga tluna; en hvergi
þorði hann nær at koma fyrr en Glámr var fallinn. Þórhallr
lofaði Guð fyrir ok þakkaði vel Gretti, er hann hafði unnit
þenna óhreina anda. 115
Fóru þeir þá til ok brendu Glám at kldum kolum. Eptir
þat báru þeir sku hans í eina hít ok grófu þar niðr, sem sízt
váru fjárhagar eða mannavegir; gengu heim eptir þat ok var
þá mjk komit at degi. Lagðisk Grettir niðr, því at hann
var stirðr mjk. Þórhallr sendi menn á næstu bœi eptir 120
mnnum, sýndi ok sagði hversu farit hafði. &O-hook;llum þótti
mikils um vert um þetta verk, þeim er heyrðu. Var þat þá
almælt at engi væri þvílíkr maðr á llu landinu fyrir afls
sakir ok hreysti ok allrar atgørvi sem Grettir Ásmundarson.
Þórhallr leysti Gretti vel af garði ok gaf honum góðan hest 125
ok klæði sœmilig, því þau váru ll sundr leyst er hann hafði
áðr borit. Skildu þeir með vináttu. Reið Grettir þaðan í
Ás í Vatnsdal, ok tók Þorvaldr við honum vel ok spurði
inniliga at sameign þeira Gláms, en Grettir segir honum
viðskipti þeira ok kvazk aldri í þvílíka aflraun komit hafa, 130
svá langa viðreign sem þeir hfðu saman átt.
Þorvaldr bað hann hafa sik spakan, 'ok mun þá vel duga,
en ella mun þér slysgjarnt verða'.
Grettir kvað ekki batnat hafa um lyndisbragðit ok sagðisk
nú miklu verr stiltr en áðr, ok allar mótgørðir verri þykkja. 135
Á því fann hann mikla muni, at hann var orðinn maðr svá
myrkfælinn at hann þorði hvergi at fara einn saman, þegar
myrkva tók. Sýndisk honum þá hvers kyns skrípi. Ok þat
er haft síðan fyrir orðtœki at þeim ljái Glámr augna eðr gefi
Glámsýni, er mjk sýnisk annan veg en er. Grettir reið 140
heim til Bjargs, er hann hafði grt ørendi sín ok sat heima um
vetrinn.
Germanic Lexicon Project (main page)
This search system was written by Sean Crist
Please consider volunteering to correct the data in these online dictionaries.
No rights reserved. Feel free to use these data in any way you please.